Yaşlılarda Kas Gücü ve Bilişsel Beceriler: Yaşlanma, vücudun pek çok organlarının fonksiyonlarını yitirmesi olarak da değerlendirilmektedir. Harcandığında yeri doldurulamayan enerjimizin yavaş yavaş tükendiğinde, bu enerjinin yeniden doldurulamaması anlamına da geliyor. Fakat yaşlanmaya karşı koymak mümkün. Alınacak önlemler “anti-aging” çabalarıyla, iyi bakım, sağlığın kontrolü ve hekim gözetimi ile yaşlanmanın geciktirilmesi de mümkündür. Beslenmeyle yaşlanmanın geciktirilmesi konusunu açıklayan aşağıda linki verilen makaleyi de ilave olarak okumak isteyebilirsiniz:
YÜKSEK DHA ORANININ YAŞLANMAYI YAVAŞLATAN ETKİSİ
Bu yazıda yaşlılarda kas gücü ve bilişsel becerilere yönelik olarak yapılan bir Finlandiya araştırmasını gündeme getiriyoruz:
Finlandiya’da yapılan ve yaş ortalaması 66 olan 338 yaşlı yetişkin ile yapılan çalışmada, daha fazla kas kuvvetinin daha iyi bilişsel işlevlerle ilişkili olduğu bulunmuştur. Araştırmada, kapsamlı olarak ölçülen üst ve alt vücut kası kuvveti ile bilişsel işlev arasında pozitif bir ilişki olduğu gözlenmiş, ancak el kavrama gücü ile bilişsel işlev arasında bir ilişki bulunamamıştır. Bu arada, bir eğitim terimi olarak “biliş“in, bilginin alınması, depolanması, işlenmesi ve kullanılmasıyla ilgili beyin işlevlerini ifade eden bir kelime olduğunu bilmeyenler için hatırlatmakta fayda var.
Çalışmada, katılımcıların kas gücünü ölçmek için; kavrama kuvveti, bacak germe egzersizi, bacak esnekliği egzersizi, bacak presi egzersizi olarak üç alt vücut egzersizi yaptırılmıştır. Bir de üst vücut egzersizleri olarak, göğüs presi ile oturarak kürek çekme egzersizleri yaptırılmıştır. Ölçülmesi kolay olan el sıkma gücü, kas kuvveti ölçüsü olarak yaygın şekilde kullanılmış olsa da tek başına kas gücünü temsil etmemektedir. El sıkma gücü, demans olup olmadığını anlama yöntemlerinden biri olarak daha çok yaşlılarla ilişkilendirilmiştir. Bununla birlikte, bu araştırma sonucunda, el kavrama gücünün tek başına, bilişsel işlev ile hiçbir ilişkisi bulunamamıştır. Bunun yerine, kas kuvveti ile bilişsel işlev arasında bir ilişki yalnızca üst veya alt vücut kası kuvvetini gösteren toplam puanlar modele dahil edildiğinde ilişki gözlendi.
Bulgular, el kavramalarının ötesine geçerek, kas kuvveti ile birlikte üst ve alt gövdeyi de ölçmeye dahil etmenin haklı olabileceğini göstermektedir, bu durum kas kuvveti ve biliş arasındaki ilişkiyi daha iyi yansıtabilmektedir.
El kavrama gücü üzerinden yapılacak bir ölçüm, sadece daha yaşlı, daha bilişsel engelli yetişkinler için de yararlı olabilir. El sıkma gücünün cinsiyetle ilişkisi olduğu da açıktır. Çünkü kas kuvveti erkeklerde anlamlı olarak daha yüksektir. Buna rağmen genel olarak erkeklerle kadınlar arasında bilişsel performans açısından bir fark yoktur.
Steves ve arkadaşlarının, 2016’da Gerontology dergisinde de yayınlanan bir başka çalışma bulguları, yaşlı erişkinlerde yürüme hızı ile biliş; bacak gücü ve biliş arasında çarpıcı ilişkiler tespit etmişlerdir. 2015 yılında sonlanan ve 2016’da yayınlanan araştırma 10 yıl sürmüştür. Bu İngiliz çalışmasına yaş ortalaması 55 olan 324 yaşlı ikiz kadın katılmıştır. On yıllık süreçte hem bilişsel gerileme derecesi, hem de gri madde miktarı yüksek kas zindeliği (bacak uzatma kas gücü ile ölçülen) ile anlamlı şekilde ilişkili bulunmuştur. Bulunan ilişkinin, test edilen diğer yaşam tarzı faktörlerden çok daha büyük olduğu görülmüştür.
Sonuç: YAŞLILARDA Kas Gücü Sağlam Öğrenme Demek
Çalışma sonucu, yaşlılardaki daha güçlü kas yapısının daha iyi bilişsel yeteneklerle ilişkilendirilmesi yorumunu getirirken, ellerin sıkı kavrama gücü gelişmiş bilişsel işlev ile ilişkilendirilememiştir.
Egzersiz yapmanın sağlık açısından faydalı olduğu bilinmektedir. Kas gücünü geliştirici hareketler, düzenli egzersiz yapmak kas gücünün dostlarıdır. Ancak bugüne kadar, bilişsel fonksiyon özellikler ile kas gücü arasındaki bağlantı pek araştırılmamıştır. Bu çalışmalar, kas gücünün ölçülme metodu ve de bilişsel fonksiyonun kas gücü üzerindeki rolü bakımından, konuya yeni bir bakış açısı getirmiştir.
Kaynaklar
. (2017). Muscle strength and cognition in ageing men and women: The DR’s EXTRA study. European Geriatric Medicine, 8(3), 275 – 277.
Steves, C.J. Mehta, M.M., Jackson S.H.D. & Spector, T.D. (2015). Kicking Back Cognitive Ageing: Leg Power Predicts Cognitive Ageing after Ten Years in Older Female Twins. Gerontology 2016;62:138-149.
