Çocuklarda Dikkat Becerisi – Çocuklar Hiç Bir Şeyi Görmezden Gelmezler. Yetişkinlerin çocuklardan daha fazla şeyler bilmeleri normaldir. Özellikle odaklanarak öğrendikleri bilgileri hatırlamada yetişkinlerin çocuklardan daha fazla başarılı olduklarını biliyoruz. Buna karşılık, çocuklar üzerinde yapılan bir araştırmada, çocukların kendilerine gösterilenlere odaklanma konusunda yetişkinlerden daha kontrollü ve bilgi toplamada daha kapsamlı davrandıkları belirlenmiştir.
Çocuklarda Dikkat Becerisi – Çalışma, Ohio State Üniversitesi’nde psikoloji profesörü Vladimir Sloutsky ve öğrencisi Daniel Plebanek tarafından yapılmış ve elde edilen sonuçlar Psychological Science dergisinde yayınlanmıştır.
Vladimir Sloutsky, “Çocukları yetişkinlere kıyasla çoğu zaman yetersiz görüyoruz. Ancak bazen çocuklarda eksik gibi görünen şey aslında onlar için bir avantaj olabilir” dedi.
“Çalışmamızda bulduğumuz şey şudur: Çocuklar son derece meraklı ve her şeyi keşfetme eğilimindeler, ancak dikkat toplamada başarılı değiller. Yani odaklanmaları istendiğinde bile dikkatleri dağılıyor. Daha açıkçası, çocuklar bir noktaya odaklanmak yerine, o nokta çevresindeki her şeye de dikkat ediyorlar. Bu, olumsuz gözükse de bazen çocukların bir başka ihtiyacına yardımcı olabilir.”
Sonuçların, eğitim ortamlarının çocukların öğrenmesini nasıl etkilediğini anlamak için önemli mesajları içerdiği belirlenmiştir.
—– Sponsor Bağlantı – Sponsor Bağlantı —–
ÇOCUKLARIN HAFIZA VE ZEKALARINI GELİŞTİRMEK İÇİN
ÇOCUK ZEKA VE HAFIZA SETİ
—– Yazının Devamı – Yazının Devamı —–
Çocuklarda Dikkat Becerisi – İlk çalışma 35 yetişkin ve 4-5 yaşları arasındaki 34 çocuktan oluşuyordu.
Katılımcılara, üzerinde iki şekli olan bir bilgisayar ekranı gösterildi. Şekillerden biri kırmızı, diğeri yeşildi. Katılımcılara belirli bir rengin şekline (kırmızı şekle) dikkat etmeleri söylendi.
Daha sonra şekiller kısa bir süre kayboldu ve şekillerle birlikte başka bir ekran belirdi. Katılımcılar, yeni ekrandaki şekillerin önceki ekrandaki ile aynı olup olmadığını söylemek durumundaydılar.
Bazı durumlarda, şekiller tamamen aynıydı. Diğer durumlarda, hedefin şekli farklıydı. Ancak, katılımcılara fark etmesi söylenmemiş olmasına rağmen, hedef olmayan şeklin değiştiği başka örnekler gösterildi.
Yetişkinler, hedef olan şeklin ne zaman değiştiğini fark etme konusunda çocuklara göre biraz daha iyi performans gösterdiler. Bunu çocuklar için zamanın yüzde 86’sına kıyasla yüzde 94 olarak fark ettiler.
Sloutsky, “Ancak çocuklar hedef olmayan ve değişen diğer şekilleri fark etmekte yetişkinlerden çok daha iyiydi” dedi. Çocuklar bunu, yetişkinler için olan zamanın yüzde 63’üne kıyasla, zamanın yüzde 77’si olarak fark ettiler.
“Bulduğumuz şey, çocukların gerek duymadıkları şekillere de dikkat etmeleriydi” dedi. “Öte yandan, yetişkinler yalnızca onlara söylenenlere odaklandılar.”
Çocuklarda Dikkat Becerisi – İkinci bir deney aynı katılımcıları içeriyordu. Bu durumda, katılımcılara çeşitli özelliklere sahip vücutlarında “X” veya “O” işaretleri olan yapay yaratık çizimleri gösterildi. Hatta dikkat çeksin diye kuyruklarının ucunda bir ışık verici ya da kabarık bir ponpon top takıldı.
