IQ Testlerinin Karanlık Tarihi – 1905’te, Alfred Binet ve Théodore Simon adındaki psikologlar, Fransa’daki bir okulda mücadele içinde olan çocuklar için bir test tasarladılar. Hangi çocuğun bireyselleştirilmiş dikkate ihtiyacı olduğunu tespit etmek için tasarlanan bu yöntem, IQ testinin temelini oluşturdu.
Temel Zeka – G Faktörü
19. yüzyılın sonlarından başlayarak araştırmacılar; sözel muhakeme, kısa süreli hafıza ve görsel-uzamsal yetenekler gibi bilişsel yetilerin, temel zekayı ya da g faktörünü yansıttığına dair hipotezler kurdular.
Simon ve Binet, bu yeteneklerin her birini ölçmek için sınama dizisi tasarladılar ve sonuçları da tek bir puanda birleştirdiler.
Sorular her yaş grubuna göre hazırlanmıştı ve bir çocuğun puanı, o yaştaki diğer çocuklara göre nasıl bir performans sergilediğini yansıtıyordu.
Toplumun % 68’i Normal Zekalı
Bir çocuğun puanını yaşına bölünce ve çıkan sonucu 100 ile çarpınca, zeka katsayısına ya da IQ sonucuna ulaşıldı.
Bugün, normal “100” IQ puanı toplumun orta bölümündeki %68’ini (85 – 115 puan aralığı) yansıtıyor.
Simon ve Binet, testlerinin ölçtüğü yeteneklerin genel bir zekayı yansıtacağını düşündüler.
Fakat hem o zaman hem de şimdi, genel zekanın tanımı üzerinde uzlaşılacak tek bir test yok. Bu da insanların zeka hakkındaki kendi ön yargılı varsayımlarını bu test üzerinden kullanmalarının yolunu açtı.
IQ Testlerinin Karanlık Tarihi
Akademik yardıma ihtiyacı olanları saptamak amacıyla başlatılan test, insanları başka yollarla süratle sınıflandırmaya başladı. Bu sınıflandırma, son derece kusurlu olan ideolojilerin tasarrufunda sıklıkla yapıldı.
“Akıllıca hareket etmek zekadan daha fazlasını gerektirir” – Fyodor Dostoyevsky
IQ Testlerinin Yanlış Kullanımı
IQ Testlerinin Karanlık Tarihi – İlk geniş odaklı uygulamalardan biri; askeriye, acemi askerleri sınıflandırmak ve subay eğitimi için elemek amacıyla Birinci Dünya Savaşı sırasında ABD’de IQ testi kullandığında yapıldı.
O zamanlar birçok insan soy ıslahı bilimine inanıyordu; bu, arzu edilen ve edilmeyen genetik özelliklerin seçici üreme yoluyla insanlarda kontrol edilebilmesi ve edilmesi gerektiği fikrine dayanıyor.
Bu tür bir düşünce yapısında birçok sorun vardı; bu sorunlardan biri de zekanın sadece sabit ve kalıtsal olmadığı, ayrıca bir insanın ırkıyla da bağlantılı olduğuydu.
Soy ıslahı biliminin etkisi altında, bilim insanları belirli ırk gruplarının diğerlerinden zeka yönünden daha üstün olduğu hatalı iddiaları ortaya atmak için askeri girişimin sonuçlarını kullandılar.
Test edilen birçok acemi askerin örgün eğitimden ya da İngilizceden mahrum kalan ABD’deki yeni göçmenler olduğunu hesaba katmaksızın etnik gruplara dair hatalı bir zeka hiyerarşisi oluşturdular.
IQ Puanı ile Soy Islahı
IQ Testlerinin Karanlık Tarihi – Soy ıslahı bilimiyle IQ testinin kesişimi, sadece bilimi değil, politikayı da etkiledi.
1924’te Virginia eyaleti, düşük IQ puanlı insanların zorunlu kısırlaştırılmasını mümkün kıldı, bu karar ABD Yargıtayınca onaylandı.
