Zeka ve beslenme ilişkisi – Çocuklukta beslenmenin IQ üzerinde uzun dönem etkisi olduğunu biliyor muydunuz? Çoğumuz, çocuklarımızın beslenme biçimleri hakkında şikâyetçiyiz. Kimi kime şikâyet ediyoruz, diye düşünebilirsiniz. Cevabım net: Kendimizi kendimize şikâyet ediyoruz. Neden mi? Çünkü çocuklarımıza doğru dürüst yemek alışkanlığı kazandıramıyoruz.
Bir defa, sebze yemeklerinden kaçıyorlar. Et yemeklerini de (etli yemekler demiyorum!) eğer kızartma türü olursa yiyorlar. Yani içinde ne olduğu belli olmayan bir fast food tabağındaki et parçasına ne kadar benziyorsa o kadar ilgi duyuyorlar. Ha, bir de etin neredeyse üç katı büyüklükte olan sandviç ekmeğine ketçap koymaya bayılıyorlar.
Tüm sorun nedir biliyor musunuz? Ne yazık ki fast-food adı verilen damak tadını geçici olarak okşayan, ama uzun dönemde IQ üzerinde olumsuz etkiler yaratacak olan beslenme türünden kalma alışkanlıklar.
Zeka ve Beslenme ilişkisi konusundaki çoğu araştırmalarda, çocukların düzenli öğün tüketiminin, özellikle kahvaltının, akademik başarı ile ilişkili olduğu ortaya çıkarılmıştır. Meydanlıoğlu’nun araştırmasına göre (2016) düzenli kahvaltı yapan çocukların; konsantrasyonlarının, kavrama, hatırlama ve problem çözme yeteneklerinin daha iyi olduğu belirlenmiştir.
Yine aynı makaleye göre, öğün içeriği de akademik başarıyı etkilemektedir.
“Çeşitli ve yeterli beslenmenin, yeterli meyve-sebze, mikrobesin (protein, folik asit, demir, B vitaminleri, DHA zengin omega 3, çoklu doymamış yağ asitleri) ve DHA oranı yüksek olan balık tüketiminin daha iyi akademik sonuçlarla ilişkisi olduğu; daha çok meyve, sebze ve evde hazırlanmış yemekleri tüketen çocuklarda IQ’nun ve hafıza yeteneğinin daha iyi olduğu bildirilmiştir.”
“Çocuklardaki düşük kaliteli yiyeceklerin (örneğin, şekerli gıdalar, tuzlu atıştırmalıklar, fast-food gıdalar) aşırı tüketimi; süt ürünlerinin ve besin değeri yüksek yiyeceklerin (örneğin; sebzeler, meyveler, et, balık, yumurta) yetersiz tüketimi gibi sağlıksız beslenme örüntüsü, olumsuz genel performans ile ilişkili bulunmuştur.”
Hafıza ve zeka gelişimi için çok önemli maddelerden biri olan DHA hakkında daha fazla bilgi almak için ayrıca “ÇOCUKLARIN ZEKİ OLMASI İÇİN ANNELER NASIL BİR BALIK YAĞI KULLANMALI” başlıklı makaleyi de okuyabilirsiniz.
Fast Food, Fast Die! (Hızlı Ye, Hızlı Öl!)
Zeka ve Beslenme konusuna önem verilmez de böyle giderse, gelecekte çocuklarımızın IQ düzeyleri oldukça sorunlu olacak. Bunu ben demiyorum. Bunu, Londra Üniversitesi Goldsmiths’te bulunan bir araştırmacının yaptığı bir araştırma söylüyor. Psikoloji bölümünün Goldsmith’teki departmanından Dr Sophie von Stumm, daha fazla ‘fast-food’ yemeği yiyen çocukların, düzenli olarak taze pişmiş yemeklerden yiyen çocuklara göre daha düşük bir IQ’ya sahip olacaklarını belirtiyor.
Dr. Stumm çocuğun doğuştan getirdiği zekası ve sosyoekonomik durumu da dikkate alındıktan sonra bile, çocuklukta beslenmenin IQ üzerinde uzun dönem etkisi olduğu sonucuna varmıştır.
Araştırmada, Dr. Stumm, yaşları üç ila beş arasında değişen 4.000 İskoç çocuk örneklemi üzerinde yaptığı çalışmada, çocukların bilişsel yeteneklerini ve büyümelerini gözlemleyerek, çocukların günlük ana öğün yemekleri, fast food yiyecekleri ‘yavaş’ yenilen yiyecekler ve taze pişirilmiş yiyecek değişkenleriyle birlikte karşılaştırarak bu çocukların büyümelerini hangi ölçüde etkileyip etkilemediğini inceledi.
