Egzersizin Gücü – Egzersiz yapmanın önemini ne kadar bilsek de her yönüyle daha fazlasını bilmeye ihtiyacımız var. Yalnız bilmeye mi; öğrendiklerimizi istikrarlı bir şekilde uygulamaya çaba göstermeliyiz. Bu konuda en büyük engelimiz kim biliyor musunuz; “ihmalimiz” veya “boş vermişliğimiz…”
Beyin Üzerine Yapılan Çalışmalar Ne Diyor?
Egzersizin Gücü – Bir araştırmaya göre egzersiz yapmak ve formda kalmak beynin küçülmesini engellediği gibi beynin yaşlanmasını da önlemeye yardımcı olabileceğini savunuyor.
Bir çalışmada, düzenli olarak bir saat hafif fiziksel egzersiz yapan orta yaşlı ve yaşlı Amerikalıların, egzersiz yapmayanlara göre beyinlerinin ortalama olarak daha büyük olduğunu buldu.
Beyin Atrofisi: Yaşlandıkça Beynimiz Nasıl Küçülüyor?
Egzersizin Gücü – Atrofi, beynin önemli bir ölümü olan hipokampusta nöron ölümü veya hasarı olarak adlandırılır. (Kaynak: https://www.kisiselgelisim.com/beynin-noroplastisitesi-noroplastisite-hakkinda-bilmek-istediginiz-her-sey/) Yaşlanmanın yaygın bir sonucuna göre 60’ını geçen erken yaşlılarda, her yıl, yaşlanmayla ilişkili olarak beyin hacminde ortalama yüzde 0,2’lik bir kayıp oluşmakta, beynin boyutunda yavaş ama sürekli bir düşüş olduğu gözlemlenmektedir.
Beynin küçülme deneyimi o kadar yaygındır ki bilim adamları bunu bir kişinin “beyin yaşını” hesaplamakta kullandıkları gibi nörodejeneratif rahatsızlıkları zayıflatma riskini ölçmek için bir araç olarak da kullanmaktadırlar. Bunun için bir bireyin intrakraniyal (kafatası) hacmine göre toplam beyin hacmini belirlemek için MRI taramalarını kullanıyorlar. Böylece beyin yaşlanmasını geniş ölçüde değerlendiriyorlar.
Yukarıdaki bilgi Boston Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde bir endokrinolog ve tıp araştırma yardımcı doçenti olan Nicole Spartano Gizmodo’dan geldi. Spartano’ya göre, “beyinde fazladan çok boşluk görürsek, bu, beynin körelmiş veya küçülmüş olabileceğini gösterir. Bu durum beyin atrofisinin demansla bağlantılı olduğunu gösteriyor. ”
Spartano aynı zamanda, 1948’de başlayan ve on yıllarca süren bir proje olan Framingham Kalp Çalışması‘ndaki Fiziksel Aktivite İstasyonu’nun eş direktörüdür. Bu çalışma, ABD hükümeti tarafından altı yıl boyunca finanse edilmiştir.
Boylamsal olan bu çalışma şöyle gerçekleşti:
Massachusetts, Framingham’da yaşayan sakinlerin sağlığı düzenli aralıklarla bir dizi testle izlendi. Çalışmada yer alan gönüllülerin çocukları ve torunları da testten geçirildi.
Spartano ve ekibi, ortalama 53 yaşında olan sonraki nesillerden 2.300’den fazla gönüllünün verilerine baktı.
MRI taramalarının yanı sıra, ekip, ayrıca gönüllülerin egzersize karşı tutum ve alışkanlıklarına ilişkin daha önce verdikleri görüşler de ellerindeydi.
Sonuçlar Ne Diyor?
Spartano çalışma sonuçlarına ilişkin şunu söyledi:
“Daha fazla egzersiz yapan, hatta hafif yoğunluklu aktivite yapan insanların beyninin çok daha az egzersiz yapanlara göre daha büyük olduğunu gözlemledik.”
Haftada düzenli olarak yapılan her saatlik hafif egzersiz için, bir kişinin beyninin 1,1 yıllık küçülmeyi (veya hacminde yüzde 0,22’lik bir kaybı) önleyeceğini özellikle tahmin ettiler.
“Bunun gözlemsel verileri kullanan kesitsel bir çalışma olduğu konusunda net olmak istiyoruz, yani fiziksel aktivitenin insanların daha iyi bir beyin yapısına sahip olmasına neden olduğundan emin olamayız,” diye ekledi.
“Ancak Framingham Kalp Çalışması gibi çalışmalar, fon sağlamaya devam etmek için önemlidir; çünkü müdahaleler ve diğer çalışma tasarımlarıyla daha fazla test edilebilecek dernekleri keşfetmemize yardımcı oluyor,” dedi.
Daha Fazla Egzersiz Daha Az Beyin Küçülmesi Demektir!
“Daha fazla egzersiz ve daha az beyin küçülmesi” arasındaki bağlantı, haftada 150 dakikadan daha az, en az orta düzeyde egzersiz yapan kişilerde görüldü. Bu, egzersizden en fazla faydayı elde etmek için önerilen eşik olarak kabul edildi.
10.000 Adımın Önemi
Egzersizin Gücü – Spartano’ya göre günde daha fazla adım atan insanlar (en az 10.000) ortalama olarak 5.000 veya daha az yürüyenlere kıyasla daha büyük beyinlere sahipler.
Başka bir deyişle, haftada beş gün parkta yürüyüş yapan insanlarla parkta koşan insanların beyin boyutu bakımından koşan insanlar lehine anlamlı bir fark bulunamadı. Yani, yazarlar, beynimizi formda tutmak için illa da çok daha fazla terlemek gerekmediğini söylüyorlar.
Spartano, “Bence bu çalışma, kılavuzlar tarafından önerilen fiziksel aktivite miktarını gerçekleştiremeyen insanlar için büyük bir motivasyon sağlayabilir” dedi.
Halk sağlığı uzmanları önerilen daha az olsa bile, insanların herhangi bir miktarda egzersiz yapmalarını açıkça savunuyorlar.
Yaşlanan Beyinlerde Demansa Karşı Önlem Alınmalı
Egzersizin Gücü – Yaşlanan beyni “güvende” tutmak özellikle önemlidir; bu güven egzersizden başkası değildir.
Çünkü şu anda demansın ortaya çıkmasını açıkça önleyebilecek veya yavaşlatabilecek hiçbir tedavi veya müdahalemiz yok. Bazı araştırmalar muhtemelen, kesin olmasa da, egzersizin bunu yapabileceğini göstermiştir.
Sparnato bir konuya daha dikkat çekiyor: “İnsanların ırk ve kültürel faktörlerden etkilenerek, bunama gibi yaşlılık riskine daha yüksek oranda maruz kalabileceklerini” belirtiyor.
Bu nedenle farklı ırk, etnik ve sosyo-ekonomik gruplardan gelen insanların sosyal tepkiler nedeniyle geri adım atmaları yanlış olur. Sağlıklı olmak, herkesten ve her şeyden önce gelir. Egzersiz, yürüyüş vb. etkili önleme tedbirlerini almaya devam etmelidir.
Tavsiye Edilen Makaleler:
Beyin ve Hareket – Egzersiz ve Beyin Gelişimi Neden Birbiriyle İlgilidir?
