Verimlilik ile Üretkenlik – Anlamları birbirine yakın olan kavramlar bazen karıştırılıyor. Bunlardan biri de “verimlilik” ile “üretkenliktir.” Öğrencilere, okullarda veya kişisel gelişim merkezlerinde “verimli ders çalışma teknikleri” anlatılır. Oysa fabrikada “verimli olmak” kavramını kullanmak yerine, “üretken olmak” kavramı kullanmak daha çok yakışıyor. Mesela, işçilere “verimli olma teknikleri” yerine “üretken olma teknikleri” anlatılsa daha uygun gibi gözüküyor. Sizce de öyle mi? Değilse; ne, nedir?
Üretkenlik ve Verimlilik Nedir?
Üretkenlik, girdiler dikkate alınarak belirli bir zamanda yapılan iş miktarıdır.
Verimlilik, kaliteli sonuçlar üretmek için çabanızı ne kadar doğru/iyi kullandığınızı ifade eder.
Daha az çabayla daha fazlasını yapmak verimliliktir.
Aynı kaynaklardan en iyi şekilde yararlanarak daha az çabayla (verimlilik) daha fazlasını (miktar) yaptığınızda gerçek üretkenliğe ulaşırsınız.
İş yerinde veya okulda verimli olmak, aynı zaman çizelgesinde daha az çabayla daha fazla sonuç almak metnin kapsanmasına yardımcı olur. Verimlilik, çıktınızı artırır ve zaman kaybını ortadan kaldırır.
Evde oturan bir anneyseniz, iş ve aile sorumlulukları arasında hokkabazlık yapıyorsanız, belirli bir zamanda daha fazlasını yaptığınızda üretken olursunuz.
Bu yazıda üretkenliği nasıl ölçeceğinizi, üretkenlik ve verimlilik terimlerini nasıl doğru açıklayabiliriz sorularının yanıtını verecektir. Ayrıca, bunların nasıl ilişkili olduklarını ve her ikisi de gerekli olduğu için neden onları dengelemeniz gerektiğini açıklayacaktır.
Üretkenlik nedir?
Üretkenlik, belirli bir performans içinde size ait olan kaynaklardan daha fazla çıktı elde etme yeteneğidir. Kişisel veya profesyonel yaşamınızda, çıktı miktarı arttığında daha üretken olursunuz.
İş dünyasında üretkenlik, işçi başına veya saat başına elde edilen somut ürün veya soyut hizmettir.
İş üretkenliği, kuruluşların veya bireylerin yüksek kaliteli çıktılar (ürünler ve hizmetler) üretmek için emek, zaman ve sermaye girdilerini ne kadar verimli kullandığını değerlendirir.
Mesela; aynı işi yapan ve 1 milyon TL kâr marjı olan bir şirket, 50 bin TL kâr marjı olan bir başka şirketten daha üretkendir.
Günümüzde girişimciler, pazarın rekabetçi doğası nedeniyle sonuçlara ve rakamlara daha fazla odaklanmaktadır. Bununla birlikte, üretkenlik, belirli bir zaman diliminde üretilen mal veya verilen hizmet sayısı ile sınırlı değildir. Bunun yerine üretkenlik, bir çıktı birimi ile belirli girdilerin birimleri arasındaki niceliksel ilişkidir.
Dolayısıyla üretkenlik, her bir faktör kaynağının (çalışan, sermaye, zaman, maliyetler vb.) çıktıları üzerinden hesaplanır.
Öte yandan, kişisel üretkenlik, hayatın tüm yönlerini dengelerken ne kadar iyi performans gösterdiğiniz ve hedeflerinize ne kadar ulaştığınızın da ölçütü olur.
Verimliliği nasıl ölçersiniz?
Verimlilik ile Üretkenlik – Kişisel üretkenliği, tamamlanmış görevler, son teslim tarihleri, kişisel gelişim ve artan gelir gibi kriterler aracılığıyla ölçüyoruz.
İş dünyasında üretkenliği ölçmenin basit formülü şudur:
Toplam Çıktı/Toplam Girdi = Verimlilik
Örneğin, bir yazarın günde 10 saat çalışarak 5000 kelimeyi yazdığını ele alalım.
10 saat girdinin karşılığı olarak beş bin kelime yazdı.
O halde bu yazarın üretkenliği saatte 5000 kelime /10 saat=500 kelimedir.
Kişisel üretkenlik = Çalışmaya harcanan toplam saat sayısı/ Üretken faaliyetlere harcanan saat X100
Çalışmak için harcanan toplam saat sayısı, masa başında geçirilen saatler veya çalışmanız gereken saatlerdir. Verimli saatler, dikkat dağıtıcıları ve molaları göz önünde bulundurarak çalıştığınız saatlerdir.
Diyelim ki evde çalışan bir anne olarak günde 12 saat çalışıyorsunuz ancak 6 saat sosyal medyada geziniyorsunuz. Bu ne demektir: Üretkenliğiniz 6 saat demektir. Dolayısıyla verimliliğiniz 12/6 X100=%20’dir.
