Okuduğunu Anlamanın Faydaları – İnsan faydacı bir varlıktır; işine yarayacağını bildiği davranışı veya bilgiyi hemen öğrenir. Bu faydalar içinde belki de en parlak olanı okumak ve anlayarak hızlı okumaktır. İster sevsin ister sevmesin; öğrencinin öğrenim hayatı boyunca veya yetişkinin ömrü boyunca kendisine, işine ve gücüne faydalı olacak okuma eyleminden kaçınması mümkün değildir.
Kısacası genelde okumak, özelde anlayarak hızlı okumak; işini iyi bilen bir insanın ihmal edemeyeceği, fayda bakımından büyük avantajlar sağlayacağı bir davranıştır.
Okuduğunu Anlamak Neden Önemlidir?
Okuduğunu Anlamanın Faydaları – Okuduğunu anlama becerisi, yazılı bir metni okumak ve anlamaktır. Bu bir metinde kelimeleri okuma, anlamları belirleme ve metnin zihinsel temsillerini oluşturma becerisini doğru kullanmayı gerektiren karmaşık bilişsel bir süreçtir.
Öğrenciler ve yetişkinler için okuduğunu anlamanın faydaları içinde, gelişmiş yazma becerileri, okulda daha iyi not alma ve işyeri performansında artışlar da sayılmalıdır.
Okuduğunu anlama becerilerini geliştirmek okulda başarı için çok önemlidir. Güçlü bir okuduğunu anlama becerisi geliştirmiş çocukların okulda ve hayatta başarılı olma olasılıkları daha yüksektir.
Okuduğunu anlama, diğer tüm akademik becerilerin temelidir. Çocukların kelime dağarcığı oluşturmasına, dünyayı öğrenmesine ve karmaşık kavramları anlamasına yardımcı olur.
Okuduğunu anlama becerilerini geliştiren yetişkinler çalışma talimatlarını daha iyi anlarlar. İş yerinde daha üretkendirler, etkili iletişim kurarlar ve kaliteli bir yaşam sürerler.
Okuduğunu Anlama Nedir?
Okuduğunu Anlamanın Faydaları – Okuduğunu anlama, bir metni okuma, içselleştirme, anlama ve onunla etkileşim kurma yeteneğidir. Bir yazı parçasının tamamını anlamlandırmak için eleştirel düşünmeyi ve tümden gelimli akıl yürütme becerilerini de işin içine katar.
Okuduğunu anlama becerileri, öğrenciler, profesyoneller, zevk için veya bilgilenmek için okumak isteyen herkes için çok önemlidir.
Bu sadece fonolojik farkındalık ve kelimeleri yüksek sesle prozodik okumakla ilgili değildir. Aynı zamanda metinlerin anlamını anlamak için dilbilgisi (sözdizimi), kelime bilgisi ve anlambilim gibi dil becerilerini de kapsar. Okunan metin hakkında çıkarımlarda bulunur ve bir fikir oluşturursunuz.
Okuduğunu anlama, az önce okuduğunuz kelimelerin zihinsel görüntülerini oluşturmayı da içerir. Okuyucular metinden hoşlandıkça önceki bilgilerle bağlantı kurarlar. Anlama sorularına rahatça cevap verebilir ve yazının bazı bölümlerini veya metnin tamamını özetleyebilirler.
Okuyucular, metindeki belirli olaylar ve temalardaki grup olayları hakkında bir görüşe sahiptir. Metni tekrar okumadan da betimsel bir analiz yapabilirler.
Okuduğunu Anlama Stratejileri!
Okuduğunu Anlamanın Faydaları – Okuduğunu anlama stratejileri, metni daha iyi anlamanıza ve okuyucuların kolayca geçebileceği küçük ayrıntıları yakalamanıza yardımcı olur.
Okumayı sınırlayan tıbbi durumları (örneğin, Disleksi veya DEHB) olan kişiler de, bir metni anlamalarını geliştirmeye yardımcı olması için bu stratejilerden faydalanmalıdırlar.
#1 – Görselleştirme veya görüntü
Bu strateji, bir kitaba dalmışken metindeki durum veya yerle ilgili hayal gücüyle oluşturulmuş bir zihinsel resimleme yaparak, bununla ilişki kurmaktır. Hatta fısıltı ve dokunma gibi koku, tat ve seslerin zihinsel resimleri de oluşturulabilir.
#2 – Metni özetleme, anahtar kavramları ve ana temayı belirleme
Özetleme, okuyucunun yazı üzerinde düşünmek ve metni anladığını tespit etmek için bölümler veya paragraflar arasında durakladığı bir anlama stratejisidir.
