Liderlik Hakkında – Uzun yıllardır gözlemim şudur: Lideri bol olan bir ülkede yaşıyoruz. Herkesin kendine lideri veya liderleri var. Kimi siyasi ve toplumsal ikon, kimi dini ikon, kimi savaş kahramanı, kimi film yıldızı… Hatta futbol liglerinin birincilerine bile lider diyorlar. Hiç havsalanız alıyor mu; Fenerbahçe’nin veya başka bir takımın tırnak içinde lider diye adlandırılacağını? Mübalağasız söylüyorum, dünyanın en çok liderine sahip ülkesi neresidir desem, kendi soruma vereceğim cevap, bu güzel ülke olurdu.
“Lider olunmaz, doğulur.” şeklinde bir özdeyiş vardır, Anadolu’da. İnsan çalışmakla, gayretle başarılı bir insan olabilir; ama liderlik bir karakter konusudur; eğitim konusu değildir. Eğitim yoluyla, bir liderin vasıflarını, özelliklerini, alışkanlıklarını vb. öğrenebiliriz. Bunlara uymaya da çalışabiliriz; ama yine de bu bizi lider yapmaz. Söz gelimi bir liderde olması gereken liderlik özelliklerinden bir kaçına bakalım:
LİDERLİK ÖZELLİKLERİ
- Güçlü iletişim
- İyi bir örnek
- Sorumluluk almak ve devretmek
- Motivasyon
- Potansiyeli keşfetmek ve açığa çıkarmak
- Toleranslı davranmak
- Esneklik
- Hedef ve beklentileri belirlemek
- Kendini doğru tanımak
- Kendiniz olmak
Ne güzel özellikler; fakat bu liderlik özelliklerine sahip olmak bile, bu maddeler dışındaki pek çok özellikle birleşmediği sürece yine de lider olunamaz.
LİDERLİK EĞİTİMİ
Yanlış anlaşılmasın; liderlik eğitimi konusunu yadsımıyorum. Liderlik eğitimleri önemlidir. Yukarıda sayılan özelliklerin her birinin eğitimle geliştirilmesi mümkündür. Ancak bazılarının içinde doğuştan gelen genetik özelliklere dayanan bölümler de vardır. Dahası, lider olmak konusu bu tür makalelerin bile dillendiremeyeceği özellikler gerektirmektedir.
Bir şey daha var: 21. yüzyıl, liderliğin; özellikle savaş yıllarının kahramanları olan liderlikten, devletlerin, kuruluşların, şirketlerin vb. kurumsal liderliğe dönüştüğü bir çağdır. Şahıslar birer siyaset dâhisi de olsalar, kararlar sadece bir kişiden değil, ortak akıldan çıkması gerekmektedir. Bu nedenle kurumsal liderliğin en bariz vasfı, kurumsal ortak akıldır.
Karıncalar ve arılar, liderlik konusunda insanlara örnek hayvanlar olmuştur. Özellikle takım çalışması ve liderlik konusunda örnek gösterilmişlerdir. Aslına baktığımızda hepimizin liderlik yaptığı başta kendi dünyası olmak üzere, bir sosyal çevresi vardır. Anneyiz, babayız, ağabeyiz, ablayız, komşuyuz vb.
Şimdi de karıncaların dünyasında bir liderlik örneğine birlikte bakıp izleyelim.
Şimdi de liderlik hakkında söylenmiş bazı güzel ve özlü sözlere bir göz atalım;
LİDERLİK HAKKINDA SÖZLER
1
Milyonlarca insan elmanın düştüğünü gördü; ancak nedenini soran kişi Newton’du. Bernard Baruch
2
Lider; yolu bilen, yola koyulan ve yolu gösteren kişidir. John C. Maxwell
3
Liderlik; bir unvan veya bir isimlendirme değildir. O, bir etki, nüfuz etme ve ilhamla ilgilidir. Etki, sonuç almayı içerir. Nüfuz etme sahip olduğunuz tutkuyu diğer ruh ve akıllara yaymayı içerir. Tutku işe kendinizi yaptığınız işe vermektir. Lider, takımına ve müşterilere ilham verir. Robin S. Sharma
4
İletişim sanatı, liderliğin dilidir. James Humes
5
Koyunların önderlik ettiği bir aslan ordusundan korkmuyorum. Bir aslan tarafından yönetilen bir koyun ordusundan korkuyorum. Büyük İskender
6
Gerçek lider, uzlaştıran değil, fikir birliği için bir yöntem oluşturandır. Martin Luther King, Jr.
7
İnsanlar lider ve patron arasındaki farkı soruyorlar. Lider önderlik yapar, patron güder. Theodore Roosevelt
8
Liderler umut satar. Napolyon Bonapart
9
Yenilik, liderle takipçiyi birbirinden ayırır. Steve Jobs
10
Liderlik bir sonraki seçimle ilgili değildir; gelecek nesillerle ilgilidir. Simon Sinek
11
Liderlik, mazeret üretmek değil, sorumluluk yüklenmektir. Mitt Romney
12
Liderlik ve öğrenme birbirleri için vazgeçilmez iki tamamlayandır. John F. Kennedy
13
Lider yalnız bırakıldığında, tek başına da olsa bir işi yaptığında, insanlar ‘Biz kendimiz yaptık’ derler. Lao Tzu
14
İnsanların büyümesi ve gelişmesine yönelik çağrı, en büyük liderlik çağrısıdır. Harvey S. Firestone
15
Yöneticilik işleri doğru yapmaktır. Liderlik ise doğru işler yapmaktır. Peter Drucker
16
Liderlik, vizyonu gerçeğe çevirme kapasitesidir. Warren Bennis
17
Bugünün okuyanı, yarının dokuyanıdır. Margaret Fuller
18
Liderlik bir seçimdir, bir pozisyon değildir. Stephen Covey
19
Liderlik, daha fazla takipçi üretmek değil, daha fazla lider üretmektir. Ralph Nader
20
Bir kaptanın en büyük amacı gemisini korumak olsaydı, sonsuza dek limandan çıkmazdı. Thomas Aquinas