Odaklanma Nasıl Geliştirilir – Çoğu insan şu anda anlatacağıma benzer durumlar yaşıyor: Herhangi bir iş yaparken, mesela kitap okurken, mobil telefonlarından bir uyarı sesi geliyor. Muhtemelen bir mesaj gelmiştir. Bu hemen onlarda bir merak uyandırıyor. “Gelen ne?”, “Kimden acaba?”, “Konusu ne?” gibi sorular beyinlerinde oluşuyor. Tabi ellerindeki kitap ikinci plana düşüyor. İçlerinden, “Şuna bir bakayım, kitaba hemen dönerim.” diyorlar. Tamam, işte macera böyle başlıyor. O da ne; kendilerini onlarca dakika sonra mobil telefonları halâ ellerinde sosyal medyada buluyorlar. Güya sadece mesaja bakacaklardı ve okumaya devam edeceklerdi, ne yazık ki hiç de öyle olmuyor. Bu tip durumlar tekrarlı olarak saatlerini boşa harcıyor.
Günümüzde beynimizi çeldirecek çok sayıda seçeneklerle kuşatılmış durumdayız. Onlardan kaçıp kurtulmak için dağa da çıksanız, mobil cihazınız yanınızdaysa orada bile huzur bulamazsınız. İstatistikler, dikkat dağıtıcı şeylerin insan verimliliği üzerinde olumsuz etkisi konusunda bulgulara sahip. Bunlardan birinde, çalışanların zamanlarının %28’i gereksiz dikkat dağıtıcılar yüzünden kesintiye uğradığı yolunda. (Kaynak)
Okumak gibi pasif eylem bir tarafa, yazma konusunda odaklanmak bundan daha zordur. Mesela, birkaç kelime yazıyorsunuz ama odaklanamayınca beyniniz sizden, o işi bırakıp, daha eğlenceli bir şeyler yapmanızı istiyor. Zaten malzeme hazır; önce Facebook’a girip en az 20 dakika turluyor; ardından, bir lüzumsuz YouTube videosuna kendinizi kaptırıyorsunuz. Bir de bakıyorsunuz ki akşam olmuş.
Ne yorucu bir iş yapıyorsunuz, değil mi?
Bu yazılanlar eğer sizi kısmen tanımlıyorsa gelin Odaklanma Nasıl Geliştirilir sorununa bazı çözüm yollarına birlikte bakalım:
1-) Odaklanmanın Kazandıracağı Faydaları Düşünün
Odaklanma Nasıl Geliştirilir – İnsan kendisi için yararlı olana minnettardır. Odaklanmanın işine nasıl yaradığını fark ettiğinde motivasyonu artar ve odaklanmayı daha bilinçli yapar. Mesela, nefesli bir çalgıyı başarıyla çalmak için sürekli olarak odaklanma gerektiğinin farkında olacaktır. Bunun üzerine bu müzik aletini tam öğrenmek için her gün odaklanarakne kadar süre çalışacağınızı da belirlemiş olursunuz. Neden odaklanmamız gerektiğini bilmek, hedeflerimize ulaşmanın zorlu ve sıkıcı kısımlarını aşmamıza yardımcı olabilir.
2-) Yapılacak İşleri Azaltın
Odaklanma Nasıl Geliştirilir – Hedef küçültmek, hedefe odaklanmanın önemli bir yoludur. Odaklanma becerisini uygulamanın bir yolu, uygulanacak işlerin sayısını azaltmaktır. Mesela, günde sadece 2-3 önemli iş yapmaya odaklanın, daha fazlasını değil. Daha yavaş ilerlemek, hızlı gidip sonunu getirememekten çok daha iyidir. Atalarımız bunun için “Bir koltukta iki karpuz taşınmaz” demişlerdir. Sonuç olarak, bu zihinsel sağlığınız için daha iyidir, çünkü dikkatiniz kolayca dağılmadan sürekli olarak ilerlediğinizi göreceksiniz.
