Moxo Dikkat Testi Nedir? Güvenilir Midir?

Moxo Dikkat Testi Nedir? Moxo Testi Güvenilir Mi? – Bilimsel olarak onaylanmış Moxo Testi çocuklarda (6-12 yaş) ve yetişkinlerde (13-65 yaş) uygulanmak üzere oluşturulmuş iki forma sahiptir. İki formda da DEHB (Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu) ölçümü bulunmaktadır. Testin ana noktaları DEHB’nin dört ana belirtisi olan dikkat eksikliği, zamanlama, dürtüsellik ve hiperaktivite sorunlarının ölçümüdür.

Moxo Dikkat Testinde Ölçülen Dört Ana Hat Nedir, Nasıl Ölçülür?

Dikkat; kişinin bütün odağını bir nokta üzerine vermesi veya kendisine söylenen bir görevi yerine getirerek bulma, değerlendirme ve yanıtlama olarak tepki vermesidir. Eğer bu alanda bir sorun varsa kişi durumdan veya olaydan kopar, verilen görevi yerine getiremez, odaklanamaz.

Zamanlama; kişilerin kendilerine verilen görevi yine kendilerine verilen süre içerisinde tamamlamaları anlamına gelmektedir. Burada kritik nokta zamanlama sorununa sahip olan bireylerin göreve odaklanma, değerlendirme ve yanıtlama alanında bir sorun yoktur sadece zamanı bu görev için yetiştiremezler. Bazen bu durum dikkat eksikliği ile karıştırılabilmektedir, dikkat edilmesi gerekir.

Dürtüsellik; Kişilerin bir an önce yanıt verme arzusudur. Dürtüsellik sorunu yaşayan kişiler uzun vadede kendileri için faydalı olabilecek şeyler yerine o an kendisine iyi gelecek olanı seçme eğilimi gösterirler. Aslında sorunun özünde bu kişiler bekleyemez veya erteleyemezler.

Hiperaktivite: Normalin çok dışında hareketli olmak olarak düşünülebilir. Hiperaktivite sorunu olan kişiler birden verimsiz, gereksiz, istenmeyen cevaplar veya tepkiler verebilir. Kendisini ve motor cevaplarını kontrol etmekte zorlanır. Sürekli konuşma, hareket etme veya kıpırdanma davranışları gözlemlenir.

—– Sponsor Bağlantı —–

5-12 YAŞ ARASI ÇOCUKLARIN KONSANTRASYONLARI İÇİN

ANZAN MEGA ARİTMETİK BEYİN EGZERSİZLERİ EĞİTİMİ

—– Yazının Devamı —–

Peki, DEHB kimlerde görülebilir ve nedir?

Çocuklarda, ergenlerde veya yetişkinlerde gözlemlenebilmektedir. Odaklanma problemleri, dikkat dağınıklığı/dikkati sürdürememe, aşırı hareketlilik, davranışlarını kontrol edememe/kontrol etmekte zorlanma, düzensizlik durumlarını barındırmaktadır.

Söz konusu bozukluk bireylere cinsiyet, ırk, kültür gibi etkenlerden bağımsız olarak kalıtım yoluyla geçmektedir. Dolayısıyla birey henüz doğmadan anne karnında bu bozukluğu almış olsa dahi belirtilerini çocukluk yıllarında göstermeye başlamaktadır. Doğru tanı ve tedavi uygulanmadığı noktada ise iletişim problemleri, başladığı işin devamını getirememekten kaynaklı okul/iş hayatında yaşanabilecek sorunlar, çabuk öfkelenmek gibi öfke problemleri vb. olumsuz durumlar meydana gelebilmektedir.

DEHB tanısı için Moxo testi yeterli ve güvenilir bir ölçüm aracı mıdır?

Yapılan araştırmalar çerçevesinde Moxo Dikkat Testi DEHB için güvenilir bir ölçüm aracıdır. Ayrıca hassasiyeti %90 ve özgüllüğü ise %85 oranında bilimsel olduğu kanıtlanmıştır (Berger ve ark., 2016).

Moxo Dikkat Testi üzerinden daha detaylı bakmak gerekirse: Daha önce bahsedildiği üzere Moxo Dikkat Testi DEHB’nin dört belirtisini (dikkat eksikliği, zamanlama, dürtüsellik, hiperaktivite) ölçmek için geliştirilmiş bilimsel bir ölçüm aracıdır. Ayrıca birkaç alanı test etmek üzerine tasarlanmış bir algoritmaya sahip ve yapılacak görevlerin kendi içinde kombinasyonlarını ele almaktadır.

Moxo Dikkat Testi’nin geçerlik ve güvenirlik çalışmaları kapsamında birçok araştırmacı çalışmalar gerçekleştirmiştir. Gerçekleştirilen çalışmalar sonucunda Moxo Dikkat Testi barındırdığı her alt alan için istatistiksel olarak anlamlı sonuçlar ortaya çıkarmıştır. Çalışmalara örnek olarak Berger ve Goldzweig’in (2010) yaptığı ve 58 çocuğun (45’i DEHB tanısı aldı, 13’ü DEHB olmayan kontrol grubu) dahil edildiği çalışmada elde edilen sonuçlar istatistiksel olarak anlamlıydı; Malkoç ve Kırnaz (2018) Moxo Dikkat Testi için yaşları 6-18 aralığında değişen 87’si DEHB tanısı almamış, 52’si DEHB tanısı almış 139 (81’kız, 58’i erkek) katılımcı ile yaptığı araştırma sonucunda Moxo Dikkat Testi ile tanı almış ve almamış çocukların ayrımı anlamlı bir şekilde yapılmış ve Moxo Dikkat Testi’nin güvenilir bir ölçüm aracı olduğu bulgular arasına eklenmiştir; Berger, Slobodin ve Cassuto’nun (2017) 7-12 yaş aralığında 798 çocukla (493 erkek, 305 kız) yaptığı araştırmanın sonuçlarına göre daha önce DEHB tanısı almış olan çocuklar (339) kontrol grubundan yani DEHB tanısı almamış çocuklardan (459) dikkat, zamanlama, hiperaktivite, dürtüsellik alt alanlarında anlamlı bir şekilde düşük puan almıştır. Belirtilen sonuçlara göre testin toplam puanı DEHB tanısı alan çocuklarla almayan çocuklar arasında başarılı bir sonuç elde ettiği yönündedir.

Bonus: Eğer çocuğunuzun dikkat ve konsantrasyon sorunu yaşadığını düşünüyorsanız dikkat ve konsantrasyon üzerine yapılacak çalışma ve egzersizler faydalı olacaktır. İnceleyiniz: Mental Aritmetik: Çocuklarda Hızlı Öğrenme ve Konsantrasyonun Anahtarı

Ayrıca; DEHB ve Odaklanma Konsantrasyon ve Odaklanma İçin 7 Alıştırma

KAYNAKÇA

Malkoç, G. ve Kırnaz, S. (2018). Moxo sürekli testinin dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunda değerlendirme aracı olarak kullanılması. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(33), 103-113.

Berger, C., Lev, A., Braw, Y., Elbaum, T., Wagner M.,… Rassovsky, Y. (2021). Detection of feigned ADHD using the MOXO-d-CPT. Journal of Attention Diorders, 25(7), 1032-1047.

Berger, I., Slobodin. O., Cassuto, H. (2017). Usefulness and validity of continuous performance test in the diagnosis of attention-defict hyperactivity disorder children. Archives of Clinical Neuropsychology, 32(1), 81-93.

Akçeşme, D. Moxo yetişkinlere yönelik çeldirici sürekli performans testinin dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunda değerlendirme aracı olarak kullanılması (Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Bilim Üniversitesi, 2018).