Anaokulunda Yaratıcılık – Çocukları yetiştiren ortamlardır. Sanatçılara, düşünürlere, yazarlara veya herhangi bir meslekte ilerlemiş insanlara yaptığı işle ilgili olarak “bu mesleği nasıl seçtiniz, bu başarıya nasıl ulaştınız?” diye sorsanız, çoğunun cevabı, “küçüklüğünün o sanatla ilgili bir aile ortamında geçmesini” ileri sürecektir.
Türk atasözünü hatırlayın: “Armut dibine düşer.”
Çocuklarınızın yaratıcı olup olamayacağını ailenizde konuşulan konular veya ailede icra edilen farklı uygulamalardan anlamak mümkündür.
Başka bir Türk atasözünü de biz çevirelim:
“Ailenin uğraşını söyle, senin geleceğini söyleyeyim.”
O halde; çocuklara yaratıcılığı öğretmekten çok, onların yaratıcılıklarının büyüyeceği, gelişeceği ve kök salacağı verimli bir yaratıcılık ortamı oluşturmak gerekiyor.
“Ne istiyorlarsa yapsınlar” davranışı çocukların yaratıcılığını teşvik edebilir mi?
Çocukların doğal olarak meraklı olduğu doğru olsa da, bu kapasiteyi geliştirmek ve tam yaratıcı potansiyellerine ulaşmak için desteğe ihtiyaçları vardır.
Çocukların gelişimini desteklemek, her zaman dengeleyici olmalıdır. Denge her şeydir.
Mesela, özgürlük?
Çocuk ne kadar özgür bırakılmalıdır?
Peki ya, özgürlük ne zaman devreye girmelidir?
Ne zaman geri çekilmelidir?
Ne zaman göstermeli ve ne zaman söylemelidir?
Ne zaman sormalı ve ne zaman dinlemeli?
Bu soruların cevabı evdeki yaşamda da okulda da geçerlidir.
Asıl zorluk çocuklara yaratıcılığın nasıl “öğretileceği” değil, yaratıcılıklarının kök salacağı, büyüyeceği ve gelişeceği verimli bir ortamın nasıl oluşturulacağıdır. Yani “nasıl öğreneceği”ni kendisinin belirlemesidir.
—– Sponsor Bağlantı —–
ÇOCUKLARIN HAFIZA VE ZEKALARINI GELİŞTİRMEK İÇİN
3-7 YAŞ İÇİN – ÇOCUK ZEKA VE HAFIZA SETİ
—– Yazının Devamı —–
Yaratıcı öğrenme için 5 bileşen!
Anaokulunda Yaratıcılık – Yaratıcı öğrenme 5 bileşenden oluşuyor:
1-) Hayal Kurmak
2-) Oluşturmak
3-) Oynamak
4-) Paylaşmak
5-) Yansıtmak
Aşağıda bu beş bileşenin her birinin ikişer tane alt bileşenleri bulunmaktadır.
Bu ipuçları, çocukların yaratıcılığını geliştirmek için isteyebileceğiniz ve yapabileceğiniz tüm şeylerin sadece çok küçük bir alt kümesidir. Bunları temsili bir örnek olarak görün ve kendinizden daha fazlasını bulun.
HAYAL ETMEK
1-1-) Çocuğa Örnekler Gösterin
Anaokulunda Yaratıcılık – Örnekler; bir fikrin olabilirliğinin isbatıdır.
Hayal edilmiş fikirlerin örneklerle gerçekleştirilebileceğini göstermekle, çocuğa özgüven gelebilir.
Bu da hayal gücünü daha fazla kullanamaya aracılık eder.
Elbette, çocukların gördükleri örnekleri basitçe taklit etmede veya kopyalamada özgünlük kaybı açısından bir risk vardır. Ancak, örneklemek başlangıçlarda cesaret verici olabilir. Taklit bile belirli bir düzeyde ve sınırlarda faydalıdır. İlham vermeye sebeptir.
Burada çocuklara vereceğiniz örnekler üzerinde yeni hayaller kurmalarını sağlamak ve örnekten yeni bir şeyler çıkarmaya çalışmaları harika olur.