3-) Zamanınızı Planlayın
Odaklanma Nasıl Geliştirilir – Daha çok çalışmak yerine zamanınızı etkili kullanarak daha az çalışarak da aynı sonucu alırsınız. Parkinson yasasını bilirsiniz. Der ki, “Bir iş kendisi için ayrılan zamana yayılır.” Yani zamanı etkin kullanırsanız bitiş süresi bir saat olan bir işi, isterseniz ve adını bu şekilde koyarak yarım saatte de bitirebilirsiniz. Tek ihtiyacınız olan şey zamanınızı planlamaktır.
4-) Küçük Parçalara Ayırarak Odaklanın
Odaklanma Nasıl Geliştirilir – Bir söz vardır; “Allah dağına göre kar verir.” Yani kaldırmayacağınız yükleri yüklenmeyin. Çünkü ağırlık merkezinizi kaybeder, hiçbir şeye odaklanamazsınız. Cesaretiniz kırılır. Kendinizi küçük görmeye başlarsınız. Motive olamazsınız. Odağınızı kaybetmek ve kendinize kötülük yapmak istiyorsanız başarılması imkansız hedefler belirleyin! Mesela; “şu dağı yerinden oynatmak istiyorum” deyin (Hadi oradan!)
Mümkün mü? Tabii ki değil.
Peki ne yapmalısınız; hedeflerinizi küçük parçalara bölün; insan beyni daha küçük hedeflere daha iyi odaklanır. Cesaretiniz artar.
Örneğin, bir konuşma hazırlıyorsunuz. Yarım saatlik bir sürede 4 sayfalık bir metin hazırlıyorsunuz. Hepsini bir oturuşta değil, 3-4 oturuşta parçalar halinde metne dökerseniz, başarabilirsiniz. Yoksa gözünüzü korkutur.
Bu şekilde bölmek, işin daha yönetilebilir hissetmenize ve yol boyunca dikkatinizin dağılmamasını öğrenmenize yardımcı olacaktır.
5-) Zihninizi Zincirleyin!
Odaklanma Nasıl Geliştirilir – Harvard’da yapılan bir araştırmaya göre , uyanık olduğumuz zamanın neredeyse yüzde 50’sini yapmamız gereken şeyden başka bir şey düşünerek geçiriyoruz. Oto pilottayız ve kısmen bir şeye odaklanma çabasından kaçınmak için aklımız başıboş dolaşıyor. Artan üretkenliğin anahtarı, zihninizin ne zaman dağıldığını fark etmek ve dikkatinizi tekrar göreve vermektir.
Bu, düşüncelerinize dikkat etmek ve zihninizin ne zaman kaymaya başladığını fark etmek anlamına gelir. Bu, neye odaklandığınızı yönetmenize ve hata yaptığınızda düşüncelerinizi yönlendirmenize olanak tanır. Haber akışınızı kontrol etmek için sosyal medyada dolaşmaya devam etmenize izin vermek yerine, aktif olarak bu dikkat dağıtmaya fren yaparsınız.
Hangi dikkat dağıtıcı şeylerden kaçınmanın özellikle zor olduğuna dikkat edin, böylece onları daha erken yakalayabilirsiniz. Dikkatinizi dağıtmak için bir arzu hissettiğinizde, bir nefes alın ve bilerek tepki vermemeyi seçin. E-posta okumak gibi başka bir şeye odaklanmak için kendinize izin verdikten sonra, yeniden bir araya gelmek ve dikkatinizi eldeki göreve geri getirmek daha zordur.
Kısacası, görev ve dikkat dağıtma arasında atlamanıza izin vermek yerine, düşüncelerinize dikkat edin.
6-) Zihninizi Temizleyin.
Odaklanma Nasıl Geliştirilir – İçsel dikkat dağıtıcılar, gerçekten kaçamayacağınız sorunlardan biridir. Zihninizi işe hazırlamanın yollarını bulmanız ve dikkatinizin dağılmamasını öğrenmek için gereksiz düşüncelere sapmasını engellemenin basit yollarını bulmanız gerekir.
