Zihin Haritaları / Beyin Haritaları – Öğrencileri Başarıya Götüren Yol Haritası
Zihin Haritaları™ – Öğrencileri Başarıya Götüren Yol Haritası – Zihin Haritaları™, Beyin Haritaları™, Mind Maps™ gibi farklı kavramlarla ifade edilen bu teknik aslında bir not alma yöntemidir. Zihin Haritaları, beynimizin doğal düşünme, yorumlama, yeniden ifade etme gibi öğrenmeyi tamamlayan temel becerilerin yazıyla-şekille-görselle ifadesidir. Amaç, size daha sonra lazım olacak bilgileri, beyninize, anlamlı ve hatırlanması daha kolay bir şekilde yükleyerek, bu bilgileri gerektiğinde size yeniden hatırlatan bir tekniktir.
Zihin Haritaları / Beyin Haritaları – Başarıya Giden Yol
Hayatımızın çoğunu, sosyal ortamlarda aktarmak istediğimiz bir bilgiyi gözlerin size çevrilmiş olduğu anlarda, “Acaba hatırlayabilecek miyim?” kaygısıyla geçiririz. Kendimize göre, şu kısa yaşamda, öylesine çok gerekli bilgiler var ki, bunları hatırlama konusunda endişeleniriz. Bu endişemizi, çoğu kere de “Dilimin ucunda, ama hay Allah bir türlü hatırlamıyorum!” şeklindeki ifadelerle kafamızı yumruklarız.
Bunlar her neyse de, günlük ve kişisel hayatımızda unutulmaması gereken bilgilerin ve anıların hatırlanması önem kazanır. Özellikle bir öğrenciyseniz. Ya da bir akademisyenseniz… Ya da okumayla içli dışlıysanız! Hatta bir adım daha atalım; kitap okumayı seviyorsanız, zihin haritaları tam size göre.
Öğrencilere Büyük Kolaylık!
Ülkemizde okullarda beyin veya zihin haritaları öğretilmiyor. Kavram haritaları da şunun şurasında 13-15 yıl öncesinde müfredatlarda ve ders kitaplarında boy gösterdi. Bu ciddi anlamda büyük bir kayıp çocuklarımız için.
Akademik hayatınızda, örneğin, öğrencilik yıllarınızda, hatırlanması gereken bilgileri kolayca hatırlayabiliyor muydunuz? Bu yıllarda en çok acıyı, bizi başarılı yapacak pek çok bilgiyi hatırlayamamaktan dolayı çekmişizdir. Öyle ya, binlerce sayfa, on binlerce not, okunması gereken farklı konularda farklı kitaplar; tüm bunları gözden geçirmek veya zaman harcayarak tekrar tekrar okumak normalde bir işkence değil de nedir?
O halde bu işin kolay bir yönü olmalı değil mi? Böylesine bir işkence insan tabiatına aykırı olduğuna göre, bu işi yeteneklerimizi boşa harcamadan daha da kolaylaştırmanın bir yolu olmalı!
Öğrencilik yılları başarıya odaklanmış öğrenciler için kaygılı yıllardır. Kaygının temel sebebi ise, öğrenilenlerin unutulmasıdır. Bazı öğrenciler, unutmamak için her şeyi yazarlar. Tabi yazarken, çoğu kere öğretmenlerin ne dediklerini atlarlar veya cesursa öğretmene tekrar ettirirler. Ayrıca, konuları atlamamak için çok hızlı yazmalıdırlar. Ancak öğrencilerin, söylenenleri bu şekilde yazmakla meşgulken, ne yazdıklarını düşünmeleri ve anlamaları için fırsatı yoktur. Hızlı yazınca da “niçin yazdıklarını” sonradan hatırlayamazlar. Bu da ayrı bir derttir. Öğretmenin her dediğini yazanların handikaplarından biri de parmaklarının nasır tutmasıdır. Ancak, öğrenciler çoğunlukla okuduklarını düşünmezler, düşünmedikleri için de beyinlerini gerektiği gibi organize etmezler. Ne kadar problemli bir sarmal değil mi?
Zihin Haritaları Öğrencilere Tam Bir Yardımcıdır
Oysa bu öğrenciler Zihin Haritaları / Beyin Haritaları tekniğini biliyor olsalardı, bu işkenceye gerek kalır mıydı? Öğrencilerin ve hatta herkesin yapmasını tavsiye ettiğim not alma türü beyin haritalarıdır. İşin sırrı şudur: Defter veya bir kağıt parçasına bile aldığınız notları, ilgili görsellerle birleştirip hafızanıza almanız, hafızanızda onları organize etmenizdir. Hepsi bu!
Not almakla, ayrıca öğrencinin kinestetik yönü de harekete geçiyor. Çünkü çiziyorlar, ellerini ve kollarını kullanıyorlar. Düşündüklerini kağıda haritalıyorlar. Zihin haritaları kişiye özgüdür. Kişiseldir. Benin tuttuğum not, zihin haritası çizerek kaydettiğim bilgiler bana aittir. Hatta benim zihin haritaları olarak tuttuğum notlarımı başkası okuyamayabilir de. Çünkü her insanın, her öğrencinin yaptığı zihin haritasının görüntüsü çok farklı olabilir. Hatırlamak istediğiniz şeyin sizin beyninizdeki bağları ile diğer bir kişinin beynindeki bağları arasında farkların olmasından daha doğal bir şey yoktur. Zihin haritası bireysel farklılıkları da kapsayan bir not tutma sistemidir.
