Beyin ve Matematik – ABD Kaliforniya eyaletinde bulunan çok uluslu oyuncak üretim firması Mattel, 1992’lerde “Teen Talk Barbie” (Konuşan Genç Kız Barbieler) ismiyle üretmişti. Buraya kadar her şey normaldi; fakat bu oyuncak genç kız Barbielerin konuşmalarında geçen bir cümle, ABD kamuoyunu uzun yıllar meşgul etti. O da şuydu:
“Matematik dersi zordur.”
Olay hızla toplumsal tepkiye dönüşmüştü. ABD Ulusal Matematik Öğretmenleri Konseyi başta olmak üzere, eğitimciler “Matematik dersi zordur.” ifadesine fena halde kızdılar ve üretici firmayı protesto ettiler. Çünkü kızları matematik ve fen öğrenmeye teşvik etme çabalarına zarar veriyordu.
Amerika Üniversiteli Kadınlar Derneği de “Kızlar matematik ve fen alanında nispeten zayıf” şeklinde algı yaratan bir başka raporu da eleştirerek bu ürünü de protesto ettiler.
Konu Oyuncaktan Ötesiydi
Beyin ve Matematik – Oyuncağın piyasaya sürülmesi halkın tepkisiyle karşılaşırken, “Kızlar matematik ve fende daha zayıflar” varsayımı dünyanın pek çok ülkesinde olumsuz bir yargı olarak iz bıraktı. Kadınların matematik yeteneğindeki mevcut durumu nedeniyle bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik (STEM) alanlarında başarılı olamadıkları efsanesi yayılıyor.
Peki bu işin aslı nedir?
Cinsiyet Değişkenine Göre Matematik Başarı Araştırmaları
Carnegie Mellon Üniversitesi’nden Jessica Cantlon, genç erkek ve kızların beyin gelişimini kapsamlı bir şekilde inceleyen bir araştırma ekibine liderlik etti. Cantlon’un araştırmaları beyin işlevi veya matematik becerisinde cinsiyet farkı olmadığını gösteriyor. Bu araştırmanın sonuçları Science of Learning dergisinin 2019 Kasım sayısında çevrimiçi olarak mevcuttur.
CMU’nun Dietrich Beşeri Bilimler ve Sosyal Bilimler Koleji’nde Gelişimsel Nörobilim Profesörü ve makalenin kıdemli yazarı olan Ronald J. ve Mary Ann Zdrojkowski Cantlon, “Bilimsel araştırma sonuçları halktaki kızlar aleyhine olan inanışlarla örtüşmüyor.” dedi.
“Çocukların beyinlerinin cinsiyetlerine bakılmaksızın benzer şekilde çalıştığını görüyoruz. Bu yüzden umarım çocukların matematikte neler başarabileceğine dair beklentileri yeniden ayarlayabiliriz.”
Cantlon ve ekibi, küçük çocukların “matematik yeteneklerindeki biyolojik cinsiyet farklılıklarını” değerlendirmek için ilk nöro görüntüleme çalışmasını gerçekleştirdi.
Ekibi, sayma ve toplama gibi basit matematik konularını kapsayan eğitici bir video izlerken, ekipteki 104 küçük çocuğun (3-10 yaş arası; 55’i kız) beyin aktivitesini ölçmek için fonksiyonel MRI kullandı.
Araştırmacılar, beyin benzerliğini değerlendirmek için erkeklerin ve kızların taramalarını karşılaştırdı. Ekip ayrıca, çocukların taramalarını aynı matematik videolarını izleyen bir grup yetişkinden (63 yetişkin; 25’i kadın) alınanlarla karşılaştırarak beyin olgunluğunu inceledi.
Sayısız istatistiksel karşılaştırmadan sonra, Cantlon ve ekibi kızların ve erkeklerin beyin gelişiminde hiçbir fark bulamadı.
Kız-Erkek Matematikte Eşit Başarılara Sahipler.
Beyin ve Matematik – Yukarıda sözünü ettiğimiz araştırmacılar, erkeklerin ve kızların matematik becerilerini işleme ve eğitim videolarını izlemede aralarında hiçbir fark bulamadılar.
Son olarak, erkeklerin ve kızların beyin olgunlukları, yetişkin gruptaki erkekler veya kadınlarla karşılaştırıldığında istatistiksel olarak da eşdeğerdi.
Chicago Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nde doktora sonrası araştırmacısı ve makalenin ilk yazarı olan Alyssa Kersey, “Bu sadece erkek ve kızların matematiği aynı şekilde kullanması değil, aynı zamanda tüm beyinde benzerlikler görüldüğünü” söyledi. “Bu, insanların bizim farklılığımızdan çok birbirlerine benzediklerini hatırlatan önemli bir şey.” dedi.
Araştırmacılar ayrıca matematik gelişim oranını ölçmek için 97 katılımcıdan (50’si kız) 3-8 yaş arası çocuklar için standartlaştırılmış bir test olan “Erken Matematik Yeteneği Testi” nin sonuçlarını da karşılaştırdılar.
Çocuklar arasında matematik yeteneğinin eşdeğer olduğunu ve cinsiyet veya yaş açısından farklılık göstermediğini buldular. Ekip, matematik yeteneği ile beyin olgunluğu arasında cinsiyet farkı bulamadı.
Kültürel Etkiye Dikkat!
Beyin ve Matematik – Bu çalışma, ekibin genç erkekler ve kızlar arasında bir dizi matematik testinde eşdeğer davranışsal performans bulan önceki çalışmasına dayanmaktadır.
Cantlon, toplumun ve kültürün muhtemelen kızları ve genç kadınları matematik ve STEM alanlarından uzaklaştırdığını düşündüğünü söyledi.
Önceki araştırmalar, ailelerin mekansal bilişi içeren oyunlarda genç erkeklerle daha fazla zaman geçirdiğini gösteriyor.
Çoğu öğretmen, matematik dersi sırasında erkeklerle daha fazla zaman geçirerek erkeklerin farkında olmadan da olsa, matematik başarısını desteklemiş oluyorlar.
Aileler Kız-Erkek Ayrımına Dikkat Etmeli
Beyin ve Matematik – Son olarak, çocuklar genellikle ebeveynlerinin matematik becerileri konusundaki beklentilerini de tahmin ediyorlar; ebeveynler matematik konusunda erkek çocuklardan yüksek beklenti gösterirken, kız çocuklarından aynı beklentiyi göz ardı edebiliyorlar.
Cantlon, “Tipik sosyalleşme hatası” diyor ve yanlışlığa dikkat çekiyor: “Erkek ve kız çocukları arasındaki küçük farklılıkları aileler artırıyor ve bu farkları bilim ve matematikte öğretmenlerin onlara nasıl davranması gerektiğine kadar götürüyor,” dedi. “Cinsiyet eşitsizliklerine neden olanların biz olmadığımızdan emin olmamız için çaba göstermeliyiz,” dedi.
Bu proje, sınırlı sayıda matematik görevi kullanarak erken çocukluk gelişimine odaklanmıştır.
Cantlon, uzamsal işlem ve hafıza gibi daha geniş bir dizi matematik becerisini kullanarak bu çalışmaya devam etmek ve çocukları yıllar boyunca takip etmek istiyor.
Bu arada Ayın Matematik Sorusunu da Buraya Tıklayarak Cevaplayınız!
Referans
Kersey ve ark . (2019). Matematik gelişimi sırasında beyindeki cinsiyet benzerlikleri. NPJ Öğrenme Bilimi . DOI: https://doi.org/10.1038/s41539-019-0057-x