Nazi Almanya’sının hükûmeti, düşük IQ puanlı çocukların katledilmesine izin verdi.
Nazi katliamı ile Yurttaşlık Hakları Hareketi’ni takiben, IQ testlerinin ayrım gözeten kullanımı, hem ahlaki hem de bilimsel dayanaklarla engellendi.
IQ ve Flynn Etkisi
Bilim insanları IQ’nun çevresel etkileri hakkında kanıt toplamaya başladılar.
Örneğin, 20. yüzyıl boyunca IQ testleri düzenli aralıklarla yeniden ayarlandığı için yeni nesiller eski testlerde, her bir önceki nesile nazaran sürekli daha yüksek puanlar aldılar. Bu hadise, Flynn etkisi olarak bilinir ve miras kalan evrimsel özelliklerden kaynaklanmayacak kadar çok hızlı meydana gelen anlamına gelir.
Onun yerine, muhtemelen bu durumun sebebi çevre, gelişmiş eğitim, daha iyi sağlık hizmeti ve daha iyi beslenme idi.
—– Sponsor Bağlantı —–
ÇOCUKLARIN HAFIZA VE ZEKALARINI GELİŞTİRMEK İÇİN
ÇOCUK ZEKA VE HAFIZA SETİ
—– Yazının Devamı —–
IQ Testlerinin Genel Zeka Dışında Kullanımı
20. yüzyılın ortalarında, psikologlar IQ testlerini genel zeka dışında, şizofreni, depresyon ve diğer psikiyatrik durumlarda da kullanmaya kalkıştılar.
Bu teşhisler, değerlendiricilerin klinik yargılarına kısmen dayanıyordu ve IQ puanını tespit etmek için testlerin alt kümesini kullanıyordu – daha sonra ortaya konan uygulamalı bir araştırma, faydalı bir bilgiyi klinik olarak açığa çıkarmıyor.
Bugün, IQ testleri başlangıç testleri olarak birçok benzer tasarım parçaları ve soru türleri kullanıyor.
Bununla beraber, testteki olası ön yargıları tanımlamak için daha iyi tekniklerimiz var. Bunlar artık psikiyatrik durumları teşhis etmek için kullanılmıyor.
Fakat alt sınav puanlarını kullanan benzer bir şüpheli uygulama, birçok uzmanın uyarısına karşın, hâlâ öğrenme yetersizliklerini teşhis etmek için bazen kullanılıyor.
IQ Testleri ile Zihinsel Yetersizlik Ölçümü
Tüm dünyadaki psikologlar zihinsel yetersizlikleri belirlemek için hâlâ IQ testleri kullanıyorlar ve sonuçlar uygun eğitsel destekleri, stajları ve destekli yaşamı saptamak için kullanılabilir.
IQ test sonuçları, korkunç politikalar ile bilimsel olarak mesnetsiz ideolojileri temize çıkarmak için kullanıldı.
Bu, testin işe yaramaz olduğu anlamına gelmiyor –doğrusu, giriştiği muhakeme becerileri ile problem çözme becerilerini ölçme konusunda iyi iş çıkarıyor.
Fakat bu, bir kişinin potansiyelini ölçmekle aynı şey değil.
Karmaşık olan birçok politik, tarihi, bilimsel ve kültürel konu, IQ testlerinde özetlenmesine rağmen, gitgide daha fazla araştırmacı bu konuda hemfikir fakat bireylerin tek bir sayısal puanla sınıflandırılması fikrini kabul etmiyorlar.
IQ Testlerinin Karanlık Tarihi
Çeviri: Can Boysan Gözden geçirme: Gözde Alpçetin
Kaynak: https://ed.ted.com/lessons/the-dark-history-of-iq-tests-stefan-c-dombrowski
Tavsiye Edilen Makaleler:
Flynn Etkisi Nedir – IQ Seviyemiz Neden Atalarımızdan Daha Yüksek