Hafıza Teknikleri / Öğrenmede Hafıza Sarayı – “Hafıza Sarayı Tekniği” en faydalı ve yaygın olarak kullanılan bir hafıza geliştirme yöntemidir. Hafızaya yerleştirilecek bilgiler için zihinde hayali olarak yaratılan bir yerin veya bir çok yerin bulunduğu bir saraydır “hafıza sarayı”. Esasen hafızaya yerleştirilecek bilgiler için ihtiyaç duyulan bir dizi yerin hayali bir saray olması da gerekmiyor. Bu yerler belli bir hiyerarşik sırada binanızdaki giriş, asansör ve evinizdeki odalar olabileceği gibi, Ankara’da Ulus semtinin merkezinden Çankaya Atakule’ye giderken güzergahta karşılaştığınız önemli durak, bina, yer park vb. yerler de olabilir. Güzergahın, yani sıralamanın bir şehrin içi ile sınırlı kalması da gerekmiyor.
Uygulama ve egzersizlerle herkes kendisi için böyle bir hafıza sarayı veya hafıza sarayları yaratabilir. Memoriad Hafıza, Mental Matematik & Hızlı Okuma Olimpiyatlarına katılan birçok yarışmacı bu ve buna benzer birçok teknikle binlerce bilgiyi hafızalarında kolayca tutabilmektedirler.
Önce Hafıza Sarayınızın Planına Karar Verin. Yukarıda da belirtildiği gibi hafıza sarayı hayalinizde yarattığınız yepyeni bir yer veya yerler olabileceği gibi, gerçek hayatta mevcut bir yer veya yerler de olabilir. Mevcut bilinen yerlerin kullanılması her zaman daha kolay bir uygulamadır. Çok basit bir örnek evinizde örneğin mutfağınızın içindeki fırın, buzdolabı, ocağın üstü, musluk, üst dolabın çekmeceleri gibi belli yerler olabilir. Daha büyük bir hafıza sarayı evinizdeki tüm odalar ve odalardaki farklı yerler olabilir. Çok daha büyük bir hafıza sarayı evinizden başlayan ve İstanbul’da kaldığınız öğrenci evine gidişiniz sırasında karşılaştığınız belirli yerler olabilir. Hafıza sarayınızda ne kadar çok farklı nokta veya yer varsa, o kadar çok noktaya karşılık daha çok bilgiyi hafızanızda tutabilirsiniz.
Kendi Hafıza Sarayınızı Nasıl İnşa Edebilirsiniz?
1- Planlayın: Önce Hafıza Sarayınızın Planına Karar Verin.
Hafıza sarayı, hayalinizde yarattığınız yepyeni bir yer veya yerler olabileceği gibi, gerçek hayatta mevcut bir yer veya yerler de olabilir. Mevcut, bilinen yerlerin kullanılması her zaman daha kolay bir uygulamadır. Çok basit bir örnek; evinizde örneğin mutfağınızın içindeki, fırın, buzdolabı, ocağın üstü, musluk, üst dolabın çekmeceleri gibi belli yerler olabilir. Daha büyük bir hafıza sarayı evinizdeki tüm odalar ve odalardaki farklı yerler olabilir. Çok daha büyük bir hafıza sarayı,ikametgahınızdan başlayan ve okul ya da işyerinize gidişiniz sırasında karşılaştığınız belirli yerler olabilir. Hafıza sarayınızda ne kadar çok farklı nokta veya yer varsa, o kadar çok noktaya karşılık daha çok bilgiyi hafızanızda tutabilirsiniz.
2- Sıralayın: Bir Güzergah veya Sıralama Belirleyin.
Bilgilerin belirli bir sırada hatırlanması sizin için önemliyse, hafıza sarayınızda hayali olarak hareket edeceğiniz güzergahın da sabit bir sıralamada olması gerekir. Bu durum hayali olarak oluşturulacak hafıza sarayı yerine gerçek yerlerin kullanılması için de geçerlidir. Özet olarak önce bir hafıza sarayı oluşturulacak, ikinci adında da bu hafıza sarayında nasıl bir seyahat güzergahında hareket edileceğine karar verilecektir. Hatırlanacak bilgilerin belli bir sıralamada hatırlanması şartı yoksa, bu ikinci adımı atlayabilirsiniz. Ancak ben yine de size sabit bir güzergahınızın olmasını tavsiye ederim.
3- Tanımlayın: Hafıza Sarayınızda veya Seyahat Güzergahınızda Belirli Hafıza Depoları (Özel Yerler) Tanımlayınız.
Hafıza sarayınızı kullanırken hatırlanacak şeylerin (bir sayı, bir isim, bir şekil, bir metin vb.) herbirini belirli yerlere koymanız gerekiyor. Dolayısı ile hafıza sarayınızda hafızanızda tutacağınız bilgi sayısı kadar belirli yerler tanımlamalısınız. Hayali olarak hafıza sarayınızdaki güzergahınızda hareket ederek bu yerleri tek tek akli gözünüze görmeye çalışınız. Örneğin hafıza sarayınız evinizden işyerine giderken kullandığınız gerçek bir güzergahsa, belirli mihenk noktaları bu güzergah üzerinde dikkatinizi çeken bir gökdelen, bir benzin istasyonu, bir kamu binası gibi belirli yerler olmalıdır. Evinizdeki bir odayı hafıza sarayı olarak kullanıyorsanız, bu odadaki belirli yerler şüphesiz masanın altı, masanın çekmecesi, masanın üzeri, sandalyenin üzeri, duvarda asılı tablo gibi daha küçük lokasyonlar olacaktır. Önemli olan bu lokasyonların birbiriyle karışmayacak yerler olarak seçilmesidir.