Katılımcılardan, “O” lar arasında vücuttaki “X” gibi bir özellik bulmaları istendi. Diğer özellikler hakkında hiçbir şey söylenmedi. Bu nedenle, dikkatleri “X” ve “O” üzerinde toplandı; diğer özellikler üzerinde değil. Hem çocuklar hem de yetişkinler “X” i kolay buldular, yetişkinler çocuklardan biraz daha hızlı buldular.
Ancak bu özellikler sonraki ekranlarda gösterilen yaratıklarda, katılımcıların hatırlamalarında büyük bir fark vardı. Bulmaları istenen özellikleri (“X” ve “O”) hatırlamada yetişkinler ve çocuklar aynıydı. Ancak çocuklar, yaratıkların kuyrukları gibi, onlardan istenmeyen özellikleri hatırlama konusunda yetişkinlerden (yüzde 72’ye karşı yüzde 59) çok daha başarılıydılar.
Sloutsky, “Mesele şu ki, evet, çocuklar yetişkinler kadar odaklanamıyorlar, ama, Çocuklar odaklanılması gerekenlerin etrafındaki detayları ve daha fazlasını fark edip hatırlıyorlar.”
Sloutsky, yetişkinlere çalışmalarda görmezden gelinen bilgileri fark etmeleri ve hatırlamaları istense onlar da bu detayları hatırlarlar, diyor.
Yetişkinler Kendilerine Verilen Amaçla Kendilerini Sınırlandırıyorlar
Çocuklarda Dikkat Becerisi – Yetişkinlerin dikkatlerine odaklanma becerisi ve çocukların dikkatlerini konu dışında daha geniş bir alana dağıtma eğilimi, hem olumlu hem de olumsuzdur.
Sloutsky’e göre, “Odaklanabilme becerisi, yetişkinlerin uzun saatler süren toplantılarda oturup uzun uzun konuşmaları sürdürmelerine odaklanmalarını sağlar. Dahası, dikkat dağıtıcı şeyleri göz ardı etmelerine de izin veren bir şeydir” dedi.
Eğitim Ortamları Dikkat Dağıtıcılardan Uzak Tasarlanmalı
Küçük çocukların dikkatlerini odaklamaktan çok, yayarak ve dağınık kullanmaları, pek çok yeni bilgi toplamada ve yabancı ortamlarda daha fazla gözlemci olup bilgi edinmelerini sağlıyor.
Sloutsky, çocukların her zaman odaklanma konusunda iyi olmadıkları gerçeğinin bilinmesinin, okullarda ve sınıflarda doğru öğrenme ortamını tasarlamada önemli olduğunu gösterdiğini söyledi.
“Çocuklar çok fazla dikkat dağıtıcı şeyle başa çıkamıyorlar. Onlara öğretmeye çalıştığınız şey olmasa bile, her zaman bilgi alıyorlar. Bunu bilmemiz, derslerimizi, ders kitaplarımızı ve eğitim materyallerini öğrencilerin başarılı olmasına yardımcı olacak şekilde kullanmalıyız.“
Sloutsky, “Belki sıkıcı bir sınıf veya basit bir siyah-beyaz çalışma sayfası daha az dikkat dağıtıcı ve daha başarılı bir öğrenme ortamı demek olabilir.” diye ekledi.
Bu araştırma, çocuklarda dikkat dağınıklığı ve hiperaktivite sorunlarının kısmen belli bir noktaya veya konuya odaklanma çalışmalarıyla çözülebileceğine de işaret etmektedir.
Not: İlave olarak aşağıda verilen makaleleri de okumak isteyebilirsiniz.
Çocuklarda Eleştirel Düşünme Uygulamaları
Çocuklarda Özgüven Nasıl Geliştirilir
Kaynaklar
Daniel J. Plebanek, Vladimir M. Sloutsky. Costs of Selective Attention: When Children Notice What Adults Miss. Psychological Science, 2017; 095679761769300 DOI: 10.1177/0956797617693005
https://www.sciencedaily.com/releases/2017/04/170410085003.htm
