Alzheimer Tedavisi – Kandaki Omega-3 seviyesi ile kapsadığı EPA ve DHA’nın miktarı arasında bir ilişki olduğu konusu önemli bir tıbbi bilgidir. Bir başka önemli bilgi ise bu ilişkinin Alzheimer Hastaları için daha fazla öneme sahip olduğudur.
The Lancet isimli Tıp dergisinde yayınlanan yeni bir çalışmaya göre, Alzheimer Hastalığı (AD) çeken hastaların beyinlerinin normal beyne sahip olanlardan çok daha fazla Omega-3’e ihtiyaç duyabileceğini gösteriyor.
Daha önce yazdığım “Alzheimer Önlenebilir Mi? Yüksek DHA Çözüm Olabilir!” başlıklı makaleyi destekleyen yeni bir bilgiyi okuyacaksınız. Bu bilgi, Alzheimer riski taşıyanların beyinlerine ulaşan DHA miktarının risk taşımayanlara göre daha az olabileceğini, bu yüzden alzheimer riski taşıyanların daha fazla DHA almaya ihtiyaç duyabileceklerini söylüyor.
Hayvan modelleri üzerinde yapılan gözlemsel çalışmalara göre, Omega-3 EPA ve DHA‘nın yağ asitlerinin yüksek seviyelerle alınması durumunda Alzheimer Hastalığı (AD) çeken hastaların düşük demans gösterdikleri bulunmuştur.
Alzheimer Tedavisi – Bununla birlikte, bugüne kadar, omega-3 takviyesinin Alzheimer Hastalığı (AD) üzerindeki doğrudan etkilerini test eden klinik deneylerde, büyük ölçüde hayal kırıklığı yaratan sonuçlar bulunmuştu.
Daha önce yapılan bir çalışma, yüksek doz omega-3’ün Alzheimer Hastalığı (AD)’li hastalarda beyni yıkayan sıvı olarak da bilinen “kan ve beyin omurilik sıvısı” (CSF- blood and cerebrospinal fluid ) üzerindeki etkilerini test etmişlerdi.
Ancak, bu yeni çalışma, Alzheimer Hastalığı olmayan kişilerde bu problemi inceleyen ilk çalışma oldu.
Araştırmada deney grubu olarak Los Angeles’tan kadın-erkek, 55 yaş üstü 33 kişi katıldı. Katılımcılar, bilişsel olarak kendileri engelli olmamasına rağmen, aile öykülerinde böyle bir hastalık taşıyan katılımcılardı.
Ayrıca bir de deney grubuna ait sonuçların karşılaştırılacağı kontrol grubu olduğunu söylememiz lazım.
Deney grubunda yer alan 33 katılımcı aile tipik Amerikalılardı. Genellikle hareketsiz yaşam tarzlarına sahiplerdi. Çok az yağlı balık yiyorlardı veya hiç yemiyorlardı. Araştırma başlamadan en az üç ay önce hiçbiri omega-3 (DHA ve EPA) yağ asidi kapsülü almamıştı.
Grubun yaklaşık yarısı (15 kişi) beyindeki iltihaplanma ile bağlantılı olan ve Alzheimer Hastalığı riskini dört veya daha fazla artıran ve çokça bilinen bir faktör olan APOE4 olarak bilinen bir gen varyantı (değişkeni) taşıyordu.
Alzheimer Hastaları veya Risk Taşıyanlar İçin Yüksek DHA
Tedavi (deney) grubundakilerden 6 ay boyunca 2,152 mg DHA içeren omega-3 takviyeleri almaları istendi. Ayrıca çoklu doymamış yağ asidi alımlarını başka şekilde sınırlandırmaları için talimat verildi.
Bu arada kontrol grubuna da mısır / soya yağı içeren omega-3 benzeri görünümlü plasebo kapsülleri almaları talimatı verildi. Her iki gruba da vücudun omega-3’leri işlemesine yardımcı olan günlük “B vitamini kompleksi” takviyeleri almaları talimatı verildi.
Tüm deney grubundakler üç kez incelendi: Taramada, başlangıçta ve 6 ay sonra (çalışmanın sonunda).
Alzheimer Tedavisi – Araştırmacılar, bir yandan DHA ve EPA’nın plazma, kan ve beyin omurilik sıvısı (CSF) seviyelerindeki değişiklikleri ararken, diğer yandan bunların APOE durumu (E4 veya değil) ve beyin amyloid birikiminin bir biyo-belirtecinin (A-beta-42) CSF seviyeleri ile nasıl ilişkili olduğunu arıyorlardı.