Nihai özet, kitabın tamamını okuduktan, ana temayı belirledikten ve ana fikri destekleyen anahtar kavramları veya kanıtları listeledikten sonraki adımdır.
Bu stratejiyle okuyucular, materyalin yorumlarını aktarırlar. Yazmanın birincil amacı da dahil olmak üzere anahtar kelimeleri ve kelime öbeklerini listelerler. Metni tekrar etmeden türünü ve yapısını gösterebilirler.
#3 – Yeni bilgi ile geçmiş bilgi arasında bağlantı kurma
Yeni bilgilerle eski bilgiler arasında bağlantı kurmak, metni daha sonra anlamayı ve hatırlamayı kolaylaştırır. Bunun nedeni, ön bilgileri harekete geçirmeniz ve bir yazı parçasını benzer yazılara, kültürel deneyimlere ve dünyaya bağlamanız, metnin anlamını derinleştirmeniz ve onu bağdaştırıcı hale getirmenizdir.
#4 – Olayları tahmin etme
Nitelikli okuyucular, daha kitabı okumayı bitirmeden akış üzerinden bir kitapta neler olacağını tahmin edebilirler.
Metinden ve deneyimlerden ipuçlarını kullanarak kelimeleri, karakter hareketlerini ve olayları tahmin edebilirsiniz. Bazen kapak sayfasına ve kitap ismine bakarak kitabın konusunu anlatmak kolaydır. Okudukça, kitaptan daha fazla bilgi topladıkça tahminleriniz değişebilir. Daha sonra, bir öğrenme süreci olarak kitaptaki olayları ve spekülasyonları karşılaştırın.
#5 – Kendinizi test etmek veya başkalarından soru almak
Sorular, metnin tamamının ve tanımlanan cümlelerin daha iyi anlaşılmasını sağlamak için bir yazı parçasının anlamını netleştirmeye yardımcı olur.
Yazılı metinde basit gerçekleri işaret etme yeteneği olan kelimenin tam anlamıyla kavranmasını ölçmeye yardımcı olur.
Kısa sınavlarla ilgili en önemli şey, metnin anlaşılmasındaki boşlukları ortaya koymalarıdır. Daha derin bağlamsal sorular (5N1K) neyi, neden, kim, ne zaman ve hangisine yanıt verebilir ve metnin yargısını test etmenize olanak tanır.
#6 – Metni daha yavaş bir hızda yeniden okumak
Bazen metnin bir bölümü anlamsız gelirse, okumayı bitirdikten sonra daha iyi anlamak için geri dönüp yeniden okumamız gerekebilir.
Okuduğunu Anlamanın Faydaları
Okuduğunu anlamanın yararlarıyla ilgili birçok araştırma, okuduğunu anlamanın faydalarını daha iyi yazma becerileri, zihnin uyarılması, daha iyi notlar almak vb. olarak sıralamaktadır.
Bu faydalardan bazılarına göz atalım.
#1 – Daha yüksek akademik özgüven gelişimi sağlar.
Okuduklarını anlayan öğrenciler akademik yeteneklerine daha fazla güvenirler ve okuyabildiklerinde okulda başarılı olma olasılıkları daha yüksektir. Okumalarına ve okul ödevlerine güven duymayan, zorluk yaşayan okuyucular için kendilerini geliştirebileceklerine inanmak çok önemlidir; metinleri ve soruları daha iyi anlamak daha iyi notlar alınmasını sağlar.
#2 – Geliştirilmiş yazma becerileri edinirler.
Okuduğunu anlama, yazma becerilerinizi geliştirmenize yardımcı olabilir; farklı yazma stillerine ve çeşitli türlerdeki fikirleri iletmenin yollarına maruz kalmak kelime dağarcığınızı geliştirir. Bu maruz kalma aynı zamanda yazma stilinizi ve iletişim becerilerinizi geliştirmenize de yol açar.
Okuduğunu anlama, dilbilgisi ve noktalama kurallarını daha iyi anlamanıza yardımcı olabilir ve bu da yazınızı geliştirmenize yardımcı olabilir.
#3- Genel okuma yeteneğini geliştirirler.
Okuduğunu anlama becerilerini düzenli olarak uygulayanlar genel olarak daha iyi okuyucu olurlar. Bunun nedeni, okuduğunu anlamanın metinle aktif olarak ilgilenmenizi gerektirmesidir. Bu da okuma akıcılığınızı ve hızınızı artırmanıza yardımcı olur.
#4- Eleştirel düşünme ve analitik becerileri geliştirirler.
