Okul Öncesi Eğitim - Okul Öncesi Eğitim Gelecek Nesilleri Nasıl Etkiliyor?

Okul Öncesi Eğitim – Gelecek Nesilleri Nasıl Etkiliyor? Çocukların, keşfetmeye ve öğrenmeye karşı doğal bir eğilimleri vardır. Klasik deyişle, öğrenme anne karnında başlar ve hayat boyu devam edip son durakta tamamlanır. Çocuklar dünyaya geldikleri ilk andan itibaren, büyüdükçe, daha okula başlamadan çok önce, çevreyi öğrenmek ve keşfetmek için büyük bir heves duyarlar. Etkin bir şekilde çevrelerini keşfederler, iletişim kurmayı öğrenirler ve gördükleri şeylere dair fikir oluşturmaya başlarlar.

Okul Öncesi Eğitim nedir?

Okul öncesi özellikle 3-6 yaş arası, beyin gelişiminin ve sinaptik bağlantıların kurulma oranının en yoğun ve en hızlı yaşandığı dönemdir.

Beyin gelişimi çocuğun bilişsel becerilerini, dil, motor beceriler ile sosyal ve duygusal gelişim için güçlü bir zemin oluşturur. Bu nedenle çocuklar özellikle okul öncesi dönem olarak adlandırılan yaşamın ilk altı yılında çok hızlı büyürler ve bu gelişim alanlarında şaşırtıcı bir hızla yetkinleşirler. Böylece çocuğun kendi potansiyelini gerçekleştirmesinin ve toplumun üretken bir bireyi olabilmesinin yolu açılmış olur.

Okul öncesi dönem beynin çevresel faktörlere en açık olduğu dönemdir. Bu kapsamda çevre, çocuğun gelişimini ve öğrenme motivasyonunu derinden etkiler. Çocuğun ne kadar keşfedebileceği, neler öğrenebileceği ve hangi hızla öğrenebileceği çocuğun çevresinin ne kadar destekleyici olduğuyla, çocuğa ne gibi olanaklar sunulduğuyla yakından ilişkilidir.

Okul Öncesi Eğitimin Önemi Hakkındaki Araştırmalar

Okul öncesi eğitim – 1960’lı yıllarda başlayıp süregelen “okul öncesi eğitimin etkileri” konulu boylamsal bir araştırmadan elde edilen yeni bulgular, okul öncesi eğitimin çocuklara ve bu çocukların soy-sülalesine sağladığı faydalar ortaya koydu. Bu proje “Perry Okul Önesi Programı” ydı.

Erken çocukluk eğitiminin yararlarına dair en uzun süren çalışma yeni bulgularıyla yayınladı. 1960’larda “Perry okul öncesi programı”na katılan düşük gelirli çocukların yetişkinler kadar başarılı oldukları gibi, aynı zamanda bu başarının kendi çocukları üzerinde de etkisinin görüldüğü belirlendi. Bu şu anlama geliyor: Yüksek kaliteli okul öncesi eğitimi toplumdaki yoksulluk döngüsünü kırmanın etkili bir yolu olabilir.

Perry projesi 1960’ların başlarında proje için seçilmiş çocukları izlemeye başladı. Projeden edinilen durum tespitine göre, (1) katılımcıların akademik öğretim hayatında mezuniyet oranlarının arttığı, (2) daha iyi işlerde çalışıldığı (3) suç ve tutuklama oranlarında anlamlı düşüşler görüldüğü açıklandı.

Proje sonuçları olumlu anlamda örnek alınarak yayıldı. Bunda Perry okul öncesi projesine katılanların çocuklarına katkıları büyüktü. Deneye katılmayanların çocuklarına kıyasla, deneye katılanların çocukları daha az okul değiştirdi. Yüksek öğetime geçiş oranları yükseldi. İstihdam düzeyleri arttı. Şaşırtıcı bir şekilde, Perry okul öncesi çocuklarının, aileleri programa katıldıktan sonra doğan kardeşleri bile daha yüksek mezuniyet oranlarına ve kariyer başarısına sahip olarak öne çıktılar.

Projenin öncü araştırmacısı ve merkez direktörü James J. Heckman şunları söyledi:

Perry’nin okul öncesinden mezun olan çocukların (şimdi 50’li yaşlarındalar), daha güçlü sosyo-duygusal ve öz düzenleme becerilerine sahip olduklarını, istikrarlı işlerde yaşamlarını sürdürdüklerini, daha az boşanma yaşadıklarını ve çocuklarıyla daha olumlu ilişkiler kurduklarını açıklıyor.

Okul Öncesi Eğitim Neden Önemlidir?

Tüm sonuçlar birleştirildiğinde, bu projeyle (1) daha güçlü aileler ve daha güçlü nesiller yetiştiği, (2) Çalışma hayatına girmekle yoksulluktan kurtulmaya vesile olunduğu, (3) yeni neslin yaşı ilerlese bile sosyal yaşamda yukarı doğru hareketliliğe önemli ölçüde katkıda bulunduğu açıklandı.

“Okul Öncesi Etkinliğe İlişkin Kanıtların Çözümü: Politika Yapanlar İçin İçgörü” ve “Erken Çocukluk Eğitiminin Orta ve Uzun Süreli Eğitim Çıktılarına Etkisi” başlıklı diğer iki araştırmaya göre, okul öncesi eğitimin yaşam boyu yaşamsal boyutta çeşitli faydalar sağladığı ancak ilerlemeyi gözlemlemenin, boylamsal bir araştırmaya dayanması nedeniyle, zorluğu vurgulanmaktadır.

Çocukların okul öncesi eğitime katılması sonucu elde edecekleri yararlarda ailenin eğitim düzeyi bile ikinci derecde önemli kalmaktaydı. Nitekim “Okulöncesi ve Anaokulu Kayıtları” üzerine yapılan bir diğer araştırmada ise tüm çocukların yarısından daha azının ebeveynleri, lise diplomasına sahip olmayan çocuklardan oluşmaktaydı. Bu arada, Perry okul öncesi araştırması, yüksek kaliteli erken çocukluk eğitiminin faydalarının aslında nesiller boyunca dayanabileceğini ortaya koymaktadır.