Yaşlara Göre Matematik Becerileri ve Matematik Öğrenme Kriterleri

Yaşlara Göre Matematik Becerileri – Gerçek yaşama hazırladığımız insan yavrusunun öğrenme becerileri çeşitlidir. Anne karnındayken başlayan öğrenme becerileri, insanın ömrü boyunca şekil değiştirerek büyür ve gelişir; hızlanır veya yavaşlar; sonunda öğrendiklerimiz eğer gerekliyse hayatımızdaki yerin alırken, gerekmeyenler unutulur.

Öğrenme, farklı alanlarda, farklı yöntemlerle ve farklı içeriklerle gerçekleşir. Öğrenci kesiminin hatta büyüklerin de en büyük derdi matematik alanına ilişkin öğrenmedir. Ülkemizde en korkulan alan matematik alanıdır ve insanlar, matematiğin bağımsız bir disiplin olarak hayattan kopuk olduğu zannındadırlar.

Oysa çocuklar dünyayı keşfetmeye başladıkları anda matematik öğrenmeye başlarlar. Şekilleri belirlemekten saymaya ve kalıp bulmaya kadar her beceri, zaten bildiklerini temel alır.

Yaşlara Göre Matematik Becerileri – Çoğu çocuğun aşağı yukarı aynı yaşta vurduğu belirli matematik kilometre taşları vardır. Ancak çocukların matematik becerilerini farklı oranlarda geliştirdiğini unutmayın.

Aşağıda yaş gruplarına göre matematik becerileri listelenmiştir. Böylece siz de çocuklarınızın yaş gruplarına göre matematiğin neresini ne kadarını öğrendiklerine dair bir izlemede bulunabilirsiniz.

Matematik Öğrenmede Kriterler

Yaşlara Göre Matematik Becerileri – İşte çocuklar büyüdükçe matematik becerilerinin tipik olarak nasıl geliştiğine dair kategoriler aşağıda sunulmuştur:

Bebekler (0-12 aylık)

Olayların akış sırasını tahmin etmeye başlar. (Mesela, akan banyo suyunun sesini duyduğunda “bici bici” yapma zamanı, yani banyo zamanının geldiğini anlaması gibi.)
Temel neden ve sonucu anlamaya başlar. (Mesela çıngıraklı bir oyuncağı salladığınızda ses çıkarır.)
Nesneleri basit yollarla sınıflandırmaya başlar. (Mesela, bazı oyuncaklar ses çıkarırken, bazıları ses çıkarmaz. Ses çıkarana daha çok yönelir.)
Göreceli boyutu anlamaya başlar. (Mesela, bebek küçüktür, ebeveynler büyüktür.)
Miktarları tanımlayan kelimeleri anlamaya başlar. (Mesela, daha fazla, daha büyük, yeterli gibi.)

Yeni yürümeye başlayan çocuklar (1-2 yaş)

Sayıların “kaç” anlamına geldiğini anlar (Mesela, kaç yaşında olduklarını göstermek için parmakları kullanırlar; tabi önceden öğretilmiş olması şartıyla)
Numaraları okumaya başlarlar, ancak bazılarını atlayabilir.
Bir şeyleri karşılaştıran veya ölçen kelimeleri anlarlar. (Mesela; altında, arkasında, daha hızlı gibi.)
Temel şekilleri eşleştirebilirler. (Mesela, üçgenden üçgene, daireden daireye gibi. Hatta kutuya atılan ve delikleri geometrik olan bazı oyuncaklar)
Kapları doldurup boşaltarak ölçümü keşfederler.
Günlük rutinlerde ve yer karoları gibi şeylerde desenler görmeye başlarlar.

Okul öncesi çocuklar (3-4 yaş)

Gerçek dünyadaki şekilleri tanımaya başlarlar.
Her şeyi renge, şekle, boyuta veya amaca göre sıralamaya başlarlar.
Boy, beden veya cinsiyet gibi sınıflandırmaları kullanarak karşılaştırma yaparlar.
En fazla 20’ye kadar olmak üzere 5’e veya 10’a kadar sayıp, bir gruptaki öğeleri doğru şekilde işaret ederler.
Sayıların sayı adlarını temsil ettiğini anlarlar. (5, beş anlamına gelir.)
Bulmacaları bir araya getirmek için uzamsal farkındalığı kullanırlar.
Sebep ve sonucu tahmin etmeye başlarlar. (Mesela, bir oyuncağı su dolu bir küvete düşürürlerse ne olacağı gibi)

Anaokulları (5 yaş)