Okuduğunu anlamanın bir başka yararı da eleştirel düşünme becerilerinizi geliştirmenize yardımcı olabilmesidir. Bir metni anlamaya çalışırken, okuduğunuz bilgiyi analiz eder ve anlamlandırırsınız. Daha sonra bu eleştirel düşünme sürecini hayatınızın diğer alanlarına da uygulayabilirsiniz.
#5. Zihinsel uyarımı ve büyümeyi teşvik eder.
Bilişsel yetenekler, bu çalışmaya göre yazarın amacını deşifre etmeye çalışırken karmaşık literatürle uğraştığınızda gelişir.
#6. Gelişmiş problem çözme becerileri kazandırır.
Okuduğunu anlama zihinsel alışkanlıklar kazandırdığı için sorunlara kolay çözüm bulmak doğal olarak gelişir. Empati ile dinlemeyi, mantıklı düşünmeyi, düşünme esnekliğini ve çözüm bulmada ısrarı teşvik eder.
Yapıcı çözümler geliştirmek için doğru soruları sorar ve metinlerden toplanan bilgiler üzerinde düşünürsünüz.
#7. Empati ve anlayışı artırır
Birçok insan okuduğunu anlamanın yalnızca sınavlarda iyi puan almak isteyenlere fayda sağladığına inanır. Bununla birlikte, araştırmalar okuduğunu anlamanın her yaştan insanı olumlu yönde etkileyebileceğini göstermiştir.
Okuduğunu anlamanın geliştirilmesi, özellikle çocuklar ve ergenler için empati ve anlayışın artmasına yol açabilir. Metinleri okumayı ve anlamayı öğrendikçe, olayları başka birinin bakış açısından görme yeteneklerini de geliştirirler. Bu onların daha hoşgörülü olmalarına ve başkalarına, hatta farklı olanlara karşı anlayışlı olmalarına yardımcı olur.
Bu nedenle, çocuğunuzun veya öğrencinizin daha ilgili ve şefkatli bir birey olmasına yardımcı olmanın bir yolunu arıyorsanız, onları okuduğunu anlama becerilerini geliştirmeye teşvik edin. Başkalarıyla ilişki kurma yeteneklerinde bir dünya farkı yaratabilir.
#8. Hafızayı ve hatırlamayı geliştirir.
Okuduğunu anlamaya aktif katılım, okuduğunuzu daha iyi hatırlamanıza yardımcı olur. Bunun nedeni, beyninizin siz okurken bilgiyi aktif olarak işliyor olmasıdır.
#9. Konsantrasyonu ve odaklanmayı geliştirir.
Okumak, zihinsel gelişiminiz ve büyümeniz için hayati önem taşır. Ancak, okuduğunu anlamanın odaklanmayı ve konsantrasyonu geliştirmeye yardımcı olabileceğini biliyor muydunuz?
Araştırmalar, okuduğunuzu anlamanın basit bir eyleminin dikkat sürenizi artırmaya yardımcı olabileceğini gösteriyor. Malzemeyi anladığınızda, beyniniz dikkat dağıtıcı şeyleri daha iyi filtreleyebilir ve göreve odaklanabilir.
Bir pasajı incelemek, hiçbir şeyi kaçırmamak için bizi o pasajı dikkatli bir şekilde okumaya da zorlar! Bu nedenle, konsantrasyonunuzu ve odaklanmanızı artırmanın bir yolunu arıyorsanız, günlük rutininize bazı okuduğunu anlama etkinlikleri ekleyin!
Okuduğunu anlamak bilgi edinmenin ötesinde olan bir süreçtir
Okuduğunu anlamayı geliştirmek için zihinsel resimler oluşturma, anlama soruları alma ve özetleme gibi okuduğunu anlama yaklaşımlarını benimsemeyi düşünmelisiniz.
Daha iyi problem çözme ve eleştirel düşünme becerileri, hafıza, odaklanma, empati, akıcı okuma ve yazmanın keyfini çıkarmanızı sağlar. Öğrencilerin notları gelişecek ve okuduğunu anlama onların zihinlerini canlandıracaktır.
Okuma ve anlama, sadece bilgi edinmenin ötesinde, hayatı daha derinlemesine kavramanın ve dünyayı daha iyi bir yer haline getirmenin anahtarıdır.
Tavsiye Edilen Makaleler:
Okumanın Nörobilimi – Okuma Beynin Hangi Bölümlerini Kapsıyor?
Okuduğunu Anlama – Okuduğunu Anlama Eğitiminin Bilimi
10 Kat Daha Hızlı Öğrenmek İçin Okuma Hızı Nasıl Geliştirilir
