Başarı Yolunda 6 Engel – Hayat engellerle doludur. Hangi yol var ki engelsiz olsun? Birileri biliyorsa bize de söylesin lütfen. Hatta yolun kendisi bile bir engel değil midir? Sizi amacınıza ulaştırmak için ayağınızın altına serilmiş olsa bile yolun kendisi de – zaman aldığı ve yorduğu için-bir engel değil midir?
Hayatta hiçbir büyük başarı, engellerin gölgesinden sıyrılmadan doğmamıştır. Her zirvenin ardında aşılması gereken vadiler, her alkışın öncesinde sessiz mücadeleler vardır. İnsan, çoğu zaman başarının sadece yetenek ve şansla geldiğini sanır; oysa asıl belirleyici, düşüp yeniden kalkma iradesidir. Çünkü gerçek başarı, sadece ulaşmak değil, ulaşırken karşılaşılan engelleri bir öğretmene dönüştürmektir. Bu yazıda, başarıya giden yolda karşımıza çıkan engellerin nasıl birer fırsata dönüşebileceğini ve her zorluğun içinde saklı olan gücü birlikte keşfedeceğiz.
Engel mi, Yoksa Basamak mı?
Engeller, çoğu insan için duraklama sebebidir; oysa bazıları için sıçrama tahtasıdır. Hayat yolculuğunda karşılaştığımız her zorluk, bizi ya vazgeçmeye ya da güçlenmeye zorlar. Bu noktada farkı yaratan, bireyin zihinsel tutumu ve irade gücüdür. Thomas Edison‘un yüzlerce kez başarısız olmasına rağmen yılmadan çalışarak ampulü icat etmesi, engellerin doğru okunduğunda nasıl fırsata dönüşebileceğini gösteren çarpıcı bir örnektir. Başarı, çoğu zaman ilk denemede değil, yılmayan azmin sonunda gelir.
Başarıya Giden Yolda Engellerin Rolü
Engeller, sadece fiziki ya da çevresel değil; çoğu zaman içsel savaşlarımızın tezahürüdür. Korkular, önyargılar, başarısızlık kaygısı gibi görünmeyen bariyerler, gerçek ilerlemenin önündeki en büyük tehditlerdir. Ancak bu içsel engellerle yüzleşmek, bireyin hem kişisel gelişimini hem de hedeflerine olan bağlılığını güçlendirir. Engellerle dolu bir yol, aslında potansiyelimizi keşfetmemiz için bize sunulmuş bir laboratuvardır.
Direnç Noktaları: Başarının Gizli Anahtarı
Her başarının ardında direniş noktaları vardır. Sporcuların şampiyonluğa giden yolda yaşadığı sakatlıklar, yazarların yayımlanmadan önce reddedilen onlarca eseri ya da öğrencilerin sınavlara hazırlanırken geçirdiği uykusuz geceler… Bunların her biri bir “engel” gibi görünse de, aslında direncin ve kararlılığın harmanlandığı başarının yapıtaşlarıdır. Bu yüzden başarıyı sadece sonuçla değil, süreciyle birlikte değerlendirmek gerekir.
Engel Türleri
Hayat yolculuğunda amaçlarınıza ulaşmanıza engel olan içsel ve dışsal çok sayıda faktör vardır. Çevre şartları, piyasalar, aile sorunları, sosyal statüler, ekonomik engeller gibi çok sayıdaki dışsal faktörleri bu yazıda ele almayalım. Bu yazıda, sayacaklarımız tamamen kendimizle ilgili; yani içsel engeller. Nedir bunlar?
İşte Engel Sanılan Sıçrama Noktaları
- Korkularımız
- Düşük Özgüven
- Olumsuz Alışkanlıklar
- Beceriksizlik
- Zayıf İçsel Disiplin
- Zamanı Yönetememe
Başarıya ilişkin bu 6 engel bana göre sıralanmıştır. Şimdi sizden ricam; bu 6 engeli kendinize göre, en önemlisinden veya en hayati olanından en düşüğüne doğru yeniden sıralar mısınız? Sonra da yeni sıradaki her bir engele 1 ile 10 arasında bir puan takdir edin.
Yazımızı bana göre, benim sıraladığım şekilde ilerletelim mi? Pekala!
Birinci Engel: Korkularımız…
Çoğumuzun da bildiği gibi, korkular, alışkanlıkların beslendiği kaynaklardan biridir. Korkular doğru bir şekilde yönlendirilmezse veya ortadan kaldırılmazsa evham, vesvese, kuşku ile karışık bir ruh haleti hasıl olur ki, üstesinden gelinmezse öldürücü de olabilir.
Korkunun üstesinden gelmenin yolu, yüzleşmektir. Gece karanlığında gözümüze çarpan bir cisim net görünmediği ve evhamlandığımız için –köylerde yaşayanlar bilir- korkunç bir varlık zannedilir. Oysa o cismin yanına gidilse ya da ortam aydınlatılsa çok komik bir duruma düştüğümüz aşikar bir şekilde görünecektir.
Başarmak için çözüm; korkunun üzerine gitmek, ortamı aydınlatmak ve gerçeği görmek ve göstermektir.
İkinci Engel: Düşük Özsaygı…
Başarıda en etkili iç dinamik budur: Öz benlik – öz saygı insani bir değerdir. “Benlik”, insanın varoluşunu ifade eder. Bu dünya hayatında bir topluluk içindeki varlığını belirtir. Hayatımız boyunca kendimize dair çizmiş olduğumuz portremiz vardır. Aldığımız eğitim, yetiştiğimiz aile, sosyal çevremiz, bize karşı olan tutumlar, özellikle yetişme çağında kendi öz benliğimizi, öz saygımızı oluştran dışsal faktörlerdir. Her insan kendi öz saygısını kendisi oluştursa da b sürece etki eden faktörler de yadsınamaz. Unutmayın ki, nasıl yaşıyorsak onu öğrenir ve onu yaşarız. Böylece kendimiz oluruz. Olduğumuz şeyler, yani kendimiz bir bütünüz.