Bir yandan parmaklarını sayarak – 1, 2, 3, 4, 5 – ve ikinci elden 6 ile devam ederek ekleme yapabilirler.
İki sayıdan büyük olanı tanımlarlar ve 20’ye kadar olan sayıları tanırlar.
Simetrik şekilleri kopyalarlar veya çizerler.
“Gizli bir hazine” bulmak için çok basit haritaları kullanmaya başlarlar.
Sabah veya haftanın günleri gibi temel zaman kavramlarını anlamaya başlarlar.
İlk ve sonraki gibi kelimeleri kullanan çok adımlı talimatları izlerler.
Olası olmayan veya mümkün olmayan kelimelerin anlamını anlarlar.

İlkokul Birinci ve ikinci Sınıflar

Bir sayı dizininde, sonra gelen sayıyı tahmin edebilirler.
İki ve üç boyutlu şekiller arasındaki farkı bilirler ve temel olanları adlandırırlar. (Mesela, küpler, koniler, silindirler gibi)
100’e kadar birer, ikişer, beşer ve onarlı sayabilirler.
0 ile 100 arasındaki sayıları yazabilirler.
20’ye kadar temel toplama ve çıkarma yapabilirler.
Basit bir çubuk grafiği okuyabilir veya oluşturabilirler.
Madeni paraların değerini anlayabilir ve bilebilirler.

Üçüncü sınıflar

Uygulamalı yöntemlerden matematik problemlerini çözmek için kağıt ve kalem kullanmaya geçebilirler.
Parayla işlem yapabilirler.
Yeniden gruplama ile toplama ve çıkarma yapabilirler. Eldeli hesaplar yapabilirler.
Basamak değerini bilebilirler.
Ailelerinin yardımıyla çarpma ve bölme işleminin nasıl yapıldığını bilebilirler (3 × 4 = 12 ve 4 × 3 = 12 gibi ilgili matematik gerçekleri koleksiyonları)
Bir kelime probleminden bir sayı cümle veya denklem oluşturabilir.

Dördüncü ve beşinci sınıflar

Matematik kavramlarını gerçek dünyaya uygulamaya başlayabilirler (Mesela bir pastayı ikiye bölmek gibi)
Problemleri çözmek için birden fazla yol kullanarak pratik yapabilirler.
Kesirleri ve ondalık sayıları yazın ve karşılaştırın ve bunları bir sayı doğrusunda sıraya koyun.
> (Büyüktür) ve <(küçüktür) kullanarak sayıları karşılaştırabilirler.
İki ve üç basamaklı çarpmaya başlayabilirler (312 × 23 gibi)
Kalanlı ve tam bölümlü uzun bölme işlemlerini tamamlayabilirler.

Ortaokul öğrencileri

Temel cebir problemlerini çözebilirler. (2 + x = 10 gibi)
Sıralı çiftlerin grafiğini çizebilirler; grafikteki kare noktaları bulmak için koordinatları kullanabilirler.
Kesirler, yüzdeler ve oranlarla çalışabilirler
Çizgiler, açılar, üçgen türleri ve diğer temel geometrik şekillerle çalışabilirler
Karmaşık sorunları çözmek ve şekillerin alanını, çevresini ve hacmini bulmak için formüller kullanabilirler.

Liseliler

Sayıların birçok şekilde temsil edilebileceğini anlarlar. (Mesela, kesirler, ondalık sayılar, tabanlar ve değişkenler)
Rakamları gerçek hayattaki durumlarda kullanabilirler. (Mesela, bir satışta fiyatı hesaplamak veya öğrenci kredilerini karşılaştırmak gibi.)
Matematik düşünme biçimini ve matematik konularının birbiri üzerine nasıl inşa edildiğini görürler.
Bazı matematik problemlerinin gerçek dünya çözümlerine sahip olmadığını anlamaya başlarlar.
Düşünceleri ve çözümleri iletmek için matematiksel dil kullanırlar.
Bilgileri öğrenmek ve iletmek için grafikler, haritalar veya diğer temsilleri kullanırlar.

Son Öneriler

Yaşlara Göre Matematik Becerileri – Çocukların farklı hızlarda geliştiğini unutmayın. Bazı çocuklar, bazı matematik becerilerini diğer çocuklardan daha geç kazanabilirler. bazı çocuklar da diğerlerinin yaşlarına göre ileri düzeylere matematik becerisine sahip olabilirler.

Yani burada yazdığımız matematik öğrenme becerilerine ilişkin kriterler geneldir; her çocuktan hepsi gözlenmeyebilir.