Zihninizi işe hazırlamanın iyi bir yolu, özel bir iş istasyonuna sahip olmaktır. Her zaman belirli bir alanda çalışıyorsanız, zihniniz o alanı işle ilgili düşüncelerle ilişkilendirecektir.
Mola verdiğinizde, iş istasyonunuzdan ayrıldığınızdan emin olun. Bu şekilde, düşüncelerinizin de özgürce dolaşmasına “izin verildiğini” bileceksiniz.
Son tarihler burada da yararlıdır. Bu yöntem, yaklaşan son teslim tarihine sahip olduğunuz için zihninizin dolaşmasını önlemeye yardımcı olur.
Odaklanma kasınızı geliştirebilirseniz, içsel dikkat dağıtıcılarınızı her zaman kontrol altına alabilirsiniz.
Nihayetinde, bu istenmeyen düşünceleri susturmak, biraz çekiş elde etmekle ilgilidir. Dahili olarak neler olduğuna odaklanmak yerine, bir şeyler yapmaya odaklanın. Bunu yaptığınızda, tüm düşüncelerinizin görevinizi tamamlamaya doğru gittiğini göreceksiniz.
7-) Dış Dikkat Dağıtıcıları Kaldırın
Dış dikkat dağıtıcılar baş belasıdır. Bunların bir kısmı sizin manipülasyon alanınızda olsa da bir kısmı sizin kontrolünüz dışında kalabilir. Bu durumda dikkatinizi dağıtan şeylerden fiziksel olarak da uzaklaşın; yani ortam değiştirin.
Bulunduğunuz ortamda sesli veya görüntülü TV gibi bir şeyler varsa ya kapatın ya da ortamınızı değiştirin. Çocuklarınız oyun oynuyor ve bağırıyorsa, onlar uyanmadan işe gitmeye çalışın. Telefonunuzu sürekli çalıyorsa ve bu sizi rahatsız ediyorsa ya sessize alın ya da uzak bir yere koyun.
8) Beyninizi Oyunla Eğitin.
Beyniniz bir kas gibidir. Etkili bir şekilde kullanmak için, onu inşa etmeniz gerekir. Eğer bu egzersizlerle beyninizi eğitirseniz daha uzun süre odaklanma yeteneğinizi güçlendirecektir.
Bu uygulama için bir çalar saat veya cep telefonundaki zaman ayarlayıcıyı kullanabilirsiniz.
Bunu yapmaya başlamanın harika bir yolu Pomodoro Tekniğidir. Bir iş yaparken 45 dakika odaklanın; 15 dakika ara verin; bu sonuçları ve etkileri kanıtlanmış bir tekniktir.
Ara verilen 15 dakikada ister dinlenin, ister başka bir iş yapın; ama aynı işi devam ettirmeyin.
Aradan sonra, saatiniz çalana kadar tekrar çalışmaya devam edersiniz. Bu yöntemi kullanarak ne kadar çok şey yapabileceğinize şaşıracaksınız!
9-) Bazen Daha Zorlu İşleri Üstlenin.
Odaklanma Nasıl Geliştirilir – İnsan hemen her işte basitten karmaşığa, kolaydan zora doğru bir seyir işler. kalkınma, ilerleme ve diğer pozitifi davranışların mecrası budur. Hiç bir şey birden bire gelişmez.
Zorlu işler üstlenmek önemlidir ama birden bire değil; “step by step”, kolaydan zora doğru ilerlemektir.
Odaklanmada sorun yaşıyorsanız ve kronik olarak dikkatiniz dağılıyorsa, işiniz sizi tam olarak meşgul etmiyor olabilir. Bütün gün çok çalıştığınızı hissedebilirsiniz, ancak zihniniz can sıkıntısıyla savaşıyor ve zamanı daha ilginç bir şeyle doldurmaya çalışıyor olabilir.