Örneğe bakarak çocuklar kendi kendilerine şu soruları sormalıdırlar:
Neyi farklı yapabilirim?
Kendi tarzımı nasıl oluşturabilirim?
1-2-) Bırakın Dağıtsın!
Anaokulunda Yaratıcılık – Küçük çocukların oyuncaklarını neden dağıttıklarını fark ettiniz mi? Siz toplarsınız onlar dağıtır; evde bir kısır döngü devam eder.
Burada sorun düşünme biçimimizdedir: Çoğu insan hayal gücünün kafada gerçekleştiğini varsayar; oysa vücudumuz hayal gücümüzün elçileridir; mesela eller de hayal gücü kadar önemli işlevler görmektedir.
Çocukların proje fikri üretmelerine yardımcı olmak için, genellikle onları malzemelerle uğraşmaya teşvik etmelidir.
Çocuklarda yeni fikir üretme süreci LEGO parçalarıyla oynadıkça hareket kazanır ve yeni fikirler ortaya çıkar.
OLUŞTURMAK
2-1-Çok çeşitli malzemeler sağlayın
Anaokulunda Yaratıcılık – Çocuklar, çevrelerindeki oyun araçlarından ve diğer sıradan malzemelerden bile derinden etkilenirler. Bazen bir karton kutu onlar için lüks bir arabaya bile dönüşebilir.
Çocukları yaratıcı etkinliklere dahil etmek için işte böyle çok çeşitli materyallere ulaşabilmeliler.
Onun için eve giren bir ambalaj bile bazen çocuğa bir ilham verme gücüne sahip olabilir.
Oyun malzemeleri farklı düşünceler için iyidir. LEGO’dan inşaat yapmak, keçe ve kumaştan deri yapmak için iyidir.
Scratch, hareket eden ve etkileşime giren şeyler yapmak için iyidir.
Kalemler ve keçeli kalemler çizim yapmak için iyidir.
Bunların yanında tutkal tabancaları ve koli bandı bir şeyleri yapıştırmak için iyidir.
Materyal çeşitliliği ne kadar fazla olursa, yaratıcı projeler için fırsat o kadar artar.
—– Sponsor Bağlantı —–
5-12 YAŞ ARASI ÇOCUKLARIN KONSANTRASYONLARI İÇİN
ANZAN MEGA ARİTMETİK BEYİN EGZERSİZLERİ EĞİTİMİ
—– Yazının Devamı —–
2-2- Her türlü eseri övün
Anaokulunda Yaratıcılık – Farklı çocuklar farklı yapım türlerine ilgi duyarlar.
Bazıları LEGO tuğlalarıyla evler ve kaleler yapmaktan hoşlanır.
Bazıları Scratch ile oyun ve animasyon yapmaktan hoşlanır.
Diğerleri mücevher veya sabun kutusu yarış arabaları veya tatlılar ya da minyatür golf sahaları yapmaktan hoşlanır.
Şiir ya da öykü yazmak da bir tür yapımdır.
Tüm bu etkinlikler sayesinde çocuklar yaratıcı tasarım sürecini öğrenebilirler.
Çocukların kendilerine hitap eden yapım türünü bulmalarına yardımcı olun.
Daha da iyisi: Çocukları çeşitli yapım türlerine katılmaya teşvik edin. Bu şekilde, yaratıcı tasarım sürecini daha da derinden anlayacaklar.
OYNAMAK
3-1- Ürünü değil süreci vurgulayın
Anaokulunda Yaratıcılık – En iyi öğrenme deneyimlerinin çoğu, insanlar aktif olarak bir şeyler yapmakla meşgul olduklarında gerçekleşir. Bu yetişkinler için de böyledir, çocuklar için de…
Ancak bu, tüm dikkatimizi yapılan şeylere vermemiz gerektiği anlamına gelmez; ondan daha fazlasını şeylerin yapıldığı sürece odaklanmaktır.
Çocuklar projeler üzerinde çalışırken, sadece ürünü değil, süreci de övün.
Çocuklara stratejilerini ve ilham kaynaklarını sorun.