Öz saygısı düşük insanlar cesur olamıyorlar. “Yapamam!” “Bu benim için imkansız!” gibi olumsuz cümleler kuruyorlar. Bu olumsuz düşünceler yanında, her kes her konuda her ortamda özgüvenli de olmayabilir. Aslında bakılırsa yerinde kullanılan bir öz saygı, tevazu ve haddini bilmeye bir örnek olabilir. Tabi, sürekli bir şekilde ve sıklıkla satışta, finansta, tanıtımda veya hayat kalitesine ilişkin her hangi bir konuda herkesin kendi hayatına bakıp kendini nasıl gördüğünü kendine itiraf etmesinde yarar vardır. Bu bakışın sonucu kendinize verdiğiniz puanla örtüşmesi gerekir.
Üçüncü Engel: Olumsuz Alışkanlıklar…
İşte en olumsuz örnek… Olumsuz Alışkanlıklar 5 kategoride toplanabilir:
Birincisi, kendi kendinize konuşmak. Bu konuşma beyinde veya dille olabilir. Mesela içinizden “Ben yapamam!” “Bu benim için imkansız!” gibi söylemler zihnimizden hızla geçiyordur. Ya da takım arkadaşları hakkında iç konuşma (düşünceler) geçiyor aklından: “Bu da hep bana saldırıyor!” “herkes bana yükleniyor!”
İkinci olumsuz alışkanlık ise sizin gayretinizi sulandıran olumsuz alışkanlıklardır. Yaptığınız işe veya projeye odaklanmak yerine aynı ortamda veya farklı yerlerdeki benzer işlere bakıp kendi gayretinizi küçümsemektir. Eh! Tabi ki sonunda olumsuz alışkanlık haline gelir. Moraliniz bozulur. Kendinize karşı haksız ithamlarda bulunmaya başlarsınız.
Üçüncü olumsuz alışkanlık, küçük ihmal veya hatalarınızı içinizden büyüterek, kendinizi suçlamanızla ortaya çıkar.
Dördüncü olumsuz alışkanlık, kendimizi bir konuda yetersiz hazırlıktan dolayı suçlamaktır. Halk arasında “Hazır olduğunda fırsatlar önüne çıkar!” söylemi vardır. Başarı elbette hazır olanla beraberdir. Evhamlı bir insan, kendini hiç bir zaman hazır hissetmeyecektir. Sınava girerken bile ders çalışan öğrenciler gibidirler; sonunda yine çok sayıda yanlışları çıkar. Çözüm soğukkanlı olmakta, zamanı iyi yönetmektedir.
Beşinci olumsuz alışkanlık ise sonuca çok yakınken “bırakmaktır.” Edison’un meşhur sözü vardır: “Çoğu insan, başarı köşeyi dönüp gelmek üzereyken işi bırakır!” der. Bu nedenle şöyle düşünmeliyiz: “Bir kere daha!”
Dördüncü Engel: Beceri Eksiliği…
Becerikli olmanın iyi insan ya da kötü insan olmakla ilgisi yoktur. Beceri dediğimiz zaman, öğrenilmesi mümkün bir konudan bahsediyoruz. Eğer bir konuda becerinizi yetersiz görüyorsanız bir eğitime giderek bun tamamlayabilirsiniz. Mesela konuşma becerinizi yetersiz görüyorsanız bir iletişim kursuna; hafızanızı zayıf görüyorsanız MEGA HAFIZA’nın etkileyici ve öğretici hafıza ve beyin eğitimlerine katılarak kendinizi geliştirebilirsiniz.
Beşinci Engel: Zayıf Disiplin…
Zayıf disiplin deyince, doğru olmayan bir davranışı ve tutumu yapıyoruz demektir. Disiplin, amaca uygun davranışlardır. Burada kişinin kendiniz, yeteneklerini ve becerilerini iyi tanıyıp ona göre yapabileceği, başarabileceği işler yüklenmesi gerekir. İşte buna disiplin denir. Zayıf disiplin, ya da disiplinsizlik başaramayacağımız veya kaldıramayacağımız yüklerin altında kalmaktır.
Altıncı Engel: Kötü Zaman Yönetimi…
Çok büyük bir zamana sahip olduğumuz halde, onu hoyratça kullanan insanlarız. Şu soruları kendinize sorun: Zamanımı nasıl kullanıyorum? Bu sorunun cevabı, bir konuya odaklanmamızı ve enerjimizi yoğunlaştırmamızı gerektirecektir. Bu da hedef belirlemeyi, Ölçülebilir planlar yapabilmeyi gerektirecek; böylece iyi bir zaman planlayıcısı olabiliriz.
Sonuç: Her Engel Gizli Bir Davettir
Başarı, yalnızca varılan bir nokta değil, geçilen yolların, aşılan engellerin ve öğrenilen derslerin toplamıdır. Karşımıza çıkan her engel, aslında içimizdeki potansiyeli uyandıran gizli bir davettir. Vazgeçmek kolay, direnmek zordur; ama gerçek başarı da zorluklara sabırla karşılık verenlerin omzuna konar. Bu yüzden hayatın sunduğu engelleri birer sınav değil, birer imkân olarak görmek gerekir. Çünkü engeller, doğru bakıldığında yalnızca yolun sonundaki başarıyı değil, o başarıya ulaşırken inşa ettiğimiz karakteri de şekillendirir. Unutmayalım: Başarı, engellerle değil, onlara rağmen kazanılır.