Üretkenlik örnekleri
İşte bazı yararlı gerçek hayattan üretkenlik örnekleri
Üretken okuma
Diyelim ki haftada 4 tane kitap okudunuz. Bu durumda, aynı hafta içinde sekiz kitabı da hızlı okusanız boşuna; kavramları hatırlamak için bilgi kartları, tartışma grupları ve kısa sınavlar gibi geri alma tekniklerini kullanan bir öğrenciden daha az üretkensiniz.
Hızlı okuma ile tipik ortalama dakikada 250 kelime okuma hızına kıyasla, yetkin bir öğrenci bir dakikada okuduğu kelime sayısını artırabilir.
Öğrenci aynı alanda daha fazla içeriğe maruz kaldıkça ve kelimeleri daha hızlı görmeye alıştıkça okuma ve anlama becerilerinde daha üretken hale gelir.
Daha fazla veya daha iyi mal veya hizmet üretmek için daha az kaynak veya aynı girdi kullanarak veya aynı çıktıyı üretmek için daha az kaynak kullanarak üretkenliği artırabilirsiniz.
İnsan kaynakları senaryosu
Performans konusunda kararlı bir şirketin İK yöneticisiyseniz, patronunuz bir eksikliği gidermek için her gün daha fazla insanla görüşmenizi isteyebilir.
Son teslim tarihini geçmek için konuşma sürelerini ve bazı standart soruları kestiniz. Daha fazla insanla görüşür ve istendiği gibi sonuçlar verirsiniz.
Ancak kaliteden taviz veriyorsunuz ve çok yoruluyorsunuz. İK olarak, görüşülen kişilerin daha sonra çıktılarını etkileyen ve eğitim ve geliştirme üzerindeki idari maliyetleri artıran derinlemesine ayrıntılarına giremiyorsunuz.
Dolayısıyla, yüksek üretkenlik veya performans, iş için her zaman iyi değildir, bu da bizi verimliliğe götürür.
Verimlilik nedir?
Verimlilik, zaman, çaba veya para gibi kaynakları boşa harcamadan bir şeyler yapma veya sonuçlara ulaşma yeteneğidir.
Kaliteden ödün vermeden minimum çaba ve daha az zaman ile en iyi veya aynı sonuçları elde etmeye odaklanmak, işleri doğru yapmaktır.
Genel olarak, verimlilik terimi, en fazla çıktıyı üretmek için en az kaynağı kullanan en yüksek performans seviyesini ifade eder.
Verimliliği nasıl ölçersiniz?
Verimlilik ile Üretkenlik – Verimlilik, bir hedefe ulaşmak için ne kadar iş veya enerji tasarrufu yaptığınızı ölçer.
Enerji çıkışının enerji çıkışına bölünmesi ve ardından 100 ile çarpılmasıdır.
Verimlilik = Toplam Çıktı/Toplam Girdi × 100
Yüzle çarpmamızın nedeni, verimliliğin bir yüzde olmasıdır. Oran ne kadar yüksek olursa, bir süreç o kadar verimli olur.
Verimlilik örnekleri
Verimlilik ile Üretkenlik – Burada kullanılan kaynaklara odaklanan üretkenlik örnekleri verilmiştir.
Bilgisayarda kelime yazma
Dakikada kaç kelime yazabildiğinize bağlı olarak, daha az hatayla yazma becerinizi sınıflandırmak ve ölçmek mümkündür.
Ortalama yazma hızı yaklaşık dakikada 40 kelimedir. Ağırlıklı olarak yazma becerilerine dayanan işlerde, 60 kelimeden fazla veya hatta daha yüksek olması duyulmamış bir şey değildir.
Biri 30 kelime yazma yeteneğine sahip, diğeri 80 kelime yazma yeteneğine sahip iki kişiyi ele alalım. Her ikisi de aynı 2400 kelimelik belgeyi yazacak olsaydı, ilk bireysel 80 dakika sürerdi, daha yüksek kelime sayısına sahip daktilo da aynı şeyi 30 dakikada yapabilirdi.
Ancak, 80 kelimelik bir yazıcıdan gelen içeriği düzenlemek 2 saat ve 30 kelimelik bir yazardan gelen içeriği düzenlemek 30 dakika sürüyorsa, daha hızlı olan yazar, 2,5’lik bir hızla bile verimsizdir.
İpuçları içeren verimli okuma örneği
Okuma verimliliği, okuyucunun daha hızlı okuyabileceği ve daha fazla bilgiyi anlayabileceği okuma becerileri için kritik öneme sahiptir.
Etkili bir okuma süreci, zihinsel kapasitenin ve çabanın çoğu okuma mekaniği tarafından tıkanmadığından, okuyucunun zihnini metni anlaması için serbest bırakır.
Etkili okuma, aradığınız şeyi ve bu bilgiyi en kısa sürede elde etmek ve anlamak için en az dirençli yolu kullanırken bu bilgiyi nasıl bulacağınızı belgede aramak için okuma teknikleri veya stratejileri geliştirmeyi içerir.
Bu stratejilerden bazıları, size bilginin size yardımcı olup olmadığına ve okuma niyetinize uygunluğuna karar verme yeteneği veren metni araştırmayı içerir.
İkinci strateji, kişinin tüm metne seçici olarak baktığı ve genel fikri arayarak çok hızlı okuduğu göz gezdirmedir.
Etkili okuma için kullanılacak üçüncü strateji taramadır. Etkili tarama için, alakalı olmayan bilgileri göz ardı ederken metne hızlı bir şekilde bakmak için bazı anahtar kelimelere veya kelime öbeklerine sahip olmak ve metin yapısını iyi anlamak çok önemlidir.
Verimlilik ve Üretkenlik arasındaki ilişki nedir?
Verimlilik ile Üretkenlik – Üretken olmak, aynı zaman diliminde daha fazla iş yapmak demektir. Ancak verimli olmak, aynı miktarda işi zaman gibi daha az kaynakla yapmak anlamına gelir.
Verimlilik ve üretkenlik iki farklı şeydir; ancak birbirlerine bağlı olduklarını unutmamalısınız. Üretkenlik, mal ve hizmetlerin sayısıyla ilgili olurken, verimlilik, malları ne kadar iyi ürettiğiniz veya hizmeti ne kadar iyi sunduğunuzdur.
Dolayısıyla, yeterli kaynak yoksa iş iyi yapılmaz (daha az verimli), çıktıya veya üretkenliğe zarar verir (daha az üretken). Sonuç olarak, üretkenliğiniz kaynaklarınızı ne kadar verimli kullandığınıza bağlıdır.
Verimlilik reaktif iken, üretkenlik proaktif bir yaklaşım benimser.
Verimlilik, herhangi bir durumda mümkün olan en iyi sonuçları üretmeyi amaçlar.
İşletmeler, bütçeleri veya zaman çerçeveleri genişlediğinde daha üretken olmazlar. Bir şirket, mevcut kaynaklarıyla daha fazlasını elde etmeye odaklandığında daha üretkendir.
Verimliliği ön planda tutan işletmeler, bütçeleri ne kadar büyük veya küçük olursa olsun, mevcut kaynaklarından en iyi şekilde yararlanmaya daha fazla önem verirler.
Doğru üretkenlik ve verimlilik dengesi nasıl elde edilir?
Hayatlarını iyileştirmek isteyen işletmeler ve insanlar, üretkenliği ve verimliliği artırmak için çaba sarf etmelidir ve aşağıda nedenini açıklıyoruz.
Üretkenlik niceliği sunarken, verimlilik kaliteyi sağlar.
Verimliliği artırma arayışında görüşülen kişilerin kalitesini baltalayan İK örneğine geri dönersek, uzun vadede beceriksiz çalışanların işletmeye daha pahalıya mal olduğunu not ediyoruz.
Verimlilik, maliyet faktörünü dikkate alırken, üretkenlik dikkate almaz.
Verimlilik rafine ölçü iken, üretkenlik ham çıktıdır.
Verimlilik ile Üretkenlik – Ham üretkenlik, sayıları yansıtırken, verimlilik, bir işletmenin kârlılığını olumlu yönde etkileyen üretilen birimlerin veya verilen hizmetlerin miktarını ve kalitesini gösterir. Kuruluşlar üretkenliği artırmayı planlarken, her zaman verimliliği dikkate almalıdır.
Örneğin, 50’den fazla pil çıkışı olan bir şirkete karşı 40 yüksek kaliteli pil üreten bir şirketin üretkenlik örneğinde, yüksek verimli piller üreten şirket, piller için iyi bir üne sahip oldukları için daha fazla satacaktır.
Kısacası, gerçek üretkenlik, etkinlik ve üretkenliğin bir ürünüdür.
Sonuç: Üretkenlik ve verimlilik aynı anlama gelmez.
Verimlilik ve üretkenlik genellikle yanlışlıkla birbirinin yerine kullanılır. Verimlilik, kalite ve daha kısa sürede benzer sonuçlara ulaşmakla sınırlıdır. Öte yandan, üretkenlik miktarla ilgilidir.
Yalnızca verimliliğe odaklanırsanız, üretkenliği kaybedersiniz ve bu da kârı artırır. Yalnızca üretkenliğe odaklanırsanız, verimliliği kaybedersiniz ve atık ve düzeltme maliyetleri gibi temel maliyetleri hesaba katamazsınız.
Bu nedenle, bir şirketin gerçek üretkenliğe ulaşması için verimlilik ve üretkenlik karmaşık bir şekilde bağlantılı olmalıdır.
Aynı şey kişisel gelişim ve gelişmiş okuma için de geçerlidir. Kişisel konularda ve okumada hem üretken hem de verimli olmalısınız.
