Odaklanarak Okumak – Okullara kütüphane açmaktan, kitap satışlarında artış yaşanmaktan, çocuklar için açılan kitap kampanyalarından tutun da “sokak kitapları uygulamaları”, “Askıda kitap projeleri” gibi bir dizi uygulamaya kadar; hepsi, “okumak için!” değil mi?
Ülkemizde ağzını açan herkes “okumanın öneminden” söz edebilir, ama elinde bir kitap göremezsiniz.
İlk emri “oku” olduğu halde okuma özürlü bir İslam dünyası bile var!
Okuduğunuz materyalin ne olduğu önemli değil: Ders kitapları, çevrimiçi makaleler veya bir roman. İyi de; elinde mutlaka bir cep telefonu tutan çok sayıda insan görürken, elinde bir kitap tutan kaç insan görüyorsunuz?
Demek ki okumak konusu içten gelen bir konudur. “İstemek” ise ön koşuldur. Bir de okuma usulleri konusunda bir beceriye sahip olmadığımızda okumak-okuyamamak okuma motivasyonumuzu bozuyor.
Eline kitap alan bir kişinin zihni ve ortamı o denli karışık ki, kitabı hemen bir kenara bırakabiliyor; ısrar etmek veya her şeye rağmen okuyacağım, demek yok!
Okumasını Bilmiyoruz.
Bunlara ekleyeceğim esas sorun şudur: Okumasını bilmiyoruz2
Evet, hepimiz okur yazarız ama okumasını gerçekten bilmiyoruz. Çünkü, çoğu okuma heveslisi insanın ortak problemi işte budur; okurken okuduğuna odaklanamamaktır.
Siz de odaklanmakta zorluk çekiyorsanız, bu sıkıntının size verilmiş bir ceza gibi geldiğini fark ettiniz mi?
Sizi anlıyorum; asla suçlamıyorum. Çünkü bize kafamıza vura vura kitap okumamız öğretilirken, “nasıl” okuyacağımız öğretilmedi.
Bundan dolayı sizi suçlamam da abes olur.
Okumaya nasıl odaklanılacağını öğrenmek çok önemlidir. Daha fazlasını anlamak, can sıkıntısını yenmek ve hatta bundan zevk almak için okuma becerilerinizi geliştirmek; işte bütün mesele budur.
Odaklanın ve Konsantre Olun!
Okuyucular konsantre olamadıklarında pek bir şey anlamıyorlar. Anlamayınca da kitabı bırakıyor. Odaklanamamak yavaş ve sığ okumaya neden oluyor.
O halde siz de okumaya nasıl odaklanacağınızı öğrenerek daha çok okuyabilirsiniz. Hatta hızlı okuma becerilerinizi de geliştirebilirsiniz.
Haydi öyleyse başlayalım:
Öncelikle okumaya hazırlanmanız gerekir.
Odaklanmış Okumaya Nasıl Hazırlanılır?
Öncelikle Şunları Yapın:
1-) Kendi ruhunuzu özgür bırakın
Odaklanarak Okumak – Kaygı ve dikkat dağınıklığı kaynakları asla uzakta değildir. Bu yüzden zihninizi temizlemeyi öğrenmek sizi sadece daha mutlu etmeyecek; aynı zamanda daha iyi bir okuyucu yapacak.
Bunu yapmanın gerçekten basit bir yolu ruhsal çözülmedir. Buna ister meditasyon deyin, ister ruhsal terapi; ama ihtiyacınız var.
Rahat, sessiz bir yerde oturun ve zihninizi boşaltmaya çalışın.
Düşüncelerinizi kontrol altında tutun ve odaklanmanızı bozacak düşüncelerin beyninize girmesine izin vermeyin. Odağınızı tutmayı öğrenin.
Bu beceri, beyninizi sadece okumaya konsantre olmaya hazırlamaz. Ayrıca okurken dikkatinizi dağıtan düşünceleri engellemenize yardımcı olacaktır.