4- Ezberleyin: Hafıza Sarayınızdaki Yerleri veya Seyahat Güzergahınızdaki Lokasyonları Sırasıyla Ezberleyiniz.
Etkin bir hafıza sarayına sahip olmak istiyorsanız, onu hafızanıza kazımanız gerekir. En iyi yol ya sarayınızın planını çizip üzerindeki yerleri tek tek işaretlemeniz, ya da bir seyahat planı çıkartarak güzergah üzerindeki belirli lokasyonları tespit etmenizdir. Bir sonraki etap gerçek harita veya güzergaha bakmadan, hayali olarak hafıza sarayınızda hareket ederken akli gözünüzle daha önce belirlemiş olduğunuz yer veya lokasyonları atlamadan başarılı bir şekilde hatırlayabilmenizdir. Bu hatırlamaya ilgili yerleri akli gözünüzle net olarak görebilmenin yanında, oraları beş duyunuzla hissetmeye ve algılamaya çalışınız.
5- Yerleştiriniz: Hatırlamanız Gereken Şeyleri Hafıza Sarayınızdaki Yerlere Koyunuz.
Hafıza sarayınızı veya hareket güzergahınızı oluşturduktan sonra, bu yerleri zihninize yerleştirip sırayla hata yapmadan hatırlayabiliyorsanız, hafıza sarayınızı kullanmaya hazırsınız demektir. Örneğin hafıza sarayı olarak kendi evinizi kullanıyorsanız, hatırlamanız gereken ilk bilgiyi güzergahınıza uygun olarak dış kapınızın önündeki paspasın altına koyunuz. İkinci sıradaki bilgiyi dış kapınızın üzerine asınız. Üçüncü sıradaki bilgiyi girişteki ayakkabı dolabının içine koyunuz. Aynı yere birden fazla, veya çok sayıda bilgi koymamaya çalışınız.
6- Semboller, Şekiller ve Resimler Kullanınız.
Hafıza sarayınızdaki herhangi bir yere bir paragraftaki veya bir sayfadaki tüm satırları koymaya kalkışmayınız.Yapmanız gereken şey her bir lokasyona size o sırada hatırlamanız gereken bilgiyi hatırlatacak ilişkili bir sembol, şekil veya resim koymanızdır.
7- Hayal Gücünüzü Kullanın ve Yaratıcı Olun.
Hafıza sarayınızın belirli yerlerine koyacağınız şekiller mümkün olabildiğince hatırlanabilir olmalıdır. Genellikle olağanüstü ve tuhaf olan, duyguları uyandıran imajlar daha kolay hatırlanmaktadır.
8- Her Bir Lokasyona Diğer Hafıza Teknikleri Materyalleri de Koyun.
Hafıza sarayı tekniği ile birlikte kullanılabilecek sayısız hafıza geliştirici teknik mevcuttur. Hafıza sarayı tekniğine ilave hafıza geliştirici teknikleri de entegre etmeye çalışınız.
9 – Hafıza Sarayınızı Keşfedin.
Hafıza sarayınızın odalarına veya hafıza güzergahınızın belirli lokasyonlarına bilgileri hatırlatıcı sembol veya şekilleri yerleştirdikten sonra, hayali olarak hafıza sarayınızda hareket ederek ilgili bilgileri sırayla hatırlamaya çalışınız. Hafıza sarayınıza ne kadar çok hakimseniz, bilgileri hatırlamanız da o ölçüde hızlı ve doğru olacaktır.
10 – Hafıza Sarayınızı Kullanın.
Hafıza sarayınızı ne kadar çok kullanırsanız, bilgileri hatırlama hızınız da o ölçüde artacaktır.
11- Yeni Hafıza Sarayları Oluşturun.
Hatırlanacak bilgiler kısa süreli ise aynı hafıza sarayı farklı bilgilerin hatırlanması için defalarca kullanılabilir. Ancak hatırlanması gereken bilgiler uzun süreli olarak hatırlanacaksa, sırf bu bilgiler için kullanılacak yeni bir hafıza sarayı oluşturunuz.
12- Küçük Bilgi Grupları İçin Sadece Bir Odadaki Nesneleri Bile Kullanabilirsiniz.
Hatırlanacak bilgi adedinin sayısına göre ihtiyaç duyulacak yer veya oda sayısı da değişecektir. Ancak az sayıdaki bilgi grupları için sadece bir odanın içindeki eşyalar bile ayrı bilgi odacıkları veya yerleri olarak kullanılabilir. Şüphesiz belli bir sırada hatırlanması gereken bilgiler için odadaki eşyalar için de mantıklı bir güzergah, yani hatırlama sırası belirlenmelidir. Örneğin aşağıdaki örnek odadaki eşyalar sırasıyla 13 maddelik bir bilgi grubunun hatırlanması için kullanılabilir. Eşyaların sırayla hatırlanabilmesi için mantıklı bir hiyerarşik güzergah çizildiğine (saatin tersi yönünde) dikkat ediniz.
Kaynak: www.hafizasarayi.org