Çocuk Gelişimi – Anne ve baba olmak demek, sürekli kaygılı veya evhamlı olmak anlamına geliyor. Bunlar, anne-baba olmanın doğasında olan “normal” tepkilerdir.
Evlenirsiniz, hamilelik sürecinde doğacak bebeğin oğlan mı kız mı olacağını merak edersiniz.
Doğum öncesinde bebeğin sağlıklı olup olmayacağı kaygısı ağır basar.
Doğduktan sonra sağlıklı beslenmesine dikkat etmek gerekir.
Çocukluğunu, büyümesini ve okullarını geçelim; evlense bile anne ve babaların kaygısı devam edecektir.
Hatta şöyle diyelim; her yaşın getirdiği riskler ve ihtimaller anne ve babanın sürekli olarak kaygı duygularını harekete geçirir.
Şöyle bir yargı cümlesi de kurabiliriz: Anne ve baba demek, sürekli kaygılı olmak demektir.
Benim şahsen ailelerden gözlemlediğim en önemli evhamlı durumun çocuğun büyüdükçe sağlıklı gelişip gelişmeyeceği, yaşına uygun bir gelişim dönemi yaşayıp yaşayamayacağı düşüncesidir.
Mesela, üç yaşındaki çocuğunuzun doğum gününde arkadaşlarına bir parti veriyorsunuz; ev sahibi çocuğunuz. Akranlarının gelen soruları cevaplamak, daha fazla pasta istediklerinde tabakalrına servis yapmak, diğer yandan giydiği elbiseyle ilgili sorulan soruları yanıtlamasını izliyorsunuz.
Anne ve baba olarak çocuklarımızın konuşkan, sosyal, arkadaş canlısı veya en azından dışa dönük olmasını arzu edersiniz.
Ancak bir durum var: Çocuğunuz fazla konuşmuyor. Çekingenlik durumu öylesine derin ki, bir şey söylemiyor veya söylediklerini anlamak zor. Kendini ifade etmekte zorlanıyor.
Başka mekanlarda, mesela sınıf arkadaşlarıyla oynarken pasif kalıyor. Diğer çocuklar gibi topa vuramıyor. Kaydırağı kullanamıyor veya üç tekerlekli bisikletine bile binemiyor.
Bu gözlemlerinizden edindiğiniz izlenime göre, öncelikle çocuğunuzun sessiz veya utangaç olduğunu düşünürsünüz.
Ancak…
Bir yandan da evham duygularınız harekete geçmiştir: Acaba bu tür davranışlar yaşına göre normal mi?
Gelişim Gecikmeleri Sizi Korkutmasın!
Çocuk Gelişimi – Erken çocuk gelişimindeki gecikmeler yaygındır. Avustralya’da, okula başlayan her beş çocuktan biri, düşünme, iletişim kurma, hareket etme, sosyalleşme veya duygularını yönetme konularında olması gereken yerin gerisindedir.
Araştırmalara göre, -Avustralya’da- her beş çocuktan birinin okul çağına geldiği halde, duygularını yönetme ve iletişim kurma gibi normal gelişimde olmadıklarını söylüyor. Kaynak
Bir “Hassasiyet” mi yoksa bir “İyi ki” anı mı?
Çocuk Gelişimi – Bir çocuğun gelişimindeki gecikmeleri fark etmek, her zaman olmasa da önceden fark etmek “iyi ki (aha!)” anıdır.
Bir çocukta ani bir değişiklik olduğunda büyük “iyi ki” anları daha olasıdır. Çağrıldığında intikal edemeyip isimlerine yanıt vermek gibi yapmaları gereken ama yapmadıkları birçok normalite olabilir.
Ya da, çocuğunuz öfkelendiğinde sakinleşmesi uzun zaman alabilir. Sık sık öfke nöbetleri geçirmesi gibi açıklanamayan davranışlar görülebilir.
Ancak genellikle ebeveynler, sürekli birlikte olmaktan kaynaklı, bu durumu yavaş yavaş fark ederler. Bu, bir şeyin tam olarak doğru olmadığına dair bir içgüdü veya sezgi olabilir. Evhama düşebilirsiniz, ancak henüz işin başındaysanız “belki önemli değil, ama…” dersiniz.
Yine de bu hassasiyetler sizi endişelendirecek kadar zorlayıcı olabilir.
Bir araştırma, “iyi ki” dediğiniz anların genellikle gerçek gelişimsel gecikmelerin işaretleri olduğunu buldu. Genel olarak çocuk gelişimi hakkında bilgi sahibi olmak ve çocuğunuzu benzer yaştaki diğer çocuklarla karşılaştırmak, ebeveynlerin bir şeylerin pek de doğru olmadığını fark etmesine neden oldu.
Normal olan ne?
Çocuk Gelişimi – Normalin neye benzediğini bilmek ve normalin bir aralık olduğunu hatırlamak, bir çocuğun ne zaman farklı geliştiğini belirlemeye yardımcı olur.
Örneğin, üç yaşındaki çocukların üç ila beş kelimelik cümleler kullandığını bilmek, onların dil gelişimlerini anlamamıza yardımcı olabilir.
Sosyal medya ve ebeveynlik web sitelerinin verileri olsa da, çevrimiçi ortamda çelişkili ve hatta yargılayıcı bilgilerin bazen şaşırtıcı olduğunu bilmekte yarar var.
Diğer çocuklarla karşılaştırma
Çocuk Gelişimi – Çocuğunuzun gelişimini diğer çocuklarınkiyle karşılaştırmak da yardımcı olabilir. Örneğin, doğum günü partisindeki diğer çocukların çoğu düzgün cümleler kuruyorsa, sizin çocuğunuz da tek kelime ve jestler kullanamıyorsa, bu farkı anlamak daha kolaydır.
Bununla birlikte, böyle tek gözlem ve tek bir belirti de yanıltıcı olabilir. Bunun için çocuğunuzu çeşitli sosyal ortamlarda, diğer çocuklarla ve farklı eylemlerde bulunurken görmek en iyisidir. Bu, çocuğunuzun tam bir fotoğrafını çekmenize yardımcı olur.
Tüm çocukların farklı geliştiğini bilmek önemlidir. Her çocuk farklı yaşlarda faklı modellerde gelişebilir. Çocuğunuzun biraz geriden gelmesiyle evhamlanmaya gerek yok.
Oyun Oynarken Gözlem Yapın
Çocuk Gelişimi – Oyun, özellikle başkalarıyla oyun, çocuk gelişimi için temeldir. Hatta Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi‘nde de yer almaktadır.
Oyun aynı zamanda çocuğunuzu başkalarıyla karşılaştırma şansı da sağlar. Bu, çocuğunuzun parkta veya oyun grubunda kardeşleri, komşuları veya arkadaşlarının çocukları ile nasıl oynadığını izlemek olabilir.
Endişeliyim; Ne Yapmalıyım?
Çocuk Gelişimi – Peki, biraz daha fazla bilgi almak veya çocuğunuz hakkında bir uzmanla konuşmak isterseniz ne demelisiniz?
Endişeleriniz varsa, çocuk gelişimi uzmanları ne güne duruyor? Tanıdığınız veya refere edilen iyi bir çocuk gelişim uzmanı size destek verebilir, yol gösterebilir.
Ayrıca çocuk gelişimine yönelik çok sayıda kitap da var. Biraz araştırmacı olup bu kitapların verdiği bilgileri bir deniz feneri gibi kullanabilirsiniz. Çocukların nasıl geliştiğini öğrenin. Çocuğunuzu başkalarıyla birlikte görme fırsatlarını değerlendirin.
