Zihinsel matematik – Kalabalık bir salonda sessizlik hâkim. Tüm gözler sahnedeki çocuğa kilitlenmiş durumda. O ise sakin ve kendinden emin bir şekilde, karmaşık bir sayının karekökünü sadece zihninden hesaplıyor. Hesap makinesine ya da kaleme kağıda ihtiyaç duymadan, neredeyse saniyeler içinde doğru cevabı veriyor. İzleyenler hayretle alkışlarken, çoğumuzun aklında aynı düşünce beliriyor: “Bu nasıl mümkün olabilir?”
Zihinsel matematik, birçok insan için ulaşılmaz gibi görünen bir beceri gibi durabilir. Oysa biraz sabır ve doğru yöntemlerle, hepimizin bu beceriyi geliştirmesi mümkün. Özellikle karekök alma gibi işlemler, belirli teknikler öğrenildiğinde şaşırtıcı derecede kolaylaşabiliyor. Bu yazıda, zihinsel karekök hesaplamanın temel mantığını ve nasıl öğrenilebileceğini birlikte keşfedeceğiz.
Tekniğin Uygulanması
Birinci teknik, 4 basamaklı veya daha az sayılar için işe yarar. Bu yazıda sadece sonucun tam sayı kısmını hesaplamaya odaklanacağız. Kökün ondalık sayısını hesaplamayacağız. Çoğu zaman gerçekten önemli olan budur.
Kare sayıları hesaplamanın zihinsel tekniğine hakim olmanız gerekecek. Zihinsel olarak nasıl yapılacağını bilmiyorsanız, bu yazıyı okuyun ve önce o tekniğe hakim olun.
Tekniği açıklamak için en iyi yol bir örnek kullanmaktır.
Karekökü Hesaplamak İçin Verilen Sayı
3456
Sayı 3’ten az rakam içeriyorsa, karekökü hesaplamak için aşağıdaki tabloyu kullanabilirsiniz. Basitçe, karekökünü hesaplamak istediğiniz sayıdan daha yakın ve daha küçük olan tablodaki numarayı seçin. Tabloda, aşağıda gerekli olacak Son Hane adında ek bir sütun da vardır.
Sayı |
Karesi |
Son Hane |
0 |
0 |
0 |
1 |
1 |
1 |
2 |
4 |
4 |
3 |
9 |
9 |
4 |
16 |
6 |
5 |
25 |
5 |
6 |
36 |
6 |
7 |
49 |
9 |
8 |
64 |
4 |
9 |
81 |
1 |
Örneğimiz için, bize verilen 4 haneli sayımız var, bu nedenle 2 rakamlı önceki tablo gerekli değildir.
Sonra, verilen 4 rakamlı sayının ilk iki rakamını alıyoruz (yani 34 56’nın 34’ünü). Sonra karesi bu sayıya yakın olan ama ondan küçük veya ona eşit olan sayıyı hesaplıyoruz. Örneğimizde:
52 = 25 ve 62 = 36
Burada 5’in karesi olan 25 34’ten küçük bir sayı olduğu için ilk sayımız 5 olacaktır.
Verilen dört rakamlı sayının son iki rakamı için (Bize verilen 34 56 sayısının ikinci iki rakamı olan 56) için yukarıdaki tablonun Son Hane sütununu kullanıyoruz.
Son sayı 6 olduğu için bu Son Basamaktır. Son Basamak sütunu 6’ya eşit olan sayılar için temel kareler tablosunu kontrol ederek, tablonun adayları 4 veya 6 olabilir çünkü her ikisinin de Son Basamağı 6’dır.
Bu noktada, biliyoruz ki, karekök ya 54 ya da 56’dır (yani, önceki adımda (5) hesaplanan sayının burada hesaplanan adaylardan herhangi biri ile kombinasyonudur.
Bu durumda ikinci sayı 4 veya 6’dır.
54 veya 56’dan hangisinin doğru olduğunu belirlemek için 56’nın karesini hesaplayarak başlarız, yani 562 = 3136.
Bu sayı 3456’dan küçük olduğu için 56’nın doğru karekök olduğu anlamına gelir. 562, 3456’dan büyük olsaydı, o zaman sonucun 54 olacağı anlamına gelirdi.
Sonuç: 56
Deneyin!
Teknikte kendinizi rahat hissedene kadar aşağıdaki egzersizi her gün birkaç dakika gerçekleştirin.
Alıştırma için aşağıdaki ekipmana ihtiyacınız olacak:
- Bir sayı üreteci programı. Örneğin, bunu Android için, bunu iOS için veya bunu web bilgisayarı için kullanabilirsiniz.
- Bir zamanlayıcı ki, cep telefonunuzda var.
Zihinsel Matematik egzersizi: Karekök Alma
- Sayı üretecini başlatın ve 0 ile 9999 arasında sayılar üretecek şekilde yapılandırın (iki şifreli rastgele sayı). 10 rastgele sayı oluşturun ve bunları bir kağıda yazın.
- Zamanınızı kontrol etmek için bir sayaç başlatın. Amacınız 1 dakikada 10 karekök yapmak olmalıdır.
- Yukarıda açıklanan tekniği kullanarak 10 sayının karekökünü olabildiğince çabuk hesaplayın.
- Bir sayının kare kökünü hesapladığınızda, sonucu kağıda yazın ve sonraki sayıya gidin. Şimdi karekökü doğru hesaplayıp hesaplamadığınızı kontrol etmeyin.
- 10 karekök işlemi tamamlandığında, zamanlayıcıyı durdurun.
- Ardından, kaç tane karekökün doğru olduğunu kontrol edin. Her yanlış cevap için toplam süreye 20 saniye daha ekleyin.
- Kare kökleri hesaplamanız için geçen toplam süreyi bir not kağıdına yazın.
- Tüm süreci beş kez tekrarlayın.
- Ertesi gün, daha kısa olan toplam süreyi geçmeye çalışın.