Anlayarak Okumak – Anlayarak hızlı okumanın önemini YKS-TYT-LGS-KPSS gibi “hayati” sınavlarda ter dökecek olan öğrencilere sorun; bakın ne cevap alacaksınız! Günümüzde öğrencilerin yaşadığı en büyük sorun nedir? Sorunları şudur: Soruyu anlamakta güçlük çekiyorlar. Bu durum paniklemek, buna bağlı olarak da zaman kaybetmek demektir. Araştırmalar metni defalarca okuduğu halde bir türlü anlayamayan öğrencileri başarı yolunda büyük bir riskin beklediği yönünde uyarı veriyorlar.
Anlayarak Okumak Nedir?
Anlayarak okumak ve okuma hızı, bilgiye ne kadar hızlı erişebileceğinizi belirler. Bu nedenle hızlı okumak, bilgilere daha hızlı erişmenize yardımcı olur ve başarınızın bağlı olduğu bilgilerin zirvesinde kalmanıza yardımcı olur.
Okuma, bilgiye erişmenize yardımcı olan önemli bir beceridir. Ancak, yavaş bir hızda okumak pratik olmayabilir. Yalnız sınav öğrencisi için değil, bu konu iş yaşamında da önemlidir. Mesela, son teslim tarihi yaklaşan bir rapor yazmak için okunacak çok doküman olduğu halde, size verilen sürenin sonuna geldiyseniz ne yapacaksınız? Bu nedenle okuma hızınızı arttırmanız çok önemlidir.
Bu ayrıntılı yazıda, anlayarak okumaya yol açan hızlı okumanın neden çok önemli olduğunu tartışacağız. Ayrıca hızlı okumayı neyin engellediğini ve okuma hızınızı nasıl artıracağınızı da söyleyeceğiz.
Yazıya, hızlı okumanın tanımıyla başlayalım.
Hızlı Okuma Nedir?
1-) Hızlı okuma, anlamayı kaybetmeden süper hızlı okuma sürecidir.
Hızlı okumak, sadece bir “hızlı okumak” değildir. Hızlı okumak, ortalama okuma hızının –en azından- hemen üstünde yer almaktır.
Aslında hızlı okumak demek, okuduğunu anlayarak süper hızlı okumaktır. Tıpkı bir süperman veya spiderman gibi düşünün. Hızlı koşmuyor; başı dönmeden süper hızda uçuyor. Neden? Çünkü “Ritim” hızdadır. Hızlı okumada da durum aynıdır. Bu beceriyle sadece hızlı değil; kavrayışınızı kaybetmeden de süper hızda okuyabilirsiniz.
Dolayısıyla hızlı okumanın tanımında iki unsur vardır:
- Süper hızlı olmak
- Anlama (İntikal)
Okuduğunuzu anlamıyorsanız süper hızda okuyor olmak anlamsızdır.
Ne yazık ki, okuma hızını arttırırken, anlama oranının düşmeye başladığı bir nokta vardır. Hızlı okuma, okuma hızını o noktaya kadar artırmaktır; ancak bu noktayı aşmamanız gerekir. Çünkü anlama kaybı, okuma amacını bozar. Dolayısıyla hızlı okuma, anlamadan taviz vermeden hızlı okuma arasında doğru dengeyi bulmakla ilgilidir.
Okuma Hızı Ne Kadar Önemli?
Belirli bir zaman biriminde ne kadar bilgiye erişebildiğiniz, karmaşık bir şekilde okuma hızınıza bağlıdır. Okuma hızı, belirli bir zaman biriminde kaç kelime okuyabildiğinizdir. Genellikle dakika başına düşen kelime (word per minute-wpm) sayısı olarak ölçülür. Bu, okuma hızınızın (basılı veya elektronik bir metinden) bir dakikada okuyabileceğiniz kelime sayısı olduğu anlamına gelir.
Ayrıca, okumak bilgiye erişmenize yardımcı olur. Yani dakikada ne kadar çok kelime okuyabilirseniz, o zaman içinde o kadar çok bilgiye ulaşabilirsiniz.
“Normal Okuma Hızı” Ne Kadar Olmalıdır?
Anlayarak Okumak – Normal okuma hızı dakikada 100 – 400 kelimedir. Bu, tam anlama için ortalama okuma hızında yaklaşık 250 kelime yapar.