2-) Okumadan Önce Egzersiz Yapın
Odaklanarak Okumak – Egzersiz beyninizi boşaltamaya ve ruhsal terapiye yardım eder. Kalp atış hızınızı yükseltmek, stresten kurtulmanın bir başka iyi yoludur.
Ayrıca egzersizin konsantrasyonu ve hafızayı geliştirdiği de gösterilmiştir. Böyle bir destek sizi anında iyi bir okuyucu yapacak.
Faydaları oldukça hızlıdır, bu nedenle faaliyetinizden hemen sonra okumaya çalışmalısınız. Ancak bunu düzenli olarak yapmak uzun vadede de yardımcı olacaktır. Sizi daha sağlıklı hale getirirken, daha iyi odaklanmanız için yediklerinize de dikkat etmek önemlidir.
3-) Daha İyi Konsantrasyon İçin Daha Doğru Beslenin
Odaklanarak Okumak – Yediğiniz ve içtiğiniz konsantrasyonunuzu etkiler.
Tavsiyemiz, diyetinizde daha az şeker ve daha fazla protein bulundurmaktır. Şeker ve kafeinden alacağınız küçük bir enerji biraz okumanızı sağlayabilir, ama aşırıya kaçmayın.
Kuruyemişler, yumurtalar, balıklar ve mercimeklerin tümü iyi okuma yakıtı seçenekleridir.
Vücudunuz ve enerji seviyeleriniz için iyi olan yiyecekler genellikle beyne de yardımcı olur.
4-) Ortamınızdan Dikkat Dağıtıcıları Uzak Tutun
Odaklanarak Okumak – Yapmanız gereken son hazırlık kısmı, alanınızda bazı hızlı değişiklikler yapmaktır.
Evden okumaya veya çalışmaya çalışıyorsanız, bölgeyi kontrol etme şansınız büyük. Her seferinde aynı yerden okumaya çalışın, böylece beyniniz okuma odağı için verimli bir yer olduğunu bilir. Sessiz bir yer seçin, ideal olarak, o alanı sadece okumak için ayırın.
İkinci olarak, odadan mümkün olduğunca çok dikkat dağıtıcı şeyi uzaklaştırın. Mobil telefonunuzu çantanızda, cebinizde veya başka bir odada bırakın.
Herhangi bir insanı odasına hapsolmasını tavsiye etmem ama onlardan da biraz uzak durmaya çalışın.
Okurken sosyal medya gibi ayartmalara boyun eğmeyi zorlaştırmanız gerekir.
Ayrıca sesi kontrol etmenin okuma alanı için önemli olduğunu düşünüyorum. Odaklanmak için bazı müzik türleri ki başında biyoritmik largo türü müzikler geliyor, müziği zihinsel performansınızı da iyileştirebilir. Doğa sesleri veya sakinleştirici enstrümantal müzik, okumaya başlamak için iyi bir seçim olabilir.
Ama her şeyden önce, size uygun olanı yapın. Neyin işe yarayıp neyin yaramadığını anlayın. Kurallar yok, sadece denenecek fikirler var.
Evet, bu kadar yeterli; sanırım en zor okuma türünün üstesinden gelmeye hazır olmalısınız:
5-) Okuma Motivasyonuna Odaklanın
Odaklanarak Okumak – Bir şeyden sıkıldıysanız, muhtemelen yine de okumaya çalışmanızın bir nedeni vardır. Bunu kendi yararına kullan!
Okumak için motivasyonunuz nedir?
Öğrenciyseniz derste iyi bir not almak, işinizi iyi yapmak veya yeni bir beceri öğrenmek sizi motive eder.
Artık okuma motivasyonunu biliyorsunuz. Ama kitap veya makale okumanın amacı nedir?
Her şeyi anlamanız mı gerekiyor? Belirli bir gerçek veya referans mı arıyorsunuz?