Zeka ve beslenme konusundaki araştırma sonuçları, ailenin sosyo-ekonomik durumunun da etkisiyle, beslenmenin çocukların entelektüel gelişimleri üzerinde etkisi olduğuna işaret etti. Sosyoekonomik durumu iyi veya yüksek olan ebeveynler, çocuklarına daha sık ve daha taze malzemelerle hazırlanan yemekler yedirdiklerini ve bu durumların çocukların IQ’larını olumlu yönde etkilediğini gösterdi.
Başka bir deyişle, genelde sosyoekonomik durum, özelde sağlıklı beslenme ile IQ arasında pozitif bir ilişki vardı. Yani sosyoekonomik durum ne kadar iyi olursa IQ da o kadar yükseliyordu. Tersine, daha düşük sosyoekonomik durumdaki ailelerde, fast food alışkanlıkları daha fazla, ama zeka düzeyi daha düşüktü.
Von Stumm, zeka ve beslenme bağlamında, çocukların beslenme öğünlerindeki farklılıkların da sosyal bir sorun olduğunu vurgulamaktadır. Ayrıca, “Daha az zamanları olan anne ve babalar, çocukları için taze pişmiş bir yemek hazırlamaktan kaçınıyorlar ve işin kolayı olan fast fooda yöneltiyorlar“, demiştir.
Bu çocuklar zeka testlerinde daha düşük puan aldıkları gibi, genellikle okulda problem de çıkarıyorlar. Sosyoekonomik yapıları zor şartlarda olan okullar, çocukların beslenme alışkanlıkları üzerinde daha fazla durmalılar. Aileler çocukların beslenme alışkanlıklarını dengelemek için daha fazlasını yapmalıdırlar. Böylece bilişsel potansiyelleri daha da güçlenecektir.
Fast Food karşıtı yiyecekler nelerdir?
Yazımız her ne kadar zeka ve beslenme konusunda, fast food alışkanlıklarının çocukların IQ gelişimine olumsuz etkilerini anlatmaya çalışsa da, bazı yiyeceklerin de IQ düzeyinin yükselmesini sağladığını unutmayalım.
IQ yükselten besinler…
- Omega-3 yağ asidi kaynağı olan DHA oranı yüksek olan balıklar veya balık yağları,
- Omega-3, Omega-6, magnezyum ve Çinko gibi zengin hafıza güçlendiricilerden olan badem, fındık, ceviz, fıstık gibi kabuklu yiyecekler vb.,
- Her zamanki gibi; ama özellikle sarı kısmıyla yumurta,
- Protein ve karbonhidrat deposu baklagiller,
- Domates, bal kabağı, havuç, ıspanak gibi antioksidan Sebzeler,
- Süt ve Yoğurttan söz etmeye gerek bile yok,
- Her zamanki gibi et,
- Zamanı gelmişken böğürtlen, çilek ve yaban mersini.
—– Sponsor Bağlantı – Sponsor Bağlantı —–
—– Yazının Devamı – Yazının Devamı —–
Sonuç: Çocuklarınızı Doğal Besinlerle Besleyin
Yiyeceklerin tazeliği ve kalitesi, özellikle vücut değişimlerinin ve IQ gelişiminin hızlandığı ilk gençlik yıllarında çok ama çok etkili olduğunu unutmayın. Çocuklarınızı fast food türü beslenmelerden uzak tutun. Ebeveynlerin bir görevi de onları zararlı alışkanlıklardan korumaktır. Zararlı alışkanlıklardan biri de işte fast food türü yiyeceklerdir.
Sloganımız şu: “Fast food, fast die” olmasın, çocuğunuzun hayatı kaymasın!
Kaynaklar
https://www.universityworldnews.com/post.php?story=20121011133921198
Meydanlıoğlu, A. (2016). Çocukların besin tüketimi ve beslenme davranışlarının akademik başarılarına etkisi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, Journal of Research in Education and Teaching Kasım 2016 Cilt: 5 Sayı: 4 Makale No: 38 ISSN: 2146-9199
İnternet Kaynağı: http://www.jret.org/FileUpload/ks281142/File/38a.ayse_meydanlioglu.pdf