Genel olarak,
-
Bir şeyi ezberlemek veya analiz etmek isteyen kişiler, metinleri yaklaşık dakikada 100 – 150 kelimede çok yavaş okuma eğilimindedir. Buna genellikle birçok yeniden okuma ve/veya not almak için duraklama eşlik eder.
-
Bir metni tam olarak anlamak isteyen kişiler, onu dakikada 150 – 250 kelimede yavaş ya da orta derecede okurlar. Bu genellikle yeniden okumayı gerektirir.
-
Bir metnin genel özünü öğrenmesi gereken kişiler, onu hızlı bir şekilde, yaklaşık dakikada 300 – 400 kelimede okurlar.
Bu okuma oranları anlamadan taviz vermez. Böylece okuma hızınız dakikada 100 – 400 kelime olduğunda bir metni tam olarak anlarsınız.
Hızlı okuma, normal aralığın çok üzerinde performans göstermenize yardımcı olmayı amaçlar. Toplam konsantrasyon ile dakikada 400 – 700 kelime okumanıza yardımcı olabilir.
İyi hız yapanlar da var; bunlar dakikada 1000 kelime hızında okuyabilir. Ancak bu genellikle kavramada bir düşüşe sebep olabilir. En iyi ihtimalle metnin yaklaşık %85’ini kavrayarak okusa da %15 kayıp olduğuna dikkat çekerim.
Neden “Daha Hızlı Okumayı” Öğrenmelisiniz?
Anlayarak Okumak – Daha hızlı okumak, bilgiye daha hızlı erişmenize yardımcı olmaktan fazlasını yapar. Beyin gücünü geliştirmek, konsantrasyonu artırmak, size daha fazla fırsat vermek ve daha fazlası gibi birçok faydası vardır. Bunların üzerinde duralım:
1-) Daha fazla bilgiye erişim sağlarsınız.
Daha hızlı okumanın en belirgin yararı, daha kısa sürede daha fazla bilgi almanıza yardımcı olmasıdır.
2-) Konsantrasyonu ve odaklanmayı teşvik eder.
Hızlı okurken, daha fazla konsantre olmayı isteyeceksiniz. Çünkü konsantre olmalı, okumaya ve diğer işlerinizde de odaklanma yeteneğinizi geliştirir.
3-) Okurken gözünüzü dört açarsınız.
Hızlı okumayı öğrenirken geliştirdiğiniz şeylerden biri de bilginin gözlerden nasıl beslendiğidir. Çevresel (periferik) görüşünüzü genişletmeyi öğrenirsiniz, böylece bir satırdaki bazı kelimeleri onlara gerçekten odaklanmadan okuyabilirsiniz.
4-) Daha fazla bilgi edinirsiniz.
Ne kadar çok bilgiye erişebilirseniz, o kadar çok bilgi kazanırsınız. Daha hızlı okuyarak ve daha fazla bilgiye erişerek bilgi birikiminiz artar.
5-) Zihninizi daha fazla fikre açarsınız.
Bu, daha fazla bilgiye sahip olmaktan kaynaklanmaktadır. Daha fazla bilgiye erişmenin ve daha fazlasını bilmenin bir sonucu olarak, zihinsel anlayışınız ve farkındalığınız daha iyi hale gelir. Zihniniz bir şeyleri kavrayabilir veya olasılıkları daha iyi değerlendirebilir.
6-) Daha fazla bilgilenme fırsatına erişirsiniz.
Daha fazla bilgi edinmenize ve zihninizi yeni fikirlere açmanıza yardımcı olarak, daha hızlı okumak size daha fazla seçenek sunar.
7-) Zaman yönetimini iyileştirirsiniz.
Daha yüksek bir okuma hızı, materyalleri normalden daha kısa sürede okumanıza imkan tanır. Diğer üretken aktiviteler ve hatta kişisel bakım aktiviteleri için kullanabileceğiniz zamandan tasarruf etmenizi sağlar.
😎 Okumanın tadını çıkarırsınız.
Bilgi yüklemesi, okumayı yorucu bir faaliyet gibi gösteren bir etkinliktir. Ancak, anlamayı kaybetmeden hızlı okuma yeteneği sayesinde, okumanız gereken “bilgi yükü” önemli ölçüde azalacaktır. Bu, materyali okumayı daha az dolambaçlı ve hatta daha eğlenceli hale getirecektir.
9-) Bildiğinizden daha emin olursunuz.
Hızlı okuma, başarınızın bağlı olduğu bilgilerin zirvesinde kalmanıza yardımcı olarak güven verir. Örneğin, bir öğrenci olarak, dersi anlayışınızdan taviz vermeden tüm materyallere hakimseniz, gelecek bir sınavda başarı konusunda daha emin olursunuz.
10-) Beyin gücünüzü geliştirirsiniz.
Okuma, nöroplastisite nedeniyle beyin gücünü geliştirir. Bu, beynin, yeni koşullara uyum sağlamak için kendini yeniden yapılandırma yeteneğidir. Siz beyne yeni bilgiler okuyup besledikçe, beyindeki nöronlar arasında yeni bağlantılar oluşturularak bilgiyi işlemesini sağlar.
Daha hızlı okumak ve beyne daha fazla bilgi beslemek, daha tarafsız bağlantılar kurar ve eski bağlantılar güçlenir. Daha fazla ve daha güçlü bağlantıları olan bir beyin, daha güçlü bir beyindir.
Okuma hızınızı nasıl artırabilirsiniz?
Anlayarak Okumak – Bilginin gözlere nasıl iletildiğini iyileştiren, alt seslendirmeyi azaltan ve gerileyen göz hareketlerini en aza indiren teknikler kullanarak okuma hızınızı artırabilirsiniz.
Okuma hızının nasıl artırılacağını tartışmadan önce, hızlı okumanın önünde duran şeylerden bahsetmek önemlidir. Her bir hızlı okuma tekniğinin nasıl çalıştığını daha iyi anlamanıza yardımcı olacaktır.
Hızlı Okumayı Engelleyenler:
1-) Görme sınırları
Gözün anatomisine baktığınızda görmenin “sadece birkaç kelimeye net bir şekilde odaklanabilmesi” anlamına gelir. Retinadaki fovea (Retinanın orta kısmında yer alan, normal ışık altında renkli görme becerisi sağlayan cone reseptör hücrelerinin yoğun olduğu alan), görmenin en keskin olduğu yerdir. Bakışlarınız bir metin üzerindeyken, net olarak görebileceğiniz tek kısım foveaya çarpan kısımdır. Ne yazık ki, bu yaklaşık 4 ila 5 kelimeyi kapsar.
Bu nedenle okurken gözler çizgiden kaymaz. Bunun yerine sakkadlar (Açıklama: Sakkadlar en hızlı göz hareketleridir. Sakkadik sistem bir hedeften diğer bir hedefe gözlerin mümkün olan en hızlı şekilde yönelmesini ve yeni hedefin görüntüsünün foveaya düşmesini sağlar.) halinde hareket ederler, bir tespitte yaklaşık 4-5 kelimeyi alırlar ve sonraki 4-5 kelimeye geçerler.
Gözün bir seferde algılayabileceği sınırlı sayıda kelime ve her bir görme alanında kısa duraklar, okumayı yavaşlatır. Bu nedenle, bir seferde daha fazla kelime almanıza veya takıntıları azaltmanıza yardımcı olabilecek teknikler, daha hızlı okumanızı sağlayacaktır.
2-) İç seslendirme
İç konuşma, okurken kelimeleri kafanızın içinde söyleme pratiğidir. Neredeyse herkes bunu yapıyor. Çünkü bize okuma böyle öğretiliyor. Ne yazık ki, bu durum okumayı yavaşlatıyor. Kelimeleri kafanda söylediğinde, sadece konuşabildiğin kadar hızlı okuyabilirsin.
Bu nedenle, iç konuşmalardan kaçının.
3-) Göz sekmesi
Okunan kelimeleri tekrar okumak için geri dönmek okumayı yavaşlatır. İnsanlar, anlamayı geliştirmek için kelime gruplarını yeniden okumak için geriye dönerler. Bununla birlikte, sık sık geri dönmek okumayı önemli ölçüde yavaşlatır.
Engeller Nasıl Atlanır ve Okuma Hızı Nasıl Artırılır?
1-) Kelime akıcılığını artırın
Kelime akıcılığını artırmak, basitçe kelime dağarcığınızı geliştirmek ve daha fazla kelimeye aşina olmak anlamına gelir. Anlamak için okuduğunuzda bilmediğiniz bir kelimeyle karşılaşırsanız, üç şeyden birini yapacaksınız:
- Yavaşla ve ne olduğunu anlamaya çalış
- Bağlamdan kelimenin anlamını belirlemek için önceki kelimeleri geriye doğru takip edin ve tekrar okuyun
- Duraklayın ve kelimenin anlamına bakın.
