Liderlik – Etkili Liderlik Duygusal Öz Farkındalıkla Başlıyor. Bir liderin en önemli özelliği nedir? Başarılı liderlerin hayatlarına baktığımızda, en önemli yönlerinden birinin “kendisiyle barışık olması”, “bildiklerinin seviyesini yükseltip bilmediklerini öğrenme çabası” içinde bulunmalarıdır. Bu karaktere “öz farkındalık” diyoruz. “Kendini Bilme” kitabının yazarı Sherrie Campbell kişisel farkındalığı, “kişinin kendi duygularını ve tepkilerini izleme yeteneği” olarak tanımlıyor. Bu toprakların geleneğine oldukça uygun bir yaklaşımdır bu. Anadolu’da güzel bir deyiş vardır: “Kişi kendin bilmek gibi irfan olmaz!” Yunus Emre de bu öz farkındalığa şu beytiyle destek verir: “ İlim ilim bilmektir; ilim kendin bilmektir. Sen kendini bilmezsin; ya nice okumaktır…”
Liderlik ve Liderlik becerileri-Dört Derste Liderlik başlıklı yazımızda etkili bir liderin yöntemlerinden söz etmiştik. Şimdi ise, liderliğin Duygusal Zekaya bakan yönü olan öz farkındalık becerinin nasıl etkili olduğu konusuna temas edeceğiz.
Duygusal Öz Farkındalık: Duygusal Zeka + Sosyal Zeka
Liderlikte duygusal öz-farkındalığın bilinmesi ve geliştirilmesi etkili liderlik için çok önemli bir adımdır. Çünkü öz farkındalık duygusal ve sosyal zekanın temelini oluşturur. Kendi duygularımızı, düşüncelerimizi ve davranışlarımızı öz farkındalığın nasıl etkilediğinin farkında olmadıkça, duygusal öz kontrol, empati veya takım çalışması gibi becerileri geliştiremeyiz. Duygusal öz-farkındalık aynı zamanda, liderlerin kendi duygularını diğerleri ile paylaşarak onları daha iyi anlamada ve onların duygularıyla iletişim kurmada daha etkili olmasına yardımcı olur.
—– Sponsor Bağlantı – Sponsor Bağlantı —–
HIZLI OKUMA DERNEĞİ’NDEN ÜCRETSİZ HIZLI OKUMA EĞİTİMİ
—– Yazının Devamı – Yazının Devamı —–
Bu konuda, ABD-Pennsylvania Üniversitesinin yaptığı bir araştırmaya 11 ülkeden 42 katılımcı katıldı. Araştırmanın konusu, liderlerin farkındalık çalışmasının bir parçası olarak, duygusal öz-farkındalık ve lider etkinliği arasındaki ilişkiydi. Araştırma, Daniel Goleman ve Richard Boyatzis tarafından geliştirilen “Duygusal ve Sosyal Yeterlilik Envanteri (ESCI)” modelinin ampirik olarak artan liderlik performansıyla ampirik olarak bağlantılı olan duygusal ve sosyal zeka yeterliliklerinin varlığını tanımlamak için kullanılmasını içeriyordu. Çalışma katılımcıları, duygusal öz farkındalığı iyileştirme üzerine bir dizi olumlu değişiklikler üzerinde görüş verdiler. Buna göre elde edilen bulgular şunlardı:
- Katılımcıların yüzde 100’ü işyerinde yapılan etkinliklerin duygusal öz farkındalık gelişimine güvenilir düzeyde olumlu katkı sunduğunu bildirdiler.
- Yüzde 79’u iş yerindeki ilişkilerin kişilikleri üzerinde daha etkili olduğunu söylediler.
- Yüzde 86’sı duygularını yönetebilmek için gelişmiş yeteneklere sahip olunması gerektiğini belirlediler.
- Yüzde 81’i, duygusal öz farkındalığın stresi azaltma yönünde iyileştirici etkisinden söz ettiler.
Bu çalışmanın sonuçları, aynı alanda yapılmış çok sayıdaki araştırma sonuçlarıyla da tutarlı bir şekilde örtüşmektedir.
Liderler Duygusal Öz Farkındalık Ortamı Oluşturarak Takımını Daha İyi Tanıyabilir
Bu tutarlı sonuç, duygusal farkındalığın geliştirilmesinde farkındalığın rolü ile bunun diğer duygusal ve sosyal zeka yeterlilikleri ile ilişkisinden kaynaklanmaktadır. Bu tamamlayıcı ilişki, liderlerin belirli durumlar için ne tür davranışların gerekli olduğunu bilmelerine ve sağlıklı kararlar almalarına yardımcı olur; aynı zamanda bu davranışların etkili olup olmadığını anlama yeteneklerini güçlendirir.
Duygusal öz farkındalık becerisini kullanmak, özellikle beynimizdeki sinaptik bağlantılar üzerinden sosyal bir beyne sahip olmamıza doğru bizi itekler. Bu bağlantının bilimsel temeli, beynimizdeki sinir ağlarının tekrarlanan aktivasyonla kendi kendini geliştirmeye odaklanması ve bunun da en iyi eğitim yoluyla gerçekleşeceğine olan inançtır. Eğitim yoluyla pekiştirilen bilgilerin kortekse yazıldığı ve benzer durumlarla karşılaştırıldığında bu hücrelerin aktive olduğu ifade edilmektedir.
Araştırmacılar ayrıca, bu değişikliklerin daha etkili durumsal stres tepkisi ve nöroplastisite yoluyla uyarlanabilirliği, bağlantılı beyin bölgelerinin aktivasyonu için gelişmiş bir kapasiteye katkıda bulunabileceğini belirtiyorlar. Beynin aynı bölgelerinin birçoğu, orta beyin gibi duygusal zeka yeterliliklerindeki güç ile de ilişkilendirilmiştir.
Etkili Liderlik İçin Hareket Noktası Duygusal Öz Farkındalık
Liderlik, duygusal öz-farkındalığı ortaya çıkarmakla başlar. Bu farkındalık, başkalarıyla iletişim kurarken kendinizi aktif bir şekilde gözlemleyerek uygulanabilir. Bu, sözlü ve sözsüz iletişim biçimlerine verdiğiniz tepkileri içine alır. Bu tepkilerin diğer verdiğiniz tepkileri nasıl etkilediğini içerir. Bu tip bir farkındalık, kişisel olmaktan çok rekabet ortamındaki işletmelerin de öz farkındalığını sağlar. Bu ise her şeyden önce liderle sağlanabilir.
Bu bağlamda, geliştirilmiş duygusal öz-farkındalık, ortaya çıkan duyguları tanımayı ve daha iyi anlamayı öğrenmenize yardımcı olacaktır.
Liderlere ve lider adaylarına duyurulur!
Kaynaklar
https://www.businessnewsdaily.com/6097-self-awareness-in-leadership.html
https://www.td.org/insights/effective-leadership-starts-with-self-awareness