Zihin Haritaları ve Anahtar Kelime Bilgisi
Zihin Haritası veya Beyin haritası tekniğinin bel kemiği konuyu en iyi temsil eden kelimeleri bulmaktır. Ya da anlama uygun anahtar kelimeler üretmenizdir. O konuyu siz hangi kelimeyi kullanırsanız daha iyi hatırlarsınız, bu önemlidir. Sizin için belki de farklı bir yeri vardır bu konunun ve siz bunu bir anahtar kelimeyle hatırlamalısınız. Bu bakımdan anahtar kelime belirleme becerinizin gelişmiş olması gerekir. Bu bir tür özetleme tekniğini bilmenizi de gerektirir.
Anahtar kelimeler üzerine yazdığımız detaylı bir yazıyı ilerleyen zamanlarda “Kişisel Gelişim Merkezi” web sitemizde göreceksiniz. Burada kısaca söylemek gerekirse; anahtar kelimeler her türlü isimler, kavramlar, bilimsel terminoloji, özel tarihler gibi gördüğümüzde çok geniş bilgileri hafızamızda canlandırabilecek kelimelerdir.
Beyin haritaları ve Zihin haritaları tekniğini bu konunun eniyisinden ve kısa yoldan ulaşmak istiyorsanız Melik Duyar’ın verdiği “Beyin Haritaları / Zihin Haritaları Eğitimleri“ni eğitimleri kaçırmayın derim. Hafıza teknikleri, hızlı öğrenme, hafıza teknikleriyle İngilizce ve zihinsel matematik denince Türkiye’de ve Dünya’da ilk akla gelen kişilerden biridir. Eğitimleri ve eserleri yaklaşık 15 ülkede lisanslı olarak uygulanmaktadır. Zihin Haritaları eğitimine katıldığınızda 1990’lı yıllardan bu yana günlüklerini bile zihin haritaları olarak tutuğunu göreceğiniz bir kişiden bahsediyorum.
ihin
Ayrıca konuyla ilgili daha detaylı makalelere ulaşmak için şu linklerden dilediğiniz makaleye girebilir ve istifade edebilirsiniz:
ZİHİN HARİTALARI / BEYİN HARİTALARI TEKNİĞİ
5 ADIMDA ZİHİN HARİTASI NASIL HAZIRLANIR
MIND MAPPING NEDİR? – MENTAL MAPPING NEDİR?
ZİHİN HARİTASI NEDİR? SORUSUNA ALTERNATİF TARİFLER
Şimdi de beyin haritasının veya zihin haritasının nasıl yapılacağına dair teknik bilgileri inceleyelim:
Zihin Haritası Nasıl Yapılır?
1) Zihin haritasının yapısı ışınsal ve hiyerarşik bir ilişki esasına göre olmalıdır. Fikirler tema olarak merkezden dallanmalar şeklinde olmalıdır. Boş bir sayfanın merkezine kontrol noktası olarak ana konuyu temsil eden renkli bir imaj, resim, ifade veya anahtar kelime koyarak işe başlayın. A4 bir sayfayı yatay olarak kullanmak tavsiye edilmektedir.
2) Alt başlıkları temsil eden fikirleri merkezdeki ana fikirden ışınsal olarak ayrı ayrı dallandırın. İlişkileri gösteren bu dallanmalarda farklı çizgiler, oklar, dallar, konuşma veya düşünme balonları ve renkler kullanınız. Gerektiğinde ilişkilerin önemine vurgular yapınız. Dallanmaların üzerinde anahtar kelimeler ve resimler kullanın. Mümkün olan yerlerde çizgi üzerinde tek anahtar kelime olsun. Her kelime ve resim kendi çizgisinin üzerinde olmalıdır.
3) Alt başlıklarla ilgili detayları alt başlık dallanmalarının ucundan yapınız. Her yeni detay veya bilgi kendi dallanmasının ucundan yapılmalıdır. Çizgiler fikirler arasındaki ilişkileri mümkün olduğunca açık ortaya koymalı ve organik bir akışta olmalıdır. Birbiri ile ilgili olmayan bilgi veya fikirler birbiri ile ilişklendirilmemelidir. Her bir çizginin uzunluğu ilişkili kelime veya resimle uyumlu olmalıdır. Her çizgi kendisinden önceki çizgiyle bağlanmalıdır. Çizgiler merkezden uzaklaştıkça daha ince olmalıdır.
4) Farklı ilişkileri farklı yollarla ve farklı vurgularla göstermeyi deneyin. Gerekirse ışıklandırmalar, kodlar, semboller, üç-boyut ve oklar kullanın. Vurgulamalarla ilgili kendi standartlarınızı oluşturabilirsiniz. Bu zihin haritalarınızda tutarlı olmanızı ve tekrar sırasında hatırlamanızı kolaylaştıracaktır. Ana dallanmaları belli bir renkle ilişkilendirerek ilave bir anlamlı hafıza ilişkisi kurabilirsiniz.
5) Tüm sayfayı tıka basa doldurmamaya çalışın. Daha sonra ilave etmek istediğiniz bir bilgi veya fikri mevcut beyin haritanıza ilave edebilecek az da olsa boş yerin olması işlerinizi kolaylaştıracaktır.
6) Zihin Haritaları ile:
- Daha zekice düşünün,
- Daha iyi yeni fikirler üretin,
- Daha hızlı öğrenin,
- Daha iyi hatırlayın,
- Daha iyi planlayın,
- Daha iyi yönetin,
- Daha iyi öğretin,
- Daha iyi anlatın,
- Daha iyi sunular yapın,
- Daha verimli çalışın
- Daha iyi iletişim kurun….
Zihin Haritası Tekniği – Kısa Video
Dikkat! “Zihin Haritaları™” ve “Beyin Haritaları™” Mega Hafıza’nın tescilli markalarıdır. (Kaynak: Zihin Haritası, TPE Marka Tescil No 2009/04449 ve 2001/13034; Beyin Haritası, TPE Marka Tescil No 2009/04446 ve 2001/13031)
