Öfke – Ah şu insan türü! Sevgisi de öfkesi de sınırsız varlık! Sevgisini göstermekte çoğu kez cimri olmasına karşın, öfkelendiğinde dizginlenmesi zor bir varlık; yakar, yıkar! Öfkelendiğinde insan, insanın en büyük düşmanı… Öfkelendiğinde insan, tam bir canavar. Savaşların, kavgaların, kan dökmelerin temel içgüdüsü olan öfke öylesine korkunç ki, insanı tam bir vahşi ve barbar yapabilir.
Belgesellerdeki vahşi hayvanlardan daha fazla öfkeli kim vardır? Elbette insan… Hatta insan öfkesiyle öylesine tahrip eder ki, hayvanların sınırlı yıkıcılıkları onun yanında çok masum kalır. Hayvanları bile ortadan kaldıran öldürme becerisi insandan başka hangi canlıda bu kadar sınırsızdır?
Öfke negatif bir iletişim aracıdır; aşağılık, zayıf, kaba ve nezaketsiz insanların iletişim aracı tabii. Oysa öfke, önce öfkeleneni yakar. Atalarımız, “Öfkeyle kalkan zararla oturur.” buyurmuşlardır. Hangi öfkeli insan gördüysem, onun da sonunda bu öfkesinin kendisine döndüğünü, geri tepen silah gibi sahibini vurduğunu da gördüm.
Size tavsiyem kutsal kitapların üzerinde özellikle durduğu öfke kontrolüne sahip olmaktır. “O kişiler (Allah’tan korkanlar) öfkelerini yenenler ve insanları affedenlerdir!” (Al-i İmran Suresi/134)
Yeri gelmişken Buda’nın bir dersiyle pekiştirelim konuyu.
Günlerden bir gün Buda uzak bir köye gelir. Bu köyde onu fark eden kişilerden biri birden öfkelenir ve Buda’ya yanaşarak onunla bağırarak konuşmaya başlar.
“Senin hiç kimseye bir şey öğretmeye hakkın yok. Sen de diğer insanlarla aynısın, ancak ağzın konuşma yeteneğin sayesinde insanları kandırıyorsun. Sen bir dolandırıcıdan başka bir şey değilsin!”
Adam sözlerine son verdiğinde Buda sessiz ve sakince gülümser. Adam şaşırmıştır. “Sana söylediğim onca söze karşı diyecek hiçbir şeyin yok mu?”
Buda bir süre daha bekler ve ardından adama dönerek sorar. ” Şimdi senden şunu hayal etmeni istiyorum. Eğer sen birisine bir hediye alsan ve hediyeyi aldığın kişi bu hediyeyi kabul etmezse, bu hediye kime ait olur?”
Genç adam böylesi bir soru beklemediğinden şaşırır. Bir süre bekledikten sonra cevap verir. “Hediyeyi başkası için almış olsam da, onu ben aldığım ve karşıya veremediğim için yine benimdir.”
Buda adamın bu cevabı karşısında gülümser ve şöyle der; ” Evet. Aynen senin söylediğin gibi, aynı şey senin öfken için de geçerlidir. Sen bana öfkelendiğinde ve ben senin bu öfkeni ve tavrını kabul etmediğimde, öfke sana geri dönecek ve senin olacaktır. Tıpkı sahibine ulaşmayıp elinde kalan hediye gibi, öfken de seninle kalacaktır. Yani bana öfkelendiğinde kendine zarar vermiş olacaksın.
Böylesi bir cevap duymayı ummayan adam duraksamış ve şaşırmıştır. Buda devam eder;
“Eğer kendine zarar vermeyi bırakmak istiyorsan. Öfkeni sevgiye ve anlayışa dönüştür. Yani vermek istediğin zaman elinde kalmayacak, karşındaki insanın kabul edeceği hediyeler vermeye başla. Öfkeni değil sevgini yansıt. İşte bu seni değiştirecek anlayıştır. Unutma, birine öfkelenmek ve ona kin beslemek, karşındaki kişiye atmak için elinde yanan bir kömür tanesi tutmaya benzer. Yani sen karşındaki kişiyi vurmayı başarsan da başarmasan da elini yakacağın kesindir. Bırak o elindekini ve artık canın yanmasın…”
Buda’yı dinleyip, budalalık yapmamak en iyisi. Aşağıda öfke ve öfke kontrolüne ilişkin bilge insanların söyledikleri 15 güzel sözle sizi baş başa bırakıyorum:
1
Öfkeliyken konuş; böylece hayatın boyunca pişman olacağın en iyi konuşmayı yapmış olursun! Laurence J. Peter
2
Öfkeli olduğunda her dakika için, altmış saniyelik bir huzuru terk ediyorsun! Ralph Waldo Emerson
3
Öfkeniz için cezalandırılmayacaksınız, öfkeniz tarafından cezalandırılacaksınız. Buda
4
Herhangi biri öfkelenebilir; bu kolaydır. Siz de herhangi birisiniz; öfkelenebilirsiniz. Ancak doğru kişiye, doğru derecede, doğru zamanda, doğru amaç için ve doğru şekilde kızmak; işte buna herkesin gücü yetmez ve kolay da değildir. Aristo
5
Öfkenin yükseldiğini hissettiğinde, aklını devreye sok ve içinde bulunduğun durumun sonuçlarını düşün. Konfüçyüs
6
Arkadaşım! Aşk öfkeden daha iyidir. Umut korkudan iyidir. İyimserlik umutsuzluktan iyidir. Öyleyse sevgi dolu, umutlu ve iyimser olun; durun daha dünyayı değiştireceğiz! Jack Layton
7
Hayatta her gün, öfkelenmeniz, sinirlenmeniz, strese girmeniz veya en az kırılganlığınız için birçok olumsuz ortam seçenekleriyle baş başa kalırsınız. Sakın, bu duyguların rüzgârına kapılıp da karşılığında mutluluğunuzu bedel olarak vermeyin! Önemsiz şeylerin sizi üzmesine izin vermemeyi seçebilirsiniz. Joel Osteen
8
Her zaman öfkeliysen ve birilerini durmadan şikayet ediyorsan insanlar sana zaman ayırmak istemezler. Stephen Hawking
9
Öfke ve hoşgörüsüzlük, doğru anlayışın düşmanıdır. Mahatma Gandi
10
Biliyor musun; öfkelendiğinde, kendi ruhsal ve bedensel sistemini zehirliyorsun. Alfred A. Montapert
11
Bir insan olarak, öfke de kızmak ve kızdırmak da aklımızın bir parçasıdır. Bu fıtratımızda var. Öfke, gelir ve geçer. Ama yapabileceğiniz bir şey var; öfkenizi yutun; içinizde tutmayın. Aksi takdirde iç dünyanız, çok fazla şüphe, çok fazla güvensizlik, çok fazla olumsuzlukla ve daha fazla endişeyle dolacaktır. Dalai Lama
12
Şiddet ve öfke, beceriksizlerin son sığınağıdır. Isaac Asimov
13
Can sıkıntısı, öfke, üzüntü ya da korku senin ve senin kişiliğin değildir. Onlar senin zihninden anlık olarak üretilen koşullarıdır; gelip giderler. Gelen ve giden hiçbir şey senin mülkün değildir. O halde onları sahiplenme! Eckhart Tolle
14
Herhangi bir insana hatasından dolayı öfkelendiğin zaman, kendine dön ve kendi başarısız ve hatalı davranışlarını araştır. Göreceksin ki, öfken geçecek! Epiktetos
15
Bir başkasına öfkeyle ve tehditle parmak sallıyorsanız, diğer dört parmağınızın kendinizi işaret ettiğini unutmayın! Louis Nizer