Her üç şey de okumanızı yavaşlatacaktır. Bu nedenle, kelime dağarcığınızı artırmak okuma hızınızı artıracaktır; çünkü sizi yavaşlatacak daha az yabancı kelime olacaktır.
2-) Kelimeleri parçalayın
Kelime parçalama, kelimeleri tek tek okumak yerine, bir bakışta birden fazla kelimeyi okumaktır. Bunu yapmanın en iyi yollarından biri, bir satırda en az üç veya dört kelime okumaktır.
3-) Periferik (Çevresel) görüşünüzü kullanın
Çevresel görüş, sabitlenme noktasının dışında meydana gelen görüştür. Çevresel görüşünüzü kullanmak, okurken bir satırdaki her kelimeye odaklanmanız gerekmediği anlamına gelir.
Bunu yapmanın en iyi yolu, okumaya her satırdaki ikinci kelimeden başlamak ve satırdaki ikinci kelimeden son kelimeye kadar bitirmektir. Çevresel görüşte, satırdaki ilk ve son kelimeleri yakalamalı ve okumalısınız.
Bu, göze beslenen bilgileri iyileştirir, çünkü bir seferde daha fazla kelime alabileceksiniz. Göz bir görme alanından diğerine geçerken çok kısa duraklar olduğundan, daha geniş görme alanı daha az durak anlamına gelir.
“İkinci kelime ve sonuna kadar” konusunda uzmanlaştıktan sonra, diğer satırlarda birinci ve ikinci kelimeyi çevresel görüşle gördükten sonra üçüncü kelimeden başlayıp sonuna kadar devam edin.
En iyi uzmanlarından bazıları, satırın orta noktasına bakabilir ve çevresel görüşleriyle bu merkez noktanın solundaki ve sağındaki kelimeleri yakalayabilir. Bu nedenle, kelime kelime yerine satır satır okurlar.
4-) Yönlendirici kullanın
Yönlendirme, bir satır boyunca daha hızlı okumak için bir işaretçi veya parmak kullanarak gözü görsel olarak yönlendirmektir. Amaç, normalde okuduğunuzdan daha hızda parmağınızı çalıştırmak ve gözleriniz takip etmektir.
Bu teknik işe yarar; çünkü gözler metin satırları boyunca hareket ettikçe takıntıları azaltır.
Ayrıca iç seslendirmeyi azaltır. İç seslendirme bizi konuştuğumuz hızda okumaya zorladığından, kelimeleri konuştuğunuzdan/okuduğunuzdan daha hızlı takip etmek sizi onları kafanızda söylemeyi bırakıp daha hızlı okumaya zorlayacaktır.
5-) Hızlı okuma kursuna katılın
Hızlı okuma kursu almak, daha hızlı okuma arayışınızda size rehberlik edecek bir uzmana sahip olmak anlamına gelir. Uzmanlar hızlı okumanın inceliklerini daha iyi bilirler ve bunu insanların daha hızlı okumalarına yardımcı olan programlar geliştirmek için kullanırlar. Okuma hızınızı kendi başınıza artırabilirsiniz, ancak uzman rehberliği öğrenme eğrisini düzleştirir.
Sonuç: Bir de Mega Hızlı Okumayı Deneyin
Anlayarak Okumak – Okuma hızı çok önemlidir; çünkü bilgiye ne kadar hızlı erişebileceğinizi belirler. Ne kadar hızlı okursanız, bilgiye o kadar hızlı ulaşırsınız. Bu, daha fazla bilgi edinme, zihninizi daha fazla fikre açma, size daha fazla fırsat verme, odağınızı geliştirmenize yardımcı olma ve daha fazlası gibi birçok fayda sağlar.
Ancak normal okuma hızı dakikada 100 – 400 kelime iken, dakikada 400 – 700 kelime veya daha hızlı okuma hızı öğrenmeniz gereken bir beceridir. Bunu, sözcükleri parçalayarak, çevresel görüş, meta kılavuzluk, bir hızlı okuma aracı kullanarak ve özel hızlı okuma kursları alarak yapabilirsiniz.