İçerik hakkında genel bir fikir yeterli mi?
Hangi düzeyde anlayışa ihtiyacınız olduğunu biliyorsanız, verimli bir şekilde okumak çok daha kolaydır.
Tek ihtiyacınız olan bir bölüm olduğunda, bir makalenin her detayını okuyarak saatlerinizi boşa harcamayın; sadece o bölümü okuyun.
Ancak her şeyin önemli olduğunu biliyorsanız, en baştan cevaplamak için bazı sorular hazırlayın. Beyniniz cevabı arıyor olacaktır.
Kitaplar kalınsa sizi korkutabilir. Bunun için de büyük metinleri bölümlere ayırın ve bunları ayrı ayrı ele alın.
6-) Aralıklı Okuma Zamanlayıcılarını Kullanın
Odaklanarak Okumak – Bazı insanlar hedeflerden nefret eder ve okuma beklenenden uzun sürerse başarısız olurlar.
Bu size benziyorsa, aralıklı zamanlayıcıları kullanmayı deneyin, bu Pomodoro tekniği olarak da bilinir.
25 dakika oku, 5 dakika ara ver…
Hepsi bu!
Yalnız karıştırmayın; bu aralıklar sadece bir zaman yönetimi stratejisi değildir. Küçük taahhütler kullanarak zor görevlerin üstesinden gelmenize de yardımcı olurlar.
7-) Başarılı Okuma Seanslarından Sonra Kendinizi Ödüllendirin
Odaklanarak Okumak – Hedefler, aralıklar veya başka bir yöntem kullanın, sonunda kendinize bir ödül verdiğinizden emin olun.
Bu, yürüyüşe çıkmak, eğlenceli bir aktivite yapmak veya rahatlamak için harika bir zamandır – bunların tümü sizi daha sonra daha fazla okuma yapmaya hazırlar.
Ara sıra kahve molası veya çay molası verin. Sizi, okuduğunuz metne motive eden hızlı, huzurlu bir araçtır. Hatta, sağlıklı atıştırmalıklar da iyi gider.
😎 Düzenli Molalar Verin
Odaklanarak Okumak – Odağı kaybetmeden saatlerce okumak neredeyse imkansızdır. Sonuçta insanız. Ancak bazı tedbirler alabilirsiniz. Hedefler koyabilir, aralıklar belirleyebilir ve motive edici ödüller kullanabilirsiniz.
Molalar, her stratejinin önemli bir parçasıdır.
Konsantrasyonun korunması zordur. Üzerinde çalışmanız ve geliştirmeniz gereken dayanıklılıktır. Beyninizin ve gözlerinizin kendini toparlayıp tazelenebilmesi için molalar verin.
Daha hızlı okuyacak, başa döndüğünüzde daha fazlasını anlayacak ve günün daha uzun bir bölümünde okuyabileceksiniz.
9-) Gözlerinizin Takip Etmesi İçin Bir İşaretçi Kullanın
Odaklanarak Okumak – Parmağınız, bir kalem veya pointer… Okuduğunuz kelimelerin altını çizin. Bu oldukça basit bir yoldur, ancak odaklanmanıza ve akışı sürdürmenize yardımcı olur.
Gözlerimiz doğal olarak hareketi takip eder. Bu, bakışınızı okuduğunuz cümleye sabitler. Sonuç olarak, sayfada, ekranda, odada veya ötesinde dolaşmazsınız.
Dikkatiniz dağılmadan daha hızlı ve daha iyi okuyacaksınız. Ardından işaretçinin hızını artırmaya başlayabilirsiniz.
Sadece gözlerinizin takip edebildiğinden emin olun.
10-) Okumaya Başlamadan Önce Metnin Yapısını İnceleyin
Odaklanarak Okumak – Daha iyi odaklanmak istiyorsanız metninizin gizemini ortadan kaldırın.
İlk paragrafa dalmak yerine, önce metni hafifçe kaydırın veya gözden geçirin. Hangi konuların ele alınacağını öğrenin.
Kaç bölüm olduğuna, bunların nasıl bölündüğüne ve konuların hangi sırada olduğuna bakın.
Bu, okurken size bir yer ve bağlam duygusu verir. Bilginin nereye gittiğini biliyorsanız, daha fazlasını anlayacak ve neyin önemli olduğunu bileceksiniz.
11-) Hangi Parçalar, Neden Önemlidir?
Odaklanarak Okumak – Yazıda başlıkları, listeleri, madde işaretlerini, kalın metinleri tarayın.
Kurgu dışı yazarlar, önemli noktalarını anlamanızı kolaylaştırmak ister. Bu konuda size yardımcı olması için büyük olasılıkla tutarlı biçimlendirme ve desenler kullanacaklardır.
Burada aslında yaptığınız şey, önemli bir beceri öğrenmektir: Temel bilgileri ve ayrıntılı içeriği ayırmak. Temel bilgiler önemli içeriktir. Muhtemelen odaklanmaya ve anlamaya çalıştığınız parçalardır.
Diğer her şey ayrıntılardır. Ana noktaları açıklar, detaylandırır ve genişletir. Temel bilgileri anında fark ettiğinizde, okumayı çok daha kolay bulacaksınız ve ardından ihtiyacınız olan kadar fazla ayrıntı alın.
12-) Okurken Notlar Alın
Odaklanarak Okumak – İşte sorun! “Gerileme” burada savaştığımız sorundur. Muhtemelen daha önce yaşamışsınızdır.
İşte o an, aynı paragrafı yıllardır anlamadan tekrar ettiğinizi fark ettiğiniz andır.
Okurken bir not defterini veya belgeyi açık tutun. Önemli bilgileri yazın ve okuduğunuz şey için bir taslak oluşturun.
Bu size okumanın amacını hatırlatacak ve ihtiyacınız olan her şeyi anlamanıza yardımcı olacaktır.
Sonuç olarak, daha fazlasını hatırlayacak ve etkileşimde kalmanın daha kolay olduğunu göreceksiniz; bu da daha iyi odaklanma anlamına gelir. Bunu bir alışkanlık haline getirirseniz, kavrayışınızı test etmek için iyi bir test olur.
13-) Bitirdiğinizde Daima Özetleyin
Odaklanarak Okumak – Seansın sonunda hedefinize ulaşmayı kutlamadan önce notlarınızı gözden geçirin. Bu, iyi odaklanıp odaklanmadığınızı görmenin iyi bir yoludur.
İdeal olarak, kilit noktaların kısa bir özetini yazın. En azından, içeriği hızlı bir şekilde yüksek sesle açıklamak zorunda kalın.
Tüm sorularınızın yanıtlarını bulduğunuzdan emin olun. Kendinize okumanın amacının ele alınıp alınmadığını sorun.
Bilgi veya hikayedeki kilit noktaları hatırlayabilmeli ve açıklayabilmelisiniz.
Özetle: Sabırlı Ve Tutarlı Olun
Egzersiz yaparak, ruhsal odaklanarak ve iyi beslenerek okumaya odaklanmaya hazırlanın.
Dikkat dağıtıcı olmayan ve tercihlerinize uygun bir alan kurun.
Okumak için motivasyonunuza odaklanın ve ondan ne elde etmeniz gerektiğini bildiğinizden emin olun.
Önce metnin tamamını gözden geçirin, böylece nerede olduğunuzu bilirsiniz ve ilerledikçe özetlemeye çalışın.
Mola verin, kendinizi ödüllendirin ve tadını çıkarmaya çalışın.
Tüm bunları bir araya getirdiğinizde, iyileşmeyi oldukça hızlı bir şekilde fark etmeye başlayacaksınız.