Başarılı olanlar kadar başarısız deneyleri de onurlandırarak yeniden başlamayı ve ümidi teşvik edin.
Çocuklara projelerinin ara aşamalarını paylaşmaları ve bundan sonra ne yapmayı planladıklarını ve nedenini tartışmaları için zaman ayırın.
3-2- Projelerin süresini uzatın
Anaokulunda Yaratıcılık – Çocukların yaratıcı projeler üzerinde çalışması zaman alır. Özellikle de sürekli olarak kurcalıyorlarsa, yeni fikirler keşfediyorlarsa daha fazla zaman kullanmaya ihtiyaç duyarlar.
Okul saatleri sınırlıdır. Bu sınırlamaları aşacak yeni zamanlar oluşturmak faydalı olacaktır. Bu da yaratıcılık sürecinin okuldan sonra evde de devam etmesiyle mümkündür.
PAYLAŞMAK
4-1-Arabulucu Olun
Anaokulunda Yaratıcılık – Birçok çocuk fikirlerini paylaşmak ve projeler üzerinde işbirliği yapmak ister, ancak nasıl yapılacağından emin değildir.
Çocukların birlikte çalışacak başkalarını bulmalarına yardımcı olarak arabulucu rolünü oynayabilirsiniz.
4-2- İşbirlikçi Rolü Oynayın
Anaokulunda Yaratıcılık – Ebeveynler ve akıl hocaları bazen çocukların yaratıcı projelerine çok fazla müdahale ediyorlar.
Kimi çocuklara ne yapmaları gerektiğini söylüyor. Kimi, bir sorunu nasıl çözeceklerini gösteriyorlar. Bazı ebeveynler de akıl hocaları olarak hiç karışmazlar.
Aralarında, yetişkinlerin ve çocukların projeler üzerinde gerçek işbirlikleri oluşturduğu tatlı bir nokta var. Her iki taraf da birlikte çalışmaya kararlı olduğunda, herkesin kazanacağı çok şey vardır.
YANSITMAK
5-1- Otantik sorular sorun
Anaokulunda Yaratıcılık – Çocukların kendilerini projelere kaptırması harikadır. Ancak bazen neler olup bittiğini düşünmek için durup düşünmelidirler.
Projeleri hakkında sorular sorarak çocukları düşünmeye teşvik edebilirsiniz.
Sıklıkla şu soruyu sorarak başlarım: “Bu proje fikrini nasıl buldunuz? Gerçekten bilmek istiyorum!”
Soru, onları neyin motive ettiğini ve ilham verdiğini düşünmeye sevk ediyor.
En sevdiğim sorulardan bir diğeri:
“Sizi en çok şaşırtan ne oldu?”
Bu soru onları sadece projeyle ilgili düşünmeye değil, aynı zamanda yaşadıkları deneyimi yansıtmaya itiyor.
Bir süreçte bir şeyler ters giderse, sık sık şunu sorun:
“Nasıl olmasını bekliyordun?”
5-2-Kendi Gözlemlerinizi Paylaşın
Anaokulunda Yaratıcılık – Çoğu ebeveyn ve öğretmen, çocuklarla kendi düşünme süreçleri hakkında konuşmaya isteksizdir.
Belki de bazen kafalarının karıştığını veya düşüncelerinde emin olmadıklarını ortaya çıkarmak istemiyorlar.
Ancak çocuklarla kendi düşünme süreciniz hakkında konuşmak, onlara verebileceğiniz en iyi hediyedir. Çocuğun en mutlu anlarından biri ebeveyni ile konuşması ve değer görmesidir.
Düşünmenin herkes için, hem yetişkinler hem de çocuklar için zor bir iş olduğunu bilmeleri önemlidir.
Sizin ne düşündüğünüzü işiterek, çocuklar, kendi düşüncelerini sizinle paylaşmaya, size yansıtmaya daha açık olacaklardır. Bunu nasıl yapacakları konusunda sizin rol model olmanız önem kazanacaktır.
Çocukları yaratıcı düşünen çıraklar olarak hayal edin. Bunu nasıl yaptığınızı göstererek ve tartışarak yaratıcı düşünürler olmayı öğrenmelerine yardımcı olursunuz.