NY Times’ta, yayınlana bir makalede, farklı işleri aynı zaman diliminde yaparak, daha zorlu işler peşinde olmak, çalışma belleğimizin ve dikkatimizin daha fazlasını gerektirir. Bu en yakın uyarıcı dikkat dağınıklığına gitmek için daha az zihinsel kapasitemiz olduğu anlamına gelir. Yeteneklerimize meydan okunduğunda, büyük olasılıkla tam bir iş daldırma durumuna girmemiz olasıdır. Becerilerimiz işimizin gerekliliklerini fazlasıyla aştığında, mesela, birkaç saat boyunca akılsızca veri girişi yaptığımızda olduğu gibi, hemen sıkılıyoruz.
Yaptığınız verimsiz yoğun işlerin seviyesini değerlendirin. Becerilerimizi ve entelektüel sınırlarımızı zorlayan daha karmaşık işleri üstlendiğimizde, tükenebilir ve göreve aşırı derecede odaklanabiliriz. Zihinlerimiz yeni, zevkli veya tehditkar olan her şeye odaklanmak üzere programlanmıştır. Bu görevlerin üstesinden gelmek bize bir başarı duygusu verir.
—– Sponsor Bağlantı —–
5-12 YAŞ ARASI ÇOCUKLARIN KONSANTRASYONLARI İÇİN
ANZAN MEGA ARİTMETİK BEYİN EGZERSİZLERİ EĞİTİMİ
—– Yazının Devamı —–
10-) Stresinizi Manipüle Edin.
Stres, odaklanmanızı bozabilir. Dikkat dağıtıcı şeylerin üstesinden gelmenizi engeller.
Zoraki çalışmak da bazen strese neden olabilir. Bu tür çalışmalar, bizi bitkin bırakır. Kolayca dikkatimizi dağıtır ve odaklanamaz hale getirir. Dikkatiniz kolayca dağılıyorsa, bu durum size yüksek stres altında olduğunuz mesajını iletiyordur.
Bu tür durumlara “dikkati dağıtıcı kaygılar” deniliyor. Bunu anlamanın bazı göstergeleri vardır:
- Zihniniz sürekli olarak odaklandığınız şeyden uzaklaşıyorsa,
- Düşünce oluşturmakta zorluk yaşıyorsanız,
- Düşüncenizi karmaşık hissediyorsanız,
- Kısa süreli hafızanızın olması gerekenden daha kötü olduğunu hissediyorsanız, ciddi stres altındasınız.
Stresinizi kontrol altına almak, odağınızı yeniden kazanmanıza ve dikkat dağıtıcı unsurların üstesinden daha kolay gelmenize yardımcı olacaktır. Vücudun stres tepkisini azaltmak için zihninizi sakinleştirmenin ve vücudunuzu rahatlatmanın yollarını bulmalısınız. Yeterince uyuduğunuzdan emin olun. Nefes egzersizleri yapın ve endişenizi kontrol altına almanın yollarını bulun.
11-) Disiplin, Odaklanmanın Kardeşidir.
Her şeyin başı disiplindir. Kontrollü çalışmaktır. Odaklanmak istiyorsanız disipline uyarak çalışmalısınız. Şu bilge söze kulak verin; “Ders çalışırken sadece ders çalış, oyun oynarken sadece oyun oyna!”
Ne kadar haklı değil mi?
Ancak disiplin sağlamak da odaklanma gerektiriyor; bu bakımdan bazen yürüyüş egzersizleri yapmak veya ruhsal bir ihtiyacı karşılayan bir ibadetle konsantre olmak, disiplin sağlayabilir.
Sonuç: Kararlı Olun.
Bu öneriler sizin odaklanmanızı sağlayacak ve dolaysıyla disipline edecek önemli uygulamalardır. Bazen odaklanmaya niyet etmek de odaklanmayı bozabilir. Bu gibi ruh hallerini biraz kendi akışına bırakın. Tabii olmak daha avantajlıdır. Uyuma sorunu olan birinin her gece yatağa gittiğinde “uyumam lazım!” diye debelenmesine benzeyebilir.
