Prozodi ve Prozodik Okuma Ölçeği Nedir – Okuyucunun bir metni sanki konuşuyormuş gibi aynı ifade, ritim ve ifadeyle okuyup okumadığını değerlendirmek önemlidir. Buna “prozodi” denir. Bu özelliklere uygun okumaya da “prozodik okuma” denmektedir.
Prozodik Okuma Ölçeği Nedir?
Bir okuyucunun prozodisini değerlendirmenin bir yolu, okumasının “Prozodik Okuma Ölçeği” ile değerlendirilmesidir. Bunun için öncelikle elinizde, ölçmeyi kolaylaştıracak, çocuğun yaş ve sınıf seviyesine uygun “prozodik okuma” için hazırlanmış özel okuma parçaları olmalıdır. İhtiyacınız olan ikinci şey ise öğrencinin prozodik okumasını değerlendirmeniz için hangi kriterlere dikkat edeceğinizi bildiren “prozodik okuma ölçeği”dir. Bu ölçek, okuyucunun okuma melodisini, ritmini ve ifadelerini hangi alt kategorilerde değerlendirileceğini bildiren bir ölçme aracıdır. Ölçme “dereceli puanlama anahtarı (rubrik)” ile yapılmaktadır. Değerlendirme 1 – 4 arasında bir ölçekte yapılır.
ABD Ulusal Eğitimde İlerleme (The National Assessment of Educational Progress), değerlendirmesi akıcılığın bu önemli yönünü ölçmek için bu dört noktalı bir ölçek geliştirmiştir. Mega Hafıza bu çalışmadan faydalanarak Türkiye’de kullanılmak üzere bir “Prozodik Okuma Ölçeği” oluşturmuştur. Bu ölçek, Mega Hafıza‘nın ilkokul çocuklarının akıcı ve anlayarak okumaları için geliştirdiği, Mega Aktif Okuma eğitimlerinde kullanılmaktadır. Resmi olmayan bu değerlendirme aracının doğası gereği, puanlama özneldir. Bu nedenle onu kullanırken tutarlı olmak önemlidir. Öğrenciniz, okuduğunun anlamına dikkat etmeden öncelikle çaba harcayarak ve kelime kelime okuyorsa değerlendirme puanı “1” alacaktır. Anladığını gösteren ve anlamlı cümleleri ve cümleleri göstermek için uygun şekilde duraklayan ahenkli okumalar için bu değer “4” puan alacaktır. Çoğu orta düzey yetişkin okuryazarlık öğrencisi, Prozodik Okuma Ölçeği boyutlarından bir veya iki puan almaktadır.
Prozodik Okuma Ölçeği Boyutları
İfade ve Ses (Telaffuz) Düzeyi: Sesli okuma sırasında öğrencinin harfleri, heceleri, kelimeleri ve cümleleri doğru telaffuz etme düzeyidir.
Vurgulama ve Tonlama: Sesli okuma sırasında öğrencinin harfleri, heceleri, kelimeleri ve cümleleri anlama, duyguya uygun vurgulama ve ses tonunu ayarlama düzeyidir. Kısaca metin boyunca okunan ifadelerin verdiği duyguyu yansıtma düzeyidir.
Noktalama İşaretlerine Uyma: Sesli okuma sırasında öğrencinin noktalama işaretlerine uyma düzeyidir.
Anlam Ünitelerine Uyma: Sesli okuma sırasında öğrencinin birlikte anlam bütünlüğü oluşturan kelimeleri uygun şekilde birleştirme ve ayırma düzeyidir.
Açıklama: Eğitmen öğrenciye bir prozodik okuma parçasını (prosodiyi ölçmeye uygun okuma parçası) yüksek sesle okutarak performansı 4 ayrı kategoride değerlendirecektir. Elde edilen toplam puan öğrencinin prozodik okuma düzeyini gösterecektir. Toplam puan 4 ile 16 arasında değişmektedir. 8’in altında kalan puanlarda kök neden tespit edilerek prozodik okuma egzersizlerine ağırlık verilmelidir. 8 ile 12 puan öğrencinin biraz gayret ederek kısa sürede ilerleme kaydedebileceğini göstermektedir. 12 ile 16 puan arası puan öğrencinin iyi olduğunu, az bir bir gayretle çok daha iyi olabileceğini göstermektedir.
—– Sponsor Bağlantı —–
5-12 YAŞ ARASI ÇOCUKLARIN KONSANTRASYONLARI İÇİN
ANZAN MEGA ARİTMETİK BEYİN EGZERSİZLERİ EĞİTİMİ
—– Yazının Devamı —–
“Prozodik Okuma” çalışmaları ilkokul öğrencilerinin akıcı ve anlayarak okuma becerilerini geliştirmek için hazırlanmış olan “Mega Aktif Okuma” eğitiminde kullanılan önemli stratejilerden birisidir. “Mega Aktif Okuma” eğitimiyle ilgili daha fazla bilgi için aşağıda verilen linke tıklayınız:
Akıcı ve Anlayarak Okuma İçin
MEGA AKTİF OKUMA
Tavsiye Edilen Makaleler:
Mega Aktif Okuma – Akıcı Okumanın Bileşenleri Nelerdir?
Akıcı ve Anlayarak Okuma İçin “Okuyucular Tiyatrosu” Stratejisi
