Mega Aktif Okuma – İlkokul Öğrencilerine Anlayarak Okumayı Öğretmek

Mega Aktif Okuma – İlkokul Öğrencilerine Anlayarak Okumayı Öğretmek: Mega Hafıza olarak 2000’li yılların başında çocukların bilişsel becerilerini geliştirmek için aritmetik ve matematiğin araç olarak kullanıldığı bir eğitim programı hazırlamıştık. Bu eğitim programı bize ait özgün bir sistemdi. Sistemin adı “ANZAN Mega Aritmetik Konsantrasyon ve Beyin Egzersizleri Eğitimi“dir. Bu eğitimle Türkiye’de kuvvetli bir rüzgâr oluşturmuştuk. Halen bu rüzgar yurt içinde etkisini göstermeye devam ediyor. Son onbeş yılda bu etki yurt dışında da kendini gösterdi. Şu anda eğitimlerimiz Singapur, Kazakistan, Vietnam, Türkmenistan, Özbekistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Romanya, Almanya, Hollanda, Kanada, Meksika, Ekvator, Kolombiya, Bolivya gibi birçok ülkede bizim lisansımız altında yürütülüyor. 2023’de ANZAN eğitimimizi ABD’de de başlatıyoruz. Şimdi ise benzer bir rüzgarı pek yakında “İlkokul Öğrencilerine Anlayarak Okumayı Öğretmek” programıyla başlatıyoruz. Bu eğitimin adı “Mega Aktif Okuma™“dır. Bugünkü hedefim bu eğitimin temel amaçlarını başlık olarak alıp, yapılan araştırmalarla bağlantılı bir makale yazmak.

—– Sponsor Bağlantı —–

5-12 YAŞ ARASI ÇOCUKLARIN KONSANTRASYONLARI İÇİN

ANZAN MEGA ARİTMETİK BEYİN EGZERSİZLERİ EĞİTİMİ

—– Yazının Devamı —–

“Anlayarak Okumayı Öğretmek”

İlkokul Öğrencilerine Anlayarak Okumayı Öğretmek – Okumanın nörobilimi okumanın anlama yoğun bir bilişsel süreç olduğunu gösteriyor. Okumayı şu veya bu şekilde öğretebilirsiniz. Ancak okuduğunu anlamayı öğretmek öyle çok da kolay bir süreç değil. Şüphesiz bu zorluğun birçok nedeni var.

Türkiye’de okullarda anlamanın öğretilmesi için ayrılan zaman başlıklı bir çalışmayla henüz karşılaşmadım. Ancak yurt dışında bu tip çalışmalar var. Örneğin Dolores Durkin tarafından A.B.D. okullarında öğretmenlerin anlama öğretimine ne kadar zaman ayırdığına ilişkin yapılan klasik bir çalışmada, 39 öğretmenin çalıştığı 14 okuldaki sürenin sadece %1’inin anlama öğretimine harcandığı sonucuna varılmıştır. Zamanın yüzde 15’i ödev vermeye, yüzde 18’i ise çoğunlukla öğretmen yönlendirmeli sorular aracılığıyla anlamayı değerlendirmeye harcandığı anlaşılmıştır. Kalan sürenin de, öğrencilerin ödevler üzerinde çalışmasında kullanıldığı tespit edilmiştir.

Anlamayı Değerlendirmek Anlamayı Öğretmek Midir?

Anlamayı değerlendirmek anlamayı öğretmek mi acaba? Durkin, bu öğretmenler tarafından kullanılan temel öğretmen kılavuzlarını incelediğinde, anlama öğretimi için yapılan önerilerin yetersiz olduğunu, birçok sayfada çocukların anlama düzeyini değerlendirmek için sorular bulunduğunu da görmüştür. Ancak önerilen değerlendirme prosedürlerinin anlama öğretimi olarak yanlış bir şekilde etiketlendiğini ve bunun da öğretmenleri anlamayı öğrettiklerine inandırdığını ifade etmiştir.

Yine Durkin’in “Okuma Metodolijileri Ders Kitapları (Reading methodology textbooks)” başlıklı araştırmasında “Anlamayı öğretme ve anlamayı test etme arasında yaygın bir kafa karışıklığı var gibi görünüyor. Bir ayrım yapma konusundaki başarısızlığın sonucu, çocukların genellikle asla öğretilmeyen şeyler üzerinden test edilmesidir” demiştir.

Michael Pressley ve Richard L. Allington tarafından yazılan “İşe Yarayan Okuma Öğretimi (Reading Instruction That Works)” başlıklı kitapta, okullarda anlama stratejileri eğitiminin yetersiz olduğu sonucuna vurgu yapılmıştır. Ayrıca öğrencilere stratejileri aktif, bütünleştirici ve esnek bir şekilde kullanmanın öğretilmesi önerilmiştir.

Anlama üzerine ufuk açıcı araştırmalar “tam anlama” ve “derin anlama” için gerekli bileşenlerle hedefe ulaşmak için etkili stratejiler önermektedir. Örneğin araştırmacı Judith Westphal Irwin’in “Okuduğunu Anlama Süreçlerinin Öğretimi (Teaching Reading Comprehension)” başlıklı kitabında sunduğu modeli, süreçlerin  doğrusal bir tarzda ana hatlarını çizerek anlamanın karmaşıklığını göstermiştir. Yetkin bir şekilde kullanıldıklarında, süreçler okuyucunun özelliklerine, metnin karmaşıklığına ve durumun gereklerine bağlı olarak eş zamanlı ve çoklu etkileşimli olarak çalışmaktadır. Irwin, anlama bozulduğu zaman bu süreçlerden birinde veya birkaçında sorun olduğuna vurgu yapmıştır.

Mega Aktif Okuma Sisteminde Kullanılan Anlama Modeli

Yaygın olarak kabul edilen Irwin’in modelinde anlama, mikro ve makro süreçlerin kesintisiz entegrasyonunu içeren bir kavram olarak temsil edilmektedir (Bkz. Şekil 1). Bu model çok yönlü çalışmaktadır; okuyucular, mikro ve makroda gezinirken yinelemeli olarak hareket ederek, belirli metinler için zihinsel işlemleri benzersiz şekillerde bir araya getirmektedir. Anlama güçlüğü çeken öğrenciler, okumanın bu yönlerinin bazılarında, birçoğunda veya çoğunda zorluk yaşamaktadırlar.

Şekil 1: Anlamanın Mikro ve Makro Yönleri (Irwin, 2006)

Hedefi “İlkokul öğrencilerine akıcı okumayı ve anlamak için okumayı öğretmek” olan “Mega Aktif Okuma” eğitimi Irwin’in bu anlama modelindeki süreçleri içeren bir planlama ile hazırlanmıştır. Ayrıca öğretim sisteminde öğrencilere stratejileri aktif, bütünleştirici ve esnek bir şekilde kullanmalarının öğretilmesi de planlanmıştır.

—– Sponsor Bağlantı —–

ÇOCUKLARIN HAFIZA VE ZEKALARINI GELİŞTİRMEK İÇİN

3-7 YAŞ İÇİN – ÇOCUK ZEKA VE HAFIZA SETİ

—– Yazının Devamı —–

Kaynaklar:

• Durkin, D. (1978-79). What classroom observations reveal about reading comprehension instruction. Reading Research Quarterly, 16(4), 515-544.
• Durkin, D. (1986). Reading methodology textbooks: Are they helping teachers teach comprehension? The Reading Teacher, 39(5), 410-417.
• Pressley, M. (2002). Reading instruction that works: The case for balanced teaching. New York: Guilford.
• Irwin, J. (1991). Teaching reading comprehension processes (2nd ed.). Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
• Irwin, J. (2006). Teaching reading comprehension processes (3rd ed.). New York, NY: Pearson, Allyn & Bacon.

Tavsiye Edilen Makaleler:

Mucit Nasıl Yetişir – Çocuğunuzu Yeni Şeyler Denemeye Teşvik Edin

Oyunlaştırma Nedir – İnsanları Olağanüstü Şeyler Yapmaya Motive Eden Yöntem

Çocuklar Nelerden Hoşlanmaz / Çocukların Sevmediği 50 Şey