TYT Paragraf Çözüm Tüyoları – Ana Düşünce Soruları Nasıl Çözülür?

TYT Ana Düşünce Soruları Nasıl Çözülür – TYT’de mutlaka göreceğiniz bir soru varsa, o da bir paragrafın veya pasajın ana düşüncesi ile ilgilidir.

TYT Paragraf Testlerinde genel olarak iki tip soru vardır:

Bunlardan birincisi, parçayla ilgili daha geniş kavramlar hakkında soru soran “Konu nedir?” ve “Ana düşünce nedir?” gibi genel sorulardır. Bu tip genel soruları ilk okumadan sonra hemen cevaplayabilmelisiniz.
İkincisi, ise parça içindeki belirli bilgiler ve/veya pasajın içindeki ilişkiler hakkında soru soran detay odaklı sorulardır. Bunlar neredeyse her zaman pasaj içindeki açık (ama zekice gizlenmiş) bir bilgi parçası veya ilişki ile desteklenebilir.

Ana düşünce, paragrafın veya pasajın birincil yazılış amacından veya yazarın mesajından başka bir şey değildir.

Ana Düşünce = Verilmek İstenen Mesaj

Ana Düşünce = Aktarmak İstenen Bilgi

Ana Düşünce = Yazarın Yazıyı Yazma Amacı

Okunan parça veya paragrafta “ana düşünce” aranıyorsa, yazarın yazıdaki mesajının ne olduğuna bakmanız gerekir. Ana düşünce yazarın yazıyı yazma nedenidir. Yazarın mesajı yazarın yazıyı yazma sebebidir. Peki yazar bir yazıyı neden yazar? Bunun birçok nedeni olabilir;

Bir derdi vardır, onu söylemek için yazar.
Bir şikayeti vardır, onu söylemek için yazar.
Bir eleştirisi vardır, onu belirtmek için yazar.
Başkalarının bilmediği bir bilgiye sahiptir, onu bildirmek için yazar.
Bir konuda okuyanları ikna etmek için yazar.
Sadece bir konuda bilgi vermek için yazar.
Desteklediği bir şeye taraftar toplamak için yazar.

Gördüğünüz gibi yazarın vermek istediği mesaj ve bilgi amaca göre bir çok farklılık gösterebilir. Tespit etmeniz gereken okuduğunuz parça veya paragrafın yazılış nedeninin veya mesajının ne olduğudur.

Tipik TYT Ana Düşünce Soruları

O halde paragrafın ana düşüncesi sorularıyla başlayalım. Tipik ana düşünce soruları temel olarak şu şekilde ifade edilmektedir:

Bu parçanın ana düşüncesi aşağıdakilerden hangisidir?
Bu paragrafın ana düşüncesi nedir?
Bu parçada asıl anlatılmak istenen nedir?
Bu paragrafta anlatılmak istenen nedir?

İlk okumanızda, daha seçeneklere bakmadan önce parçanın konusunu ve parçayla ilgili ana düşünceyi veya ana fikri kendinize göre belirlemek, ana düşünce sorularını yanıtlamanın anahtarıdır. Tüm pasajı tekrar okumak zorunda kalmadan bu tip genel soruları cevaplayabilmelisiniz.

Aslında, tüm pasajı tekrar okumak dikkat dağıtıcı olabilmektedir. Yanlış cevap alternatifleri, pasajın yalnızca bir paragrafındaki ayrı bir ayrıntıya ilişkin olabilir. Tekrar okurken, örneğin çekici bir ayrıntıyı fark edebilir ve bundan dolayı yanlış bir cevabı seçebilirsiniz. Bu nedenle, tekrar okumak yerine ilk okumadan sonra doğrudan cevap seçeneklerine dalmalı ve seçenekleri elemeye başlamalısınız.

Hemen hemen her ana düşünce sorusunda, pasajın tam olarak bir kısmıyla ilgili olan en az bir veya iki cevap seçeneği göreceksiniz. Test hazırlayıcılar, sizi metnin bir bölümü için doğru olan ancak okumanın tamamı için doğru olmayan cevap seçeneklerine yönlendirmede oldukça iyidirler. Çoğu zaman doğru cevap, onu seçmekte tereddüt etmeniz için karmaşık bir dilin arkasına gizlenerek sunulacaktır.

İkilemde Kalırsanız Puanlama Sistemi Kullanın

Yine de bazen, genel bir soruda iki cevap seçeneği arasında sıkışıp kalabilirsiniz. Bu durumda, hangi cevap seçiminin pasajdaki daha fazla paragrafla ilgili olduğunu belirlemek için bir “Puanlama Sistemi” kullanın. Cevap seçimine ilk veya son paragrafla ilgiliyse iki puan ve ilgili olan ilave her ek paragraf için bir puan verin. Daha fazla puan içeren cevap seçeneği genellikle doğru olandır. Eşitlik durumunda, birinci veya son paragrafa ait olan cevap seçeneğini işaretleyiniz.

Yine de, yazarın neleri söylediğini anlamanın yeterli olmadığını, bunun yerine bir fikrin ana düşünce olup olmadığını anlamanın önemli olduğunu unutmayın. Yanlış cevaplar, kişiler, yerler, tarihler vb. hakkında metin tarafından olgusal olarak desteklenen açıklamalar yapabilir. Ancak bu cevaplar metnin ana odağını belirlemedikçe yine de yanlış olacaktır. Daha önce belirtildiği gibi, cevap seçeneklerine derinlemesine dalmadan önce bir cevap seçeneğini tahmin etmeniz zorunludur.

Ana Düşünce Sorularındaki Kalıplar

“Ana düşünce” sorularına verilen hem doğru hem de yanlış cevaplar bazı genel kalıpları takip etme eğilimindedir; Pek çok istisna olsa da, bu kalıpları akılda tutmanız cevap seçeneklerini elemede size yardımcı olabilir.

1-) İlk olarak, “ana düşünce” soruları büyük resim hakkında soru sorduğundan, doğru yanıtların genel bir şekilde ifade edilmesi daha olasıyken, yanlış yanıtlar pasajdaki ayrıntılara atıfta bulunma eğilimindedir.

Verilen bir cevap seçeneğindeki bilgiler ne kadar spesifik olursa, bilgilerin tüm pasaj için geçerli olma olasılığı o kadar düşüktür.

2-) İkinci olarak, pasajdaki belirli kelimeleri içeren cevaplardan, özellikle de sınava giren çoğu kişinin muhtemelen bilmediği zorlu kelime dağarcığından şüphelenmelisiniz. “Ana düşünce” soruları, yalnızca pasajdaki kelimeleri tanıma yeteneğinizi test etmekle kalmaz, aynı zamanda somuttan soyuta bir sıçrama yapmanızı gerektirir. Sonuç olarak, pasajı kelimesi kelimesine alıntılayan cevapların doğru olma olasılığı oldukça düşüktür.

3-) Paragrafın ana düşüncesi büyük bir olasılıkla paragrafın “giriş” veya “son” bölümünde yer almaktadır. Paragrafın ilk cümlesinde olmasa da onu takip eden bir veya ikinci cümlededir. Yazı paragraflardan oluşan bir parçaysa, parçanın ana düşüncesi büyük bir olasılıkla yazının “giriş” veya “son” paragrafında yer almaktadır.

4-) Paragrafın ana düşüncesi çok nadiren de olsa açık bir cümle olarak verilmeden, paragrafın veya parçanın tamamından çıkarılması gereken bir mesaj da olabilir.

Örnek Soru & Cevap

Paragraf:

19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarındaki Avrupa hayvanat bahçeleri, uluslarının sömürge özlemlerinin yansımaları şeklinde hayvanlarının orijinal yöresel evlerinin görsel kültürlerini süslü binalara dahil ettiler. Berlin Hayvanat Bahçesi’nin devekuşu evi, girişi çevreleyen büyük sütunlar ve dışını süsleyen devekuşu avı sahneleriyle bir Mısır tapınağına benziyordu. Berlin’in fil muhafaza alanı bir Hindu tapınağının ruhuyla inşa edildi; zürafalarının evi İslami bir mimari tarzı benimsemiştir. Diğerlerinin yanı sıra Köln, Lizbon, Anvers ve Budapeşte’deki hayvanat bahçeleri de benzer görüntüler yarattılar. Bu hayvanat bahçeleri bir inceliğin sonucu değildi: İçerdikleri hayvanlar çoğu ziyaretçi için zaten egzotikti; ortamı kapsayan binalar bu hissi biraz daha pekiştirdi.

Soru – Aşağıdakilerden hangisi paragrafın ana düşüncesini en iyi şekilde ifade etmektedir?

a) 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında Avrupa hayvanat bahçelerindeki binalar, barındırdıkları hayvanların egzotik kökenlerini vurguladı.
b) 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında birçok bina Avrupa hayvanat bahçeleri Mısır tapınaklarına benzemek için inşa edildi.
c) 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında Avrupa hayvanat bahçeleri, ziyaretçilerinde ince duygular uyandırmaya çalıştı.
d) 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında, Avrupa hayvanat bahçelerindeki hayvanların çoğu Avrupa dışından geldi.

Çözüm: Aranan şey yazarın bu paragrafı neden yazdığıdır. Bi derdi veya aktarmak istediği bir şey vardır onu anlatmak için yazmış olabilir. Veya sadece bir konuda okuyucuya bilgi vermek için yazmış olabilir. Bu paragrafta ana düşünce, esas olarak, Avrupa hayvanat bahçesi yapılarının, hayvanların anavatanlarındaki binalara benzediğini belirtmektir. Ayrıca bu söyleneni destekleyen örnekler de verilmektedir. Konudan %100 emin olmasanız bile, muhtemelen bu yazının binalardan bahsettiğini anlayabilirsiniz. Dolayısıyla, doğru cevabın binalarla ilgili bir şey olması gerektiğini varsayabilirsiniz. Yalnızca (a) ve (b) binalardan bahsetmektedir. Bu nedenle (c) ve (d) seçenekleri hemen eleyebilirsiniz. Seçenek (b), birçok Avrupa hayvanat bahçesinde Mısır tapınaklarına benzeyen binalar olduğunu belirtirken, pasaj yalnızca Berlin hayvanat bahçesinin devekuşu evinin bir Mısır tapınağına benzediğini belirtmektedir. Seçenek (a), hem ilk hem de son cümlelerle tutarlıdır: binalar, hayvanların egzotik olduğu hissini “güçlendirdi”. Yani bu seçenek “ana düşünce” ifadesine uyuyor.

Doğru Cevap: (a) seçeneğidir.