Bellek tanımları 1970’li yılların başında şekillenmiştir. Uzun süreli belleğin temel olarak iki farklı bölümden oluştuğu fikri ilk olarak Kanadalı Bilim Adamı Dr. Endel Tulving tarafından 1972 yılında ortaya atılmıştır. Bilimsel çevrelerce kabul gören bu görüşe göre uzun süreli bellek “Bildirilebilen Bellek” ve “Bildirilemeyen Bellek” olarak ikiye ayrılmıştır. Bunlardan “Bildirilebilen Bellek” de kendi içinde “Anısal Bellek” ve “Anlamsal Bellek” olarak ikiye ayrılmıştır. Bu yazıda “Anlamsal Bellek” veya bir diğer adıyla “Semantik Bellek” yakından incelenecektir.
Özet olarak “Semantik veya Anlamsal Bellek (Semantic Memory)”, uzun süreli bellek türünden biri olan “Bildirilebilen Bellek (Declarative Memory)” veya diğer adıyla Açık Belleğin (Explicit Memory) iki bileşeninden sadece biridir.
Anlamsal Bellek / Semantik Bellek Nedir?
“Anlamsal Bellek” veya diğer adıyla “Semantik Bellek” hayatımız boyunca biriktirdiğimiz tüm genel dünya bilgilerini ve gerçekleri ifade etmektedir. Bu bellek anlamlar, kavramlar, öğrenilen bilgiler, kurallar, genellemeler, prensipler ve dilbilgisi gibi tüm genel bilgileri ve bunlar arasındaki ilişkileri kodlar, depolar ve geri çağırır. Yaşayarak, tecrübe ederek, kitap okuyarak, kursa veya okula giderek öğrenilen tüm bilgiler bu bellek kapsamındadır.
Birkaç örnek verilirse anlamsal belleğin ne olduğu daha net anlaşılabilir.
Anlamsal Bellek / Semantik Bellek Örnekleri
- Eifel Kulesinin Fransa’da olduğunun bilinmesi,
- Kedilerin uçamadığının bilinmesi,
- Suyun ısıtılınca kaynayacağının bilinmesi,
- Bir yemeğin nasıl yapıldığının ve malzemelerinin bilinmesi,
- Bir matematik formülünün bilinmesi,
- Bir gökdelenin nasıl bir şey olduğunun bilinmesi,
- Pandeminin günlük yaşamı nasıl etkileyebileceğinin bilinmesi,
- Lokantanın ne olduğunun ve orada yemek yemenin nasıl olduğunun bilinmesi,
- 31 Aralık ile 1 Ocak arasındaki akşamın yılbaşı olarak kutlandığının bilinmesi,
- Internetin ne olduğunun bilinmesi vb.
Anlamsal Bellek ile Anısal Bellek arasındaki farkın ne olduğunu incelemek için aşağıda verilen linke tıklayabilirsiniz.
Uzun Süreli Bellek ve Anısal Bellek Nedir?