Deney grubuna ayrıca bilişsel işlev testleri de verildi.
Bu çalışma, omega-3’lerin önleyici gücünü değerlendirmek için 1000 mg DHA içeren omega-3 kullanan önceki klinik çalışmalarda tipik olarak kullanılanı çok aşan bir doz olan 2000 gram DHA üzerinde günlük bir doz kullandı.
Çalışmanın sonucuna göre, tedavi grubunun kan plazma DHA seviyelerinde plasebo grubuna kıyasla % 200 artış vardı, ancak CSF’deki DHA yalnızca % 28 arttı. Bununla birlikte, % 28’lik bu artış, daha önce daha düşük DHA dozları ile bildirilenden çok daha iyiydi.
Hem plazma hem de CSF ölçümlerinde, APOE4 geninin bir kopyasını taşımayanlar için DHA için yüzde artışı (Amerikalıların yaklaşık % 75’i için durum budur), taşıyıcı olanlardan daha yüksek olma eğilimindeydi.
Ayrıca, APOE4 gen varyantını taşımayan tedavi grubundakiler, CSF’lerinde APOE4 taşıyıcılarında görülenden üç kat daha fazla EPA artışı gösterdi.
Burada yalnızca DHA’nın desteklendiğini hatırlayın, EPA’nın değil. Bu bulgu, DHA’nın vücuttaki hem DHA hem de EPA seviyelerini bir dereceye kadar yükseltebileceğini göstermektedir.
Alzheimer Riski Taşıyanlarda DHA Emilimi Daha Az Olabilir!
Alzheimer Tedavisi – Araştırma makalesinin yazarları, bu sonuçların kandaki omega-3 seviyelerinin beyne ne kadar EPA ve DHA ulaştığını göstermeyebileceğine inanıyorlar. Bunun nedenini açıklayan OmegaQuant‘tan Dr. Bill Harris’e göre:
“Bu, kandan yalnızca belirli bileşiklerin içeri girmesine izin vererek beyni dikkatli bir şekilde koruyan ve potansiyel olarak bazı besin maddelerinin beyne ulaşmasını zorlaştıran kan-beyin bariyeri nedeniyle beklenmelidir.
Dr. Harris, “Bu nedenle, gelecekte yapılacak araştırmalar, günde 2000 mg DHA içeren bir omega-3 dozunun Alzheimer gibi bir hastalık için fayda sağlamak için yeterli olup olmadığını veya daha yüksek dozların verilmesi gerekip gerekmediğini güçlü bir şekilde düşünmelidir.” demiştir.
Dr. Harris; “Bu, özellikle APOE4 gen varyantını taşımak gibi Alzheimer için bilinen risk faktörlerine sahip kişiler için geçerli olabilir. Bu kişilerin DHA’yı kandan beyne taşımayanlara göre daha az transfer edebilecekleri görülmektedir.”
Dr. Harris bu çalışmanın yazarı değildi; ancak OmegaQuant, yağ asidi analizini gerçekleştirdi.
Bu konuyu çalışan araştırmacılara gelince, çalışmalarının sonuçları, yeni araştırmalarda kullanılmada hibe almak için yeteri derecede ilgi çekiciydi.
Şimdi aynı araştırmacılar, yüksek doz DHA içeren omega-3’lerin APOE4 geninin taşıyıcılarındaki bilişsel düşüşü yavaşlatıp yavaşlatamayacağını incelemek için iki yıllık bir süre boyunca 300’den fazla katılımcıyı takip etmeyi planlıyorlar.
Sonuç şu: Alzheimer riski taşıyanlarda DHA emilimi risk taşımayanlara göre daha düşük olabilir! Buna bağlı olarak da alzheimer olma riski daha da artabilir. Ancak bunu destekleyen başka araştırmalara da ihtiyaç vardır.
Kaynak: (1)
Tavsiye Edilen Makaleler:
Alzheimer Önlenebilir Mi? Yüksek DHA Çözüm Olabilir!
Yaşlanmayı Durdurmak – Yüksek DHA Oranı Telomer Kısalmasını Yavaşlatabilir Mi?
Omega-3 Yağ Asidi, EPA Ve DHA Nedir?
Kovid-19, Omega3 ve DHA – Bilim Kurulu Üyelerinden Ailelere Balık Yağı Tavsiyesi
Neden DHA Oranı Yüksek Olan Balık Yağı İçmeliyiz